Giới chức Mỹ đã công bố những thông tin đầu tiên về vụ phục kích bắn tỉa nhằm vào cảnh sát tại thành phố Dallas, bang Texas, vào tối 7-7. Theo đó, nghi phạm đã thiệt mạng Micah Xavier Johnson (25 tuổi) từng là một tay súng cơ động và là "con sói đơn độc" trong vụ xả súng đẫm máu khiến 5 cảnh sát thiệt mạng và 7 người bị thương.

"Con sói đơn độc" và vấn đề màu da

Thị trưởng thành phố Dallas Mike Rawlings trong một tuyên bố hôm 8-7 cho biết: "Đây là một tay súng cơ động đã viết ra các bản tuyên ngôn về cách thức di chuyển và bắn tỉa, và hắn ta đã làm điều đó. Hắn ta đã tiến hành hành động gây tổn thương của hắn, nhưng chúng tôi cũng đã làm tổn thương hắn… Chúng tôi bây giờ tin tưởng rằng thành phố đã an toàn, và nghi phạm đã chết".

Thị trưởng Dallas cũng bác bỏ suy đoán lúc đầu cho rằng có 2 tay súng thực hiện vụ bắn tỉa, khi khẳng định điều này là không đúng. Tương tự, trong buổi họp báo tại New York, Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa Mỹ Jeh Johnson khẳng định rõ rằng chỉ có một tay súng thực hiện vụ xả súng tại Dallas. "Vào lúc này, dường như chỉ có một tay súng, và không có liên kết nào hoặc lấy cảm hứng từ bất kỳ tổ chức khủng bố quốc tế nào khác" - Bộ trưởng cho biết. Tuy nhiên, hiện cảnh sát vẫn đang tạm giữ 3 đối tượng khác, trong đó có 1 phụ nữ da màu.

Trong cuộc khám xét tại nhà của nghi phạm Johnson, giới chức đã tìm thấy vật liệu chế tạo bom, áo khoác đạn đạo, súng trường, đạn dược và một cuốn nhật ký cá nhân ghi lại chiến thuật chiến đấu. Còn trong lúc đối đầu với cảnh sát tối 7-7, tên này đã sử dụng một khẩu súng trường SKS và một khẩu súng ngắn. Theo tài liệu do Lầu Năm Góc công bố, Johnson từng phục vụ với tư cách thành viên lực lượng dự bị lục quân Mỹ từ tháng 3-2009 đến tháng 4-2015, và từng hoạt động ở chiến trường Afghanistan từ tháng 11-2013 đến tháng 7-2014.

Hiện các điều tra viên chưa phát hiện mối liên hệ nào giữa Johnson với bất kỳ nhóm tội phạm khủng bố nào, cũng như không tìm thấy hành vi phạm tội trước đó của tên này. Nhưng trên trang Facebook cá nhân của Johnson, các nhà chức trách phát hiện nghi phạm người Mỹ gốc Phi này đã đăng tải nhiều tấm ảnh mang biểu tượng "Quyền lực Đen" (tên gọi một phong trào người Mỹ gốc Phi ở thập niên 1960). Tên này cũng ấn nút "Liked" (cách thể hiện sự ủng hộ) một số trang Facebook của các tổ chức của người da màu, trong đó có "New Black Panther Party" (tạm dịch "Đảng Báo đen mới"- nhóm chủ trương dùng bạo lực chống lại người da trắng và Do Thái).

Trước khi bị tiêu diệt bằng một robot mang bom, nghi phạm đã nói các nhà thương thuyết rằng, hắn cảm thấy khó chịu trước các vụ cảnh sát da trắng tấn công thường dân da đen gần đây. Theo cảnh sát trưởng thành phố Dallas - David Brown, tên này còn tuyên bố rằng hắn muốn giết người da trắng, đặc biệt là giới chức da trắng.

Chờ câu trả lời từ giới chính khách

Được biết, vụ bắn tỉa nhằm vào cảnh sát Dallas cũng là vụ tấn công đẫm máu nhất nhằm vào giới hành pháp xứ cờ hoa kể từ sau sự kiện tấn công khủng bố kinh hoàng ngày 11-9-2001. Vụ việc cũng khiến cảnh sát thành phố Cleveland siết chặt kế hoạch an ninh, trong khi tăng cường hoạt động do thám và tình báo trước thềm Đại hội Quốc gia của đảng Cộng hòa sắp diễn ra tại đây (từ ngày 18 đến ngày 21-7).

Trước diễn biến nghiêm trọng của vụ việc tại Dallas, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã quyết định rút ngắn chuyến công du đang diễn ra tại châu Âu. Theo thông báo từ Nhà Trắng, ông Obama sẽ đến thị sát tình hình tại Dallas vào đầu tuần tới, sau khi hoàn tất chuyến đi tới Tây Ban Nha vào hôm qua (9-7).

Vụ nổ súng xảy ra khi cảnh sát đang làm nhiệm vụ ngăn chặn dòng người biểu tình phản đối việc 2 công dân da màu bị cảnh sát bắn chết tại bang Minnesota và Louisiana. Vụ việc tiếp tục là hồi chuông cảnh báo về vấn đề phân biệt chủng tộc vốn luôn tồn tại trong xã hội Mỹ. Vì thế, Tổng thống Obama sẽ chủ trì cuộc thảo luận giữa cảnh sát và lãnh đạo các cộng đồng để tìm ra giải pháp chống lại tình trạng bất bình đẳng do chủng tộc, cũng như biện pháp hỗ trợ an ninh tốt hơn cho giới cảnh sát.

Quốc hội lưỡng viện Mỹ hôm 8-7 cũng tuyên bố ngưng tranh luận các dự thảo kiểm soát súng nhằm "dành thời gian cho suy xét, suy ngẫm, cầu nguyện, công lý và hành động" như lời Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, nhiều khả năng các nhà lập pháp Mỹ do đảng Cộng hòa chiếm đa số sẽ tiếp tục bế tắc, không thể đưa ra dự luật kiểm soát súng sau vụ tấn công tại một hộp đêm của giới đồng tính ở thành phố Orlando, bang Florida, hôm 12-6 làm 50 người thiệt mạng.

Riêng ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã có phản ứng đầu tiên kêu gọi giới lập pháp nước này phải tăng cường sự bảo vệ cho lực lượng cảnh sát và dân thường trước những vụ xả súng chết chóc tiềm ẩn.

HẢI NGUYỆT (Theo NYT, Reuters, NBC News)