Gần một năm sau khi nổi tiếng khắp thế giới với chiếc tàu ngầm tự chế, Tao Xiangli vẫn sống trong căn phòng trọ bé xíu ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Tuy nhiên, anh đang theo đuổi một phát minh mới: “chiếc máy kỳ diệu” dự kiến sẽ được trình làng vào tháng tới.

Tao Xiangli thử nghiệm tàu ngầm do anh sáng chế.

Năm 2009, Tao được giới truyền thông trong nước và quốc tế biết đến sau khi thử nghiệm thành công chiếc tàu ngầm dài khoảng 6 m do anh tự mày mò chế tạo. Từ những cái thùng, ống nước cũ và vật liệu xây dựng xài rồi mà anh “tậu” được từ rất nhiều khu chợ quanh thành phố, anh chế ra chiếc tàu ngầm này ngay bên ngoài căn phòng trọ trong con hẻm nhỏ ở ngoại ô Bắc Kinh. Khi hoàn thành, anh mang “tác phẩm” ra hồ nước gần nhà trọ để thử nghiệm và nó thực sự hoạt động được. Anh phút chốc trở nên nổi tiếng và được ghi tên vào danh sách những nhà phát minh “lập dị” ở Trung Quốc, những người dành cả cuộc đời để chế tạo mọi thứ, từ máy bay cho đến robot biết nói tiếng Hoa. Chiếc tàu ngầm tự chế của anh đã được bán cho Triển lãm Thế giới Thượng Hải 2010 và gần đây được trưng bày trong một triển lãm tôn vinh những nhà phát minh nông dân Trung Quốc. Hiện tại, anh đang chế tạo robot đa năng, dự kiến khi hoàn thiện vào tháng 9 tới, có thể lặn dưới nước, đi cầu thang, leo vào các tòa nhà và hoạt động như ô tô.

Xuất thân từ một làng quê nghèo, hẻo lánh của tỉnh An Huy, từ nhỏ Tao đã đam mê biến những đồ vật mà anh mơ ước trong đầu thành hiện thực. Từ khi chuyển đến Bắc Kinh năm 1991, anh kinh qua rất nhiều ngành nghề, từ công nhân xây dựng, bảo vệ, bán trái cây, phục vụ quán ăn rồi mở cửa hàng vật liệu xây dựng cho đến khi nó “dẹp tiệm”. Gần đây anh làm việc ở quán karaoke nhưng sau khi phát minh của anh được Triển lãm Thế giới Thượng Hải mua lại, anh quyết định nghỉ việc để chuyên tâm vào sự nghiệp sáng chế.

Tao cảm thấy thật khó trả lời mỗi khi có người hỏi ý tưởng phát minh xuất phát từ đâu. Một phần, anh muốn trở nên khác biệt với những người được đào tạo bài bản ở các trường Trung Quốc, vốn chú trọng lý thuyết trong sách vở và kỹ năng học thuộc lòng hơn là khả năng sáng tạo và cá tính riêng. Zhu, người cho anh thuê trọ trong 3 năm qua, cho rằng sự khác biệt lớn nhất giữa Tao và những người khác là anh không được học các nguyên lý từ sách vở nhưng rất nhạy bén và có óc thực tế.

Khi mới 11-12 tuổi, Tao đã chế tạo được nhiều thứ, như súng đồ chơi và vật dụng làm từ gỗ và bùn đất. Năm 2005, anh bắt đầu tạo ra những thứ phức tạp hơn. Thời làm công nhân xây dựng, anh đã phát họa ra giấy những ý tưởng về các máy móc mới, sau đó mày mò lắp ráp rồi lại tháo ra và làm cái khác. Với mỗi thiết bị mới, anh đều mang bản vẽ và bản hướng dẫn qui trình chế tạo đến văn phòng sở hữu trí tuệ ở địa phương để xin cấp bằng sáng chế. Hiện tại, anh có khoảng 20 tập tài liệu chứa “chứng nhận bằng sáng chế mô hình” cho các phát minh của mình. Ngoài ra, anh cũng vừa chế tạo ra một chất có thể kết dính cát với thủy tinh. Từ bên dưới giường ngủ của mình, anh lôi ra chiếc dĩa thủy tinh được phủ bởi các lớp cát đỏ, vàng, nâu dính chặt vào nó. “Đó không phải là keo”, anh khẳng định nhưng từ chối cho biết thành phần của chất này. Anh hy vọng các công ty sẽ mua phát minh này của mình.

Hiện tại, mặc dù có một số xí nghiệp ngỏ lời thuê anh hỗ trợ thiết lập các dây chuyền sản xuất nhưng anh đã từ chối vì e ngại anh không có cơ hội phát huy sức sáng tạo của mình cũng như điều kiện làm việc có thể không như ý muốn. Thay vào đó, Tao đang tìm kiếm các nhà đầu tư để giúp anh tiếp tục phát minh một cách tự do, độc lập và lâu dài.

THÁI TRÂN (Theo China Daily)