Mang thai và sinh con là trải nghiệm tuyệt vời của phụ nữ. Song, nhiều chị em thường gặp tình trạng nhớ trước quên sau (gọi vui là “não cá vàng”) từ lúc mang bầu cho đến sau sinh, khiến họ gặp không ít phiền toái trong cuộc sống. Theo các chuyên gia sức khỏe, “não cá vàng” là hiện tượng có thật và cũng có nhiều tác động hữu ích cho các mẹ bỉm sữa.

Việc san sẻ trọng trách chăm con có thể giúp các mẹ bỉm sữa hạn chế tình trạng “não cá vàng” sau sinh.

Theo Tiến sĩ Cornelia Chee - chuyên gia tâm lý tại Bệnh viện Ðại học Quốc gia Singapore, có bằng chứng rõ ràng cho thấy bộ não của phụ nữ thay đổi trong suốt thai kỳ và sau sinh, điển hình là việc năng lực nhận thức của họ dường như suy giảm. Những thay đổi đó có liên quan đến tình trạng thiếu ngủ mà phụ nữ đang mang thai và sau sinh thường gặp phải. Cụ thể, trong tam cá nguyệt thứ ba, các mẹ bầu thường bị gián đoạn giấc ngủ, có thể vì những cơn gò tử cung, phải đi vệ sinh nhiều hơn trong đêm và thai nhi cử động thường xuyên hơn. Còn sau sinh, việc phải cho bú đêm và dỗ con ngủ lại cũng khiến giấc ngủ của người mẹ bị gián đoạn. Hệ quả là phụ nữ đang mang thai và sau sinh có thể nhận thấy trí nhớ của họ đang ngày một tệ đi, hay quên các sự kiện vừa xảy ra, xuất hiện các triệu chứng như kém tập trung, hay nói líu lưỡi.

Trên thực tế, hiện tượng “não cá vàng” không hoàn toàn xấu. Thứ nhất, tuy các triệu chứng nhớ nhớ quên quên là có thật, nhưng các bà mẹ bỉm sữa không nên lo lắng thái quá. Bởi tuy những thay đổi đó có thể ảnh hưởng đến người mẹ và các thành viên trong gia đình, nhưng ít ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc của họ. Thứ hai, những thay đổi trong bộ não có thể hỗ trợ cho trọng trách làm mẹ, như giúp các chị em bình tĩnh và tập trung trong các tình huống căng thẳng tinh thần, cũng như thấu hiểu những tiếng khóc khác nhau của trẻ sơ sinh và cảnh giác trước những mối nguy đối với con mình.

Theo một nghiên cứu gần đây, những thay đổi trong não của các bà mẹ có thể diễn ra ngay cả sau khi họ đã sinh con được 2 năm, ở những vùng não liên quan đến chức năng nhận thức xã hội hoặc khả năng đồng cảm. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn phát hiện những lợi ích lâu dài trong chức năng nhận thức có liên quan với việc sinh nhiều con. Tiến sĩ Charles Siow - nhà thần kinh học tại Bệnh viện Mount Elizabeth Novena - cho biết ở những phụ nữ lớn tuổi sinh nhiều con, chức năng não của họ “trẻ” hơn, điều cho thấy rằng việc trở thành mẹ giúp bảo vệ não bộ khỏi lão hóa.

Cách khắc phục hiện tượng “não cá vàng” sau sinh

Mặc dù những thay đổi trong não bộ sau khi mang thai và sinh con có thể đem lại một số lợi ích cho người mẹ, nhưng chúng cũng có những tác động tiêu cực. Dưới đây là những biện pháp hữu hiệu mà các chị em có thể áp dụng để khắc phục tình trạng “não cá vàng”:

+ Ngủ nghỉ điều độ. Thiếu ngủ là nguyên nhân hàng đầu gây chứng đãng trí và giảm chức năng nhận thức ở phụ nữ sau sinh. Vì thế, các mẹ có con nhỏ cần tranh thủ ngủ trưa hoặc chia sẻ công việc chăm con vào ban đêm với người nhà.

+ Chăm sóc sức khỏe trí não. Tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu các chất chống ôxy hóa tốt cho bộ não (như bông cải xanh, cải bó xôi, các loại ngũ cốc…), cũng như “tập thể dục” cho não bằng cách giải câu đố Sudoku chẳng hạn. 

+ Lập danh sách những việc cần làm trong ngày. Việc này vừa giúp nhắc các mẹ thực hiện những công việc cần thiết, vừa giúp xây dựng lịch trình sinh hoạt hợp lý.  

+ Gắn kết với cộng đồng. Hãy tham gia vào một hội nhóm/diễn đàn dành cho các mẹ bỉm sữa, trò chuyện với người thân và bạn bè, hoặc cùng xem và chia sẻ những video vui vẻ cùng người khác.

+ Kiên nhẫn với bản thân. Ðiều quan trọng là các chị em không cần quá khắt khe với bản thân, bởi không ai có thể tránh khỏi những thiếu sót khi làm mẹ. Nếu có thể, hãy nhờ những người xung quanh giúp đỡ những việc mà họ có thể làm.

AN NHIÊN (Theo CNA)