Trong 9 tháng đầu năm 2008, trên địa bàn Cần Thơ xảy ra 16 vụ cháy, còn ở Hậu Giang là 9 vụ. Hiện nay đang mùa mưa, người dân quan niệm ít xảy ra cháy nổ nên thường chủ quan trong việc đun nấu, nguy cơ tiềm ẩn cháy nổ rất cao. Nếu lơ là với công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC), thì “Bà Hỏa” có thể “viếng” bất kỳ lúc nào.

LƠ LÀ LÀ ... CHÁY

Điều đáng lo ngại là vào thời điểm mưa lũ, lại xảy ra những vụ cháy gây thiệt hại rất lớn về tính mạng và tài sản người dân. Từ ngày 20-7 đến 7-9-2008, trên địa bàn TP Cần Thơ xảy ra 4 vụ cháy lớn. Điển hình là vụ cháy ở chợ Thốt Nốt vào ngày 22-8-2008. Vụ cháy thiêu rụi 4 ki-ốt và 3 sạp bán tạp hóa. Khi vụ cháy xảy ra, một số hộ buôn bán không trang bị bình chữa cháy, một số hộ khác có trang bị nhưng không biết cách sử dụng nên đã không kịp ứng phó. Khi lực lượng chữa cháy đến hiện trường, do các hộ buôn bán ở đây tự cơi nới mặt bằng kinh doanh bằng bạt cao su, tôn; đường dây điện lại được mắc chằng chịt gây khó khăn thêm cho công tác chữa cháy. Tại chợ này chỉ có một lối thoát hiểm duy nhất, rất may đám cháy này không thiệt hại về người.

Vụ cháy nắp bồn xăng và nổ hố ga ngày 20-8-2008 tại cửa hàng xăng dầu số 35 (góc đường Trần Văn Hoài và 30-4, phường Xuân Khánh) khiến cháu Tô Thanh Phương (6 tuổi, tạm trú ở phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) bị đứt lìa cánh tay trái (khi cháu đi bán cua đồng ngang qua ngay lúc xảy ra cháy nổ). Nguyên nhân vụ cháy đã được Phòng Cảnh sát PCCC xác định: Nhân viên xuất nhập xăng dầu trong khi trời mưa, hơi xăng dầu không khuếch tán bay là là trên mặt đất hoặc “núp” vào những nơi có nhiệt độ thấp (ống cống) gặp tia lửa của sét đánh gây cháy.

“BÀ HỎA” RÌNH RẬP KHẮP NƠI

6 giờ sáng, chúng tôi có mặt tại chợ Hưng Lợi (quốc lộ 91B, phường Hưng Lợi), cảnh kẻ bán người mua tấp nập. Ở những sạp bán thức ăn tươi sống nhiều ổ điện được quấn băng keo xung quanh. Một sạp bán trái cây gần đó chủ hàng thắp nhang khói nghi ngút trên bàn thờ. Ở chợ An Thới, phường Bùi Hữu Nghĩa, không ít tiểu thương chủ quan mất cảnh giác về PCCC, cơi nới lô sạp căng bạt để bán đồ làm cho lối đi đã hẹp lại càng khó đi... Khi chúng tôi hỏi về công tác PCCC ở đây thì tiểu thương và Ban Quản lý chợ đều cho rằng mình “chu đáo” trong vấn đề này. Chị Phượng, một tiểu thương ở đây cho biết: “Khi ra về tui thường hay cúp cầu dao điện, cũng an tâm, nên không có trang bị bình chữa cháy nơi mình bán”.

Hiện trường vụ cháy nổ xảy ra tại Cửa hàng xăng dầu số 35 - Saigon Petro (phường Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều). Ảnh: C. DŨNG

Ở Khu chung cư 178, đường 3-2, khu vực 4, phường Hưng Lợi cách đây không lâu xảy ra vụ nổ bình ga. Theo lời kể của người dân ở đây, do chủ nhà bất cẩn, trong bình còn một ít ga nhưng chủ nhà lại đem vứt bình ga ngoài hành lang, nắng nóng gây nổ. Ông Nguyễn Hồng Khanh, Tổ trưởng tổ 33 D, Khu chung cư 178 cho biết: “Từ sự cố trên chúng tôi luôn nhắc nhở người dân trong chung cư nên cẩn thận trong việc đun nấu. Tuy trong khu chung cư chưa có lực lượng chữa cháy tại chỗ nhưng một số hộ gia đình tự trang bị bình chữa cháy trong nhà”.

