26/09/2013 - 14:39

Lãnh đạo Mỹ và Iran gây chú ý tại LHQ

Tổng thống Iran Rouhani phát biểu tại phiên họp lần thứ 68 của ĐHĐ LHQ. Ảnh: Reuters

Trước Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc (ĐHĐ LHQ) hôm 24-9, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Iran Hassan Rouhani đều đưa ra những bài phát biểu gây chú ý không ít cho cộng đồng quốc tế.

Chính sách đối ngoại của Mỹ tại Trung Đông

Trong bài diễn văn bao quát nhiều vấn đề, Tổng thống Obama cho rằng sự ngờ vực xung quanh khả năng Mỹ can thiệp quân sự vào Syrie cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong cách nhìn nhận của thế giới về sự can dự của Mỹ tại Trung Đông và Bắc Phi. Một số nước muốn Mỹ tránh "nhúng tay" vào Trung Đông, song số khác lại kêu gọi Washington hành động nhiều hơn để giải quyết những khó khăn của khu vực này.

Bài phát biểu của Tổng thống Mỹ cũng đề cập đến 5 mục tiêu trong chính sách đối ngoại của nước này tại Trung Đông và Bắc Phi. Theo đó, mục tiêu thứ nhất là Mỹ chuẩn bị tất cả các yếu tố sức mạnh, bao gồm cả vũ lực, để đảm bảo những lợi ích cốt lõi của mình trong các khu vực trên. Mục tiêu thứ hai là Mỹ sẽ đối đầu với các thế lực gây hấn với các đồng minh và đối tác của họ, như đã từng xảy ra trong cuộc chiến Vùng Vịnh. Ba mục tiêu sau đó lần lượt là Mỹ cam kết đảm bảo thông suốt nguồn cung năng lượng từ các khu vực trên ra thế giới, là việc Mỹ khẳng định sẽ loại trừ các mạng lưới tổ chức khủng bố đe dọa đến nhân loại, và cuối cùng là Washington không chấp nhận phát triển cũng như sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Chính sách đối ngoại của Mỹ được nêu lên tại LHQ trong bối cảnh ngày càng nhiều người dân Mỹ bất bình với cách xử lý các vấn đề ngoại giao của chính quyền Obama. Cuộc thăm dò dư luận của hãng CBS News Poll và tờ Thời báo New York mới đây cho thấy có tới 49% người dân Mỹ được hỏi tỏ ra không đồng thuận (tăng 10% so với đầu tháng 6 vừa qua) với những nỗ lực trong chính sách ngoại giao của Nhà Trắng.

Những bài diễn văn mang âm hưởng hòa giải

Dù gần đây, Mỹ và Iran có những động thái thăm dò nhau nhằm tìm giải pháp kết thúc sự thù hằn kéo dài hàng thập kỷ xung quanh chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran, song vẫn chưa đủ để mở ra một cuộc gặp được mong chờ giữa hai ông Rouhani và Obama bên lề phiên họp ĐHĐ LHQ. Văn phòng của Tổng thống Iran đưa ra lý do hủy cuộc gặp hôm 24-9 là vì nó "quá phức tạp" đối với Tehran. Không những vậy tại ĐHĐ LHQ, lãnh đạo hai nước cũng đã không bắt tay nhau.

Tuy nhiên, bài phát biểu của họ lại chứa đựng những lời lẽ hòa giải. Không lâu sau bài phát biểu của ông Obama, Tổng thống Rouhani nhấn mạnh trong bài diễn văn rằng nếu Washington từ bỏ sự ảnh hưởng của "nhóm hiếu chiến", thì Mỹ-Iran có thể đã đạt được thỏa thuận khung để giải quyết những bất đồng về chương trình hạt nhân của Tehran. Tổng thống Rouhani cũng tuyên bố Iran tuyệt đối không là mối đe dọa cho thế giới, đồng thời lên án các lệnh cấm vận quốc tế đối với nước này. Đáng chú ý là nhà lãnh đạo Iran khẳng định vũ khí hạt nhân và các vũ khí hủy diệt hàng loạt khác không bao giờ tồn tại ở quốc gia Hồi giáo này.

Trước đó trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Obama cho rằng một thỏa thuận "có ý nghĩa" có thể đạt được nếu Iran giải tỏa những lo ngại của quốc tế về chương trình hạt nhân của họ. Nhà lãnh đạo Mỹ còn nói rằng để thành công trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng hạt nhân của Iran, những lời lẽ hòa giải cần phải song hành với những hành động cho thấy sự minh bạch và có thể chứng thực được về chương trình hạt nhân.

Tương tự, trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Pháp Francois Hollande cho rằng Paris mong chờ "những động thái cụ thể" từ phía Iran trong việc thể hiện cam kết từ bỏ cái mà ông gọi là "chương trình vũ khí hạt nhân". Ông Hollande hôm 24-9 cũng đã trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của phương Tây có cuộc gặp với Tổng thống Rouhani bên lề cuộc họp ĐHĐ LHQ.

THANH BÌNH (Tổng hợp)

 

Chia sẻ bài viết