(CTO) - Ngày 5-7, Trường Ngôn ngữ – Văn hóa – Nghệ thuật Khmer Nam bộ và Nhân văn trực thuộc Trường Đại học Trà Vinh tổ chức Hội thảo khoa học “Văn hóa Nam Bộ - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” lần 2.

Các đại biểu tham gia hội thảo.

Hội thảo thu hút sự tham gia của đông đảo chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà khoa học, quản lý, sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh từ các viện, trường trong cả nước.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung tổng kết thành tựu, các vấn đề trong nghiên cứu văn hóa Nam bộ, văn hóa các tộc người Nam bộ; xác định các vấn đề lý luận và thực tiễn, đồng thời khẳng định giá trị văn hóa vùng Nam bộ hiện nay. Qua đó hướng tới các giải pháp tăng cường giá trị, đặc trưng văn hóa vùng trong các lĩnh vực hoạt động như giáo dục, du lịch và ứng dụng công nghệ nhằm phát huy, quảng bá đặc trưng văn hóa của vùng; nhận thức về các giá trị văn hóa và vấn đề xây dựng, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa Việt Nam và vùng Nam bộ. Đề xuất các giải pháp, định hướng phát huy các giá trị văn hóa, di sản văn hóa trong thời kỳ mới; nghiên cứu các vấn đề thực tiễn về văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên; văn hóa ứng xử với môi trường xã hội; các thành tố văn hóa như ngôn ngữ, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, văn học, nghệ thuật, di sản văn hóa, truyền thông văn hoá; những yêu cầu đặt ra đối với các địa phương trong vấn đề phát huy giá trị di sản văn hóa Nam bộ trong tình hình mới như giáo dục về di sản trong các chương trình giáo dục phổ thông; giá trị của di sản trong phát triển du lịch bền vững.

Qua tham luận trình bày cho thấy các đại biểu có sự tiếp cận, quan sát, phân tích những hiện tượng văn hóa trong đời sống, sinh hoạt như trò chơi thả diều, sự xuất hiện của rượu trong các hoạt động tín ngưỡng và nghi lễ, trang phục lễ, Tết, múa dân gian, hoạt động đờn ca tài tử, mỹ thuật sân khấu, lễ vật cúng, đời sống tâm linh... Từ đó trao đổi, chia sẻ nhiều thông tin xoay quanh vai trò của nhà trường trong hoạt động giáo dục di sản văn hóa, biểu tượng văn hoá; vai trò của truyền thông trong phát huy các giá trị văn hóa Nam bộ, các giá trị văn hóa vật chất và tinh thần nhằm mục đích ổn định, nâng cao đời sống kinh tế của người dân thông qua du lịch, sản xuất, sinh kế, vấn đề các chính sách giữ gìn bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Khmer tại tỉnh Trà Vinh…

TS Thạch Thị Dân, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh, phát biểu tại hội thảo.

Sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, nghiên cứu sinh, học viên, sinh viên đến hội thảo được minh chứng qua một số lượng khá lớn các bài viết gửi về cho Ban Tổ chức. Tính chất đa dạng và phong phú trong các nghiên cứu mở rộng phạm vi bài viết, cụ thể như viết về phong tục, tín ngưỡng, lễ hội, nghệ thuật, ngôn ngữ, du lịch, di sản văn hóa, giá trị văn hóa trong các hoạt động của đời sống như giáo dục, tuyên truyền, quảng bá, bảo tồn.

Điểm nổi bật đáng chú ý của hội thảo là việc thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu đến từ các lĩnh vực như văn hóa, văn học, nghệ thuật, du lịch, quản lý văn hóa, giáo dục văn hóa… từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước, với các nhóm đề tài đa dạng và có tính ứng dụng cao đặc biệt là những gợi ý đến từ việc giáo dục về văn hóa cũng như giáo dục di sản văn hóa. 

Phạm vi Hội thảo là văn hóa Nam bộ nhưng không vì thế mà thu hẹp không gian nghiên cứu, qua các bài tham luận cho thấy không gian nghiên cứu về văn hóa Nam bộ còn mở rộng ra ở các vùng. Từ những thông điệp và thành quả mà hội thảo mang lại góp phần nâng cao nhận thức về văn hóa, lan tỏa đến cộng đồng, là cầu nối từ lý luận đến thực tiễn theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng: "Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa, con người Việt Nam thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”, góp phần xây dựng nền văn hóa dân tộc ngày càng toàn diện và sâu sắc vì văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước.

Trường Đại học Trà Vinh là đơn vị duy nhất trong cả nước thực hiện nhiệm vụ trọng điểm quốc gia về đào tạo nhân lực ngành Ngôn ngữ Văn hóa - Nghệ thuật Khmer Nam Bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển văn hóa - xã hội ở Nam Bộ, tháng 6-2024 vừa qua được Liên minh các trường đại học thế giới công bố xếp hạng các trường đại học có tầm ảnh hưởng thật sự, World Universities with Real Impact (WURI). Đặc biệt, trong bảng xếp hạng 13 nhóm chỉ số thành phần, Trường được xếp vị trí đầu nhóm chỉ số về văn hóa và thúc đẩy đổi mới, sáng tạo – B5 (WURI Culture/Value).

BÌNH NGUYÊN – THÚY AN