Ông Lê Chí Tâm, Phó Trưởng khu vực 4, phường Hưng Lợi, cho biết: “Khi có sự cố cháy nổ xảy ra, lực lượng dân phòng và dân phố sẽ là người dập tắt đám cháy. Lực lượng này đã được tập huấn về công tác PCCC. Chúng tôi luôn quan tâm đến công tác PCCC. Tất cả các cuộc họp (họp hội cựu chiến binh, hội phụ nữ) chúng tôi đều lồng ghép vào việc tuyên truyền PCCC và phổ biến những thao tác cần thiết khi xảy ra sự cố cháy, nổ”.

Theo nhận xét của Phòng Cảnh sát PCCC- Công an TP Cần Thơ, ý thức phòng cháy của người dân chưa cao gây khó khăn cho công tác PCCC. Hiện mỗi phường trên địa bàn thành phố đều có lực lượng chữa cháy dân phòng, (cảnh sát khu vực, tổ dân phố, mỗi đội đều có từ 7-11 người) được huấn luyện PCCC. Thế nhưng, chỉ duy nhất phường An Bình có quyết định thành lập đội PCCC đúng theo quy định, các đội PCCC còn lại đều chưa có quyết định thành lập. UBND các phường chưa quản lý, chỉ đạo chặt chẽ. Vì thế, khả năng duy trì hoạt động cũng như công tác thường trực sẵn sàng cứu chữa khi có cháy xảy ra trên địa bàn chưa cao.

AN TOÀN PCCC TỪ NHỮNG DỰ ÁN, CÔNG TRÌNH

Thời gian qua, trên địa bàn Hậu Giang không xảy ra cháy lớn, nhưng nguy cơ tiềm ẩn về cháy nổ vẫn là nỗi lo của nhiều người. Điều đáng lưu ý là Hậu Giang ngày càng có nhiều dự án, công trình được xây dựng, nên vấn đề an toàn phòng cháy được Phòng Cảnh sát PCCC chú trọng công tác kiểm tra. Bên cạnh sự chấp hành nghiêm túc của một số doanh nghiệp, cơ quan, chủ đầu tư thực hiện các dự án, công trình theo quy định về công tác PCCC, vẫn còn không ít trường hợp vi phạm thiết kế thẩm duyệt ban đầu về công tác PCCC, gây ảnh hưởng rất nhiều đến công tác PCCC lâu dài sau này.

Một buổi thực tập PCCC tại Công ty TNHH bột mì Đại Phong. Ảnh: THU HẰNG

Tại Siêu thị Sài Gòn Co.opMart Vị Thanh, vấn đề an toàn PCCC được Ban Giám đốc quan tâm hàng đầu. Siêu thị đầu tư hàng trăm triệu đồng để xây dựng hệ thống PCCC như hệ thống chữa cháy vách tường bao gồm 01 bồn nước ngầm 70m3 , 01 máy bơm nước công suất lớn, 44 bình CO2 , bình bột chữa cháy... Hệ thống báo cháy tự động gồm 1 trung tâm báo cháy và 94 đầu báo cảm ứng được đặt hầu hết các điểm trong siêu thị. Siêu thị xây dựng đội chữa cháy tại chỗ với 35 thành viên đã qua tập huấn về công tác PCCC, thường xuyên ứng trực, tập luyện... sẵn sàng ứng phó khi có tình huống cháy xảy ra. Anh Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc siêu thị cho biết thêm: “Hệ thống chữa cháy của siêu thị khi cần thiết có thể chi viện ngay nếu có sự cố cháy nổ xảy ra ở các dãy phố kế cận”.

Còn tại nhà máy sản xuất bột giấy Tân Hiệp (Cụm công nghiệp ở phường Hiệp Thành, thị xã Ngã Bảy), mặc dù đã được lực lượng chức năng nhắc nhở và Ban lãnh đạo cam kết khắc phục nhưng cơ sở này vẫn chưa xây dựng hệ thống chữa cháy đúng quy định như thẩm duyệt ban đầu. Lãnh đạo nhà máy giải thích “do tình hình sản xuất kinh doanh đang gặp khó khăn và chưa có nguyên liệu để hoạt động (?)”. Việc lơ là về công tác PCCC của đơn vị này suýt nữa phải trả giá khi cách nay vài tháng, do bất cẩn trong hàn điện để xỉ sắt rớt xuống kho bã mía gây cháy, rất may là đám cháy được dập tắt.

