1. "NXB Kim Ðồng sẽ không sử dụng thiết kế bìa bộ sách "Ouke No Monshou - Dấu ấn Hoàng gia" do anh Tạ Quốc Kỳ Nam thực hiện". Quyết định nhanh chóng, dứt khoát, đầy trách nhiệm của NXB Kim Ðồng đã ngay lập tức xoa dịu dư luận và tăng độ tin cậy của độc giả với nhà xuất bản này. Kèm theo đó, NXB Kim Ðồng cũng không quên "chân thành xin lỗi bạn đọc, đặc biệt là các fan của bộ sách "Ouke No Monshou"".
Chuyện bắt đầu vào tối 15-5, NXB Kim Ðồng công bố thiết kế bìa bản tiếng Việt của tác phẩm "Ouke No Monshou - Dấu ấn Hoàng gia", tên gọi mới của "Nữ hoàng Ai Cập", một bộ manga huyền thoại của tác giả Chieko Hosokawa. Thiết kế bìa do nhà thiết kế Tạ Quốc Kỳ Nam thực hiện. Tuy nhiên, trong bài chia sẻ về quá trình thiết kế bìa bộ sách "Dấu ấn Hoàng gia" trên trang facebook cá nhân, ông Kỳ Nam đã có những phát ngôn "kỳ cục", không phù hợp, ảnh hưởng tới tác phẩm, tác giả, bạn đọc và nhà xuất bản. Ðó là những liên tưởng, gợi ý không trong sáng, mang tính gợi dục, dung tục, về các nhân vật truyện tranh vốn rất được yêu thích. Chia sẻ của ông Kỳ Nam đã gây phẫn nộ cộng đồng. Do đó, với quyết định không sử dụng bìa thiết kế của ông Kỳ Nam, NXB Kim Ðồng cho biết sẽ tiến hành thiết kế bộ bìa mới và gửi duyệt bản quyền, đồng thời lùi ngày phát hành bộ truyện.
Dĩ nhiên, quyết định "ngay và luôn" của NXB Kim Ðồng bên cạnh yếu tố cầu thị, lắng nghe, còn là để tránh rủi ro không đáng có. Cách xử lý khủng hoảng truyền thông của đơn vị này là rất đáng khen. "Ai làm người ấy chịu", ông Kỳ Nam đã gánh những hậu quả do phát ngôn năng tùy tiện, phản cảm, trên facebook của mình.
2. Câu chuyện thứ hai là từ tiểu thuyết "Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian" (Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn ấn hành) của tác giả Ocean Vuong. Sự việc nổ ra khi đầu tháng 5 vừa qua, một phụ huynh có con học lớp 11 bức xúc chia sẻ trên mạng xã hội việc giáo viên phát sách cho con đọc trong dịp nghỉ lễ (là tiểu thuyết nói trên) có nhiều đoạn chưa phù hợp với tuổi học sinh. Có nhiều ý kiến trái chiều, và hầu hết đều cho rằng, đây là tác phẩm hay, nội dung về chuyện "nhạy cảm" là có nhưng không phản cảm, chỉ điểm xuyết cho nội dung tác phẩm nhưng vấn đề là tuổi nào đọc thì phù hợp.
Quả vậy, sau quá trình thẩm định, Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã phản hồi, đại khái, ấn phẩm này không có nội dung vi phạm Luật Xuất bản nên sẽ không bị xử lý mà Cục chỉ đề nghị các Sở Giáo dục và Ðào tạo, các trường học chủ động đánh giá để đưa vào sử dụng cho phù hợp với lứa tuổi.
Chuyện tưởng đã chấm hết nhưng mới đây, nhiều người phát hiện trong Chuyên đề học tập Ngữ văn 10 (bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, NXB Giáo dục Việt Nam ấn hành, 2022) do Bùi Mạnh Hùng làm Tổng chủ biên, phần Thực hành đọc, sách có gợi ý một số tác phẩm tiểu thuyết để học sinh tìm đọc, trong đó có "Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian". Dĩ nhiên, đã giới thiệu thì ê-kíp biên soạn hẳn phải đọc, phải nghiên cứu. Vậy, tiểu thuyết này phù hợp với học sinh THPT hay là không? Nhóm biên soạn, nhà xuất bản vẫn không lên tiếng, lẳng lặng cho qua. Trước đó, cũng tổng chủ biên và nhà xuất bản này, từng liên quan vụ bài thơ "Bắt nạt" và cũng chọn cách im lặng.
***
Im lặng đôi khi không phải "là vàng". Im lặng trong nhiều trường hợp là sự thiếu cầu thị, thiếu hợp tác!
ÐĂNG HUỲNH
