BẢO LAM (Tổng hợp từ Nytimes, The Independent, The Guardian, Variety)

Một cuộc đình công của đội ngũ biên kịch đang diễn ra tại Hollywood; khiến ngành công nghiệp phim ảnh rơi vào rối loạn.

Các thành viên của WGA biểu tình trước các hãng sản xuất.

Từ ngày 2-5, khoảng 11.500 biên kịch thuộc Hiệp hội Biên kịch Mỹ (WGA) đình công để chống lại các hãng phim và công ty giải trí lâu đời, do không được tăng lương sau 15 năm. Hàng loạt các đơn vị bị ảnh hưởng liên đới: Amazon/Culver Studios, CBS Radford, CBS Television City, trụ sở Burbank của Disney, Netflix, các trường quay của Fox, Sony, Paramount, Warner Bros. và Universal. Nguyên nhân dẫn đến đình công là do WGA và Liên minh các nhà sản xuất điện ảnh và truyền hình (AMPTP - tổ chức đại diện cho hơn 350 công ty sản xuất phim và truyền hình của Mỹ) không đạt được thỏa thuận chung.

WGA từng đề xuất quyền lợi cho các thành viên, nhất là về tiền lương và thời gian làm việc. Cụ thể, WGA yêu cầu có 6-12 biên kịch cho mỗi chương trình truyền hình, rút ngắn thời gian làm việc xuống 10-52 tuần/mùa. Theo quy định hiện tại, lương tối thiểu của các nhân viên viết là 7.412 USD/tuần. WGA bày tỏ mong muốn tất cả nhân viên, từ cấp độ đồng sản xuất trở lên đều đạt mức lương tối thiểu cao hơn 25% so với lương dành cho biên tập viên câu chuyện, biên tập viên điều hành câu chuyện. Tuy nhiên, AMPTP chỉ chấp nhận mức lương tối thiểu tăng 2-7%. Trong các đề nghị, AMPTP chỉ đồng ý xem xét và nghiên cứu quy định về trí tuệ nhân tạo. Trước đó, WGA từng đề xuất cho phép người viết sử dụng ChatGPT và các công cụ AI khác để viết kịch bản điện ảnh và phim truyền hình. Ðối với mong muốn tăng giới hạn lương từ 400.000 USD lên 450.000 USD, AMPTP không đồng ý, nhưng cho phép các nhà biên kịch nhận thêm một khoản gọi là phí kịch bản, nếu thu nhập hiện tại không nằm trong mức trung bình. Những yêu cầu không đạt được thống nhất giữa hai bên đã dẫn đến cuộc đình công.

Khi cuộc đình công kéo dài, dẫn đến trì trệ trong việc sản xuất phim, chương trình truyền hình, gây nên hậu quả nghiêm trọng. Seth Meyers, người dẫn chương trình Late Night with Seth Meyers chiếu trên NBC, nói: "Không chỉ các nhà biên kịch mới bị ảnh hưởng. Tất cả nhân viên không hành nghề viết lách cũng trở nên khốn khổ không kém, nhất là khi chúng ta vẫn còn phải đối mặt với đại dịch COVID-19". Nhiều chương trình hiện nay tạm ngừng sản xuất vì ảnh hưởng từ cuộc đình công: Jimmy Kimmel Live (ABC), The Late Show (CBS), Tonight (NBC), Real Time with Bill Maher (HBO), Last Week Tonight (HBO).

Ðại diện WGA cho biết: "Trước đây, một biên kịch có thể sống ổn định cả năm nhờ chương trình dài hơn 20 tập mỗi mùa. Ở kỷ nguyên phát trực tuyến, đơn đặt hàng chương trình đã giảm xuống còn 8 hoặc 12 tập. Ðiều đó khiến thu nhập của các nhà biên kịch bị ảnh hưởng". Trong khi đó, giám đốc điều hành các hãng phim cho biết đây là giai đoạn các đơn vị đang gặp khó khăn về tài chính và không phải thời điểm thích hợp để tăng lương. Cụ thể, Walt Disney đã bắt đầu sa thải khoảng 4.000 nhân viên, còn Warner Bros. Discovery cũng tuyên bố sẽ phải cho thôi việc hàng ngàn nhân viên khi đang phải gồng mình trả khoản nợ 50 tỉ USD. Các công ty khác cũng đang xem xét áp dụng biện pháp tương tự để tiết kiệm chi phí.

Nếu WGA và AMPTP không đạt được thỏa thuận chung, thì khả năng cuộc đình công sẽ kéo dài và kéo thêm nhiều hệ lụy. Một cuộc bãi công lớn gần đây là năm 2007, 12.000 nhà biên kịch đã đình công kéo dài 100 ngày, dẫn đến thiệt hại cho nền kinh tế khoảng 2 tỉ USD.