Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates (trái) và Tổng thống Colombia Alvaro Uribe tại Bogota ngày 15-4. Ảnh: Reuters

Trong cuộc hội đàm với Tổng thống Alvaro Uribe và Bộ trưởng Quốc phòng Gabriel Silva của Colombia ngày 15-4 tại Thủ đô Bogota, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cho biết ông đang thúc đẩy “những nỗ lực làm mới” Thỏa thuận Tự do Thương mại (FTA) giữa Mỹ và Colombia. Bằng chứng là hồi đầu tuần này, trước khi sang thăm Colombia, ông đã gặp Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng James L. Jones để bàn về kế hoạch của chính phủ thuyết phục Quốc hội Mỹ phê chuẩn FTA, vốn đã được cựu Tổng thống George Bush ký năm 2006.

Điều lạ là trước đây, khi còn làm thượng nghị sĩ của đảng Dân chủ đối lập và ngay trong chiến dịch vận động tranh cử tổng thống Mỹ năm 2008, ông Barack Obama đã từng lên tiếng phản đối FTA với Colombia vì cho rằng chính quyền Bogota đàn áp người lao động và vi phạm nhân quyền. Tuy nhiên, trong vai trò tổng thống sau khi tiếp người đồng nhiệm Colombia Uribe tại Washington hồi năm ngoái, ông chủ Nhà Trắng lại khen ngợi Bogota “đạt tiến bộ” trong các vấn đề nhân quyền và yêu cầu các quan chức thương mại Mỹ nhanh chóng thúc đẩy quá trình phê chuẩn FTA với Colombia. Lập luận cho sự thay đổi lập trường chính trị của mình cũng như nhằm trấn an sự hoài nghi của các nghị sĩ Mỹ về hiệu quả của việc phê chuẩn FTA với Colombia, ông Obama cho rằng đây là một phần trong kế hoạch nâng gấp đôi kim ngạch thương mại quốc gia trong vòng 5 năm tới và tạo ra 2 triệu việc làm mới cho người lao động Mỹ.

Thật ra, theo các nhà phân tích, chính quyền Obama muốn dùng FTA để tưởng thưởng Colombia, một đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến chống ma túy và lực lượng vũ trang cánh tả nổi dậy từ nhiều năm qua. Ông Gates còn ca tụng Tổng thống Uribe, Bộ trưởng Quốc phòng Silva và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Manuel Santos là “những vị anh hùng” trong cuộc chiến chống quân nổi dậy. Ông Gates cũng không quên biểu dương kỹ năng và trình độ của các lực lượng an ninh Colombia, cho rằng các nước khác trong khu vực cần “học hỏi kinh nghiệm”.

Thực tế thì thành công của các lực lượng an ninh Colombia trong cuộc chiến chống ma túy và quân nổi dậy có sự đóng góp rất lớn của các chuyên gia huấn luyện tác chiến đặc biệt của Mỹ, cùng với phần viện trợ trang thiết bị quân sự trị giá 6 tỉ USD trong hơn 8 năm qua. Colombia đã cho phép Mỹ mở hàng loạt căn cứ quân sự theo thỏa thuận hợp tác quốc phòng giữa hai nước được ký kết hồi năm ngoái. Thỏa thuận này đã khiến Colombia bị các nước láng giềng chỉ trích gay gắt và suýt xảy ra xung đột vũ trang khu vực. Cho nên, người ta tin rằng Washington muốn “tặng” Colombia một FTA để đáp lại lòng trung thành của Bogota.

Ngoài ra, theo các nhà phân tích, sự hiện diện của ông chủ Lầu Năm Góc cùng với lời hứa hẹn về FTA còn là để tạo đà cho cựu Bộ trưởng Quốc phòng Manuel Santos, nhân vật lâu nay vẫn ủng hộ các chính sách của Tổng thống sắp mãn nhiệm Uribe, leo lên chiếc ghế quyền lực nhất Colombia sau cuộc bầu cử vào tháng 5 tới.

KIẾN HÒA (Theo Latimes, AFP, AP và AFPS)