Sáng 16-11, thảo luận tại hội trường về dự án Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, các đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành Luật nhằm tạo cơ sở pháp lý cao nhất cho hoạt động này; bảo đảm quyền được bảo vệ sức khỏe của người không hút thuốc lá cũng như quyền và nghĩa vụ của người hút. Tuy nhiên, nhiều đại biểu còn tỏ ra băn khoăn về tính khả thi của một số quy định trong dự thảo Luật.
Theo đại biểu Đỗ Văn Đương (TP Hồ Chí Minh), Luật phải giải quyết xung đột giữa 3 nhóm lợi ích của: người hút thuốc lá, người không hút và nhà sản xuất, theo hướng phòng, chống tác hại thuốc lá chứ không đặt vấn đề cấm sản xuất, tiêu thụ. Với định hướng như thế, Luật cần tạo ra những cơ chế để giảm thiểu số người hút thuốc lá, tăng số người từ bỏ thuốc lá bằng tất cả các biện pháp kinh tế, kỹ thuật, pháp luật bởi một khi nhu cầu giảm thì nguồn cung tự khắc cũng giảm, buôn lậu cũng dần bớt đi. Đại biểu đề xuất, Luật cần quy định việc hút thuốc lá có địa chỉ, không hút bừa bãi, tùy tiện, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng, gây ô nhiễm, đặc biệt là hút ở nơi công cộng như trường học, bệnh viện... Luật nên đưa ra những biện pháp xử phạt nghiêm minh, đánh vào kinh tế của người hút, xây dựng những nơi hút thuốc công cộng có thu phí hoặc lao động công ích; tạo được phong trào sâu rộng trong cộng đồng để khơi dậy ý thức tự giác của người hút.
Băn khoăn về tính khả thi của Luật, đại biểu Bùi Mạnh Hùng (Bình Phước) cho rằng chế tài trong các quy định chưa đủ mạnh, chưa cụ thể, mang tính định hướng và giáo dục nhiều hơn. Một số đại biểu cho rằng, một số quy định như: địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn; trách nhiệm của người đứng đầu địa điểm cấm hút thuốc lá; không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi... còn chung chung và khó thực hiện. Quy định cấm người dưới 18 tuổi mua thuốc lá khó khả thi vì thực tế không kiểm soát được việc kiểm tra chứng minh nhân dân để xác định độ tuổi của người mua, nhất là trong tình hình thuốc lá được bán tràn lan trong các cửa hàng, siêu thị, trên vỉa hè như hiện nay. Một số đại biểu đặt vấn đề: Phụ nữ, trẻ em trong gia đình có người chồng, người cha hút thuốc lá, hoặc nhân viên trong đơn vị có lãnh đạo hút thuốc lá sẽ làm như thế nào để thực hiện quyền của mình đã được quy định trong Luật?
Các đại biểu đều tán thành với yêu cầu in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá bằng chữ và hình ảnh rõ ràng, dễ nhìn, chiếm ít nhất 50% diện tích của mỗi mặt chính trước và sau trên tất cả các vỏ bao thuốc lá.
Chiều 16-11, thảo luận ở tổ về Dự án Bộ luật lao động (sửa đổi) các đại biểu Quốc hội đều cho rằng cần quy định hợp lý độ tuổi nghỉ hưu của phụ nữ sao cho phù hợp với các đặc thù lao động, vùng miền, nghề nghiệp. Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Thanh (Quảng Nam) đề nghị, Bộ luật lao động sửa đổi nên bổ sung quy định về việc ưu tiên đối với lao động nữ có thai trong vòng ba tháng đầu hoặc sau 7 tháng thai kỳ vì trong thời kỳ này rất nhạy cảm với sức khỏe, nếu phải đi công tác rất nguy hiểm cho sức khỏe. Đại biểu cho rằng, khi quy định độ tuổi nghỉ hưu đối với nữ, nên phân theo nhóm, vùng miền cho phù hợp. Theo đại biểu Nguyễn Văn Phúc (Hà Tĩnh), việc ban hành Bộ luật Lao động không chỉ thuần túy là vấn đề xã hội mà còn phải được cân nhắc ảnh hưởng về mặt kinh tế bởi lao động là đội ngũ trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất cho xã hội. Khi quy định độ tuổi nghỉ hưu đối với lao động nữ phải đảm bảo được quyền lợi của người lao động; đồng thời có tính ổn định, lâu dài tránh phải sửa đổi nhiều lần. Theo đại biểu Phúc, quy định như trong dự thảo luật chưa cụ thể, chưa có tính định hướng. Những phụ nữ làm công việc nặng nhọc thì cần được nghỉ hưu sớm, ngược lại những phụ nữ làm công tác nghiên cứu, tham mưu, tổng hợp thì nên được kéo dài thời gian công tác để tận dụng kiến thức đóng góp cho xã hội. Đại biểu Phúc đề nghị dự thảo luật nên quy định theo hướng, nam và nữ đều làm việc đến đủ 60 tuổi rồi nghỉ. Đối với những trường hợp lao động nặng nhọc thì nam có thể nghỉ hưu ở 55 tuổi, nữ có thể nghỉ ở độ tuổi 50.
Cũng liên quan đến vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa (Bắc Ninh) đề nghị Quốc hội cần quan tâm đến điều kiện để được nghỉ hưu là phải đóng bảo hiểm đủ thời hạn 20 năm. Theo đại biểu, quy định này chi phối mạnh mẽ việc nghỉ hưu đối với lao động nữ. Đại biểu Hòa dẫn chứng, nhiều trường hợp, lao động nữ đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng đủ 20 năm bảo hiểm, muốn xin đóng trước thì ngành Bảo hiểm không cho phép, vì vậy, không thể nghỉ hưu theo chế độ được. Đây là điều bất hợp lý. Đại biểu Hòa cũng đề nghị Chính phủ cần tích cực chỉ đạo việc hỗ trợ thai sản đối với lao động nữ trong lĩnh vực nông nghiệp khi sinh nở vì đây là nhóm lao động yếu thế trong xã hội.
Cũng trong chiều nay, thảo luận về Dự án Luật công đoàn (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đồng tình cao với việc cần ban hành Luật, nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
THANH HÒA-QUANG VŨ (TTXVN)