Theo các quy định về PCCC có hồ sơ thiết kế thẩm duyệt mà không trang bị hệ thống chữa cháy theo quy định là đã vi phạm về an toàn. Thế mà có trường hợp không qua thiết kế thẩm duyệt đã đưa vào hoạt động như Trường Mẫu giáo Đông Thạnh, xã Đông Thạnh, huyện Châu Thành. Giáo viên ở đây hầu hết là nữ, có tổ chức nấu ăn cho hàng trăm cháu và có duy nhất 1 bảo vệ là nam nhưng cũng chưa được tập huấn phòng cháy, phương tiện chữa cháy hầu như chưa có gì. Cô Triệu Thị Sáu, Hiệu trưởng trường cho biết: “Khi tiếp nhận, trường chỉ được bàn giao phòng học chứ không nghe nói gì về hệ thống, trang thiết bị chữa cháy nên thật sự mà nói là không an tâm. Hướng tới nhà trường sẽ kiến nghị UBND huyện hoặc Phòng Giáo dục để trang cấp những bình chữa cháy, đảm bảo an toàn cho trẻ”.

“PHÒNG BỆNH HƠN CHỮA BỆNH”

Qua kiểm tra thực tế của Phòng Cảnh sát PCCC - Công an tỉnh Hậu Giang đối với các dự án, công trình thuộc diện thiết kế thẩm duyệt theo quy định của Chính phủ cho thấy thực trạng: Một số Ban quản lý dự án, chủ đầu tư, các đơn vị thi công các công trình thuộc diện phải lập hồ sơ thiết kế về công tác PCCC lại không gởi hồ sơ qua cơ quan PCCC cấp tỉnh để thẩm duyệt. Hoặc có một số công trình đã được thẩm duyệt PCCC nhưng khi đưa vào sử dụng thì không báo cho lực lượng chức năng biết để nghiệm thu theo quy định.

Theo thống kê của Phòng Cảnh sát PCCC - Công an TP Cần Thơ, từ đầu năm đến nay trên địa bàn TP xảy ra 16 vụ cháy, thiệt hại tài sản trên 2,2 tỉ đồng. Nguyên nhân chủ yếu của các vụ cháy do chập điện, bất cẩn trong việc sử dụng lửa, sét đánh lan truyền gây cháy... 9 tháng đầu năm 2008, trên địa bàn tỉnh Hậu Giang xảy ra 9 vụ cháy, thiệt hại tài sản khoảng 345 triệu đồng và làm bị thương 2 người (so với cùng kỳ năm 2007, số vụ cháy tăng 03 nhưng thiệt hại được kéo giảm hơn 1 tỉ đồng). Nguyên nhân dẫn đến các vụ cháy này là do sơ suất trong sử dụng lửa, do chập điện, sự cố thiết bị không an toàn...

Trung tá Huỳnh Văn Điều, Phòng Cảnh sát PCCC - Công an tỉnh Hậu Giang, cho biết: “Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là do chủ đầu tư đổ cho công ty tư vấn, tư vấn thì làm chưa đến nơi đến chốn, dẫn đến tình trạng không an toàn về PCCC. Để chủ động phòng ngừa cháy nổ trong thời gian tới, chúng tôi yêu cầu các chủ đầu tư, các dự án khi xây dựng thuộc diện thẩm duyệt phải gởi đầy đủ hồ sơ đến cơ quan PCCC để được thẩm duyệt để khi đưa vào sử dụng đảm bảo an toàn”.

Còn Trung tá Nguyễn Sỹ Niêm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC - Công an TP Cần Thơ, cảnh báo: “Trong mùa mưa, các cơ sở kinh doanh xăng dầu trên địa bàn chú ý việc xuất nhập xăng dầu. Đặc biệt là kiểm tra các hố ga, thu lôi, chống sét, kiểm tra quy trình xuất nhập... nghiêm cấm xuất nhập xăng dầu ban đêm trời giông tố. Các cơ sở kinh doanh ga kiểm tra lại toàn bộ khu vực kinh doanh. Những hộ tiểu thương ở các chợ không nên cơi nới diện tích để buôn bán, khi xây dựng thiết kế ki-ốt phải có lối thoát hiểm đảm bảo khi có sự cố xảy ra. Các lực lượng PCCC sẽ tăng cường kiểm tra thường xuyên và đột xuất. Nếu phát hiện cơ sở vi phạm, chúng tôi sẽ xử lý nghiêm theo quy định.

PHAN - HOÀNG - NGHI