Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần thứ 18 - năm 2025 vừa công bố và trao thưởng cho các cá nhân, tác phẩm, công trình tiêu biểu, gắn liền với Hà Nội, cùng tình yêu nồng nàn dành cho Thủ đô. Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội năm nay được trao tặng nhạc sĩ Trần Tiến, người đã có những cống hiến cho Hà Nội qua các ca khúc thấm đẫm tình yêu văn hóa sông Hồng, phố cổ, xứ Đoài…

Nhạc sĩ Trần Tiến. Ảnh: baodongnai.com.vn

Gần 80 tuổi đời, nhạc sĩ Trần Tiến để lại một gia tài đồ sộ cho nền âm nhạc Việt Nam. “Ngẫu hứng” là từ ông hay nói về đời mình và cũng được ông chọn đặt tên cho nhiều ca khúc nổi tiếng. Âm nhạc Trần Tiến đẹp từ giai điệu đến lời ca, dọc dài miền văn hóa đất nước. Ông viết nhạc mang âm hưởng Bắc Bộ rất mượt mà, âm hưởng miền Trung - Tây Nguyên vô cùng đặc sắc và âm hưởng Nam Bộ thì cứ như một “anh Hai Nam Bộ” viết về quê hương. Mãi còn với đời những ca khúc bất hủ “Giai điệu Tổ quốc”, “Chiếc vòng cầu hôn”, “Chị tôi”, “Vết chân tròn trên cát”, “Mặt trời bé con”, “Ngẫu hứng Lý Qua cầu”, “Thành phố trẻ”, “Giấc mơ Chapi”, “Tiếng trống Pa-ra-nưng”…

Trong gia tài đồ sộ ấy, nhạc sĩ Trần Tiến dành tình yêu đủ lớn để viết về quê hương ông - Hà Nội nghìn năm văn hiến. Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội ghi nhận những cống hiến suốt chặng đường dài của ông cho Thủ đô, với những ca khúc đậm dấu ấn. Đó là: “Ngẫu hứng sông Hồng”, “Lữ khách sông Hồng”, “Hà Nội ngày ấy”, “Hà Nội những năm 2000”, “Ngẫu hứng phố”, “Phố nghèo”, “Mặt trời bé con”, “Mẹ tôi”, “Quê nhà”… Người nghe như vẳng đưa câu hát nồng nàn của “Ngẫu hứng sông Hồng”: “Con sáo sang sông bạt gió/ Con xít thương ai lội sông lội sông tìm ai”. Hay là dìu dặt khúc hát “Quê nhà” nghe rưng rưng, xao động những mảnh đời xa quê: “Quê nhà tôi ơi, xứ Đoài xa vắng/ Khói chiều mênh mông, sông đã buông nắng/ Nhớ thương làng quê, lũy tre, bờ đê/ Ước mơ trở về nghe mẹ hiền ru bên thềm đá cũ”.

Với thế hệ khán giả 8X, rất nhiều người thuộc lòng ca khúc của nhạc sĩ Trần Tiến là “Hà Nội những năm 2000”: “Hà Nội những năm hai ngàn/ Trẻ con không còn ăn xin/ Cụ già ngồi trong công viên/ Ngắm bà già nhớ tuổi thanh niên”. Nhạc sĩ Trần Tiến viết như một sự tự hào, tràn niềm vui về sự đổi thay của quê hương, xứ sở. Và chừng chục năm qua, một giai điệu mới viết về Hà Nội hôm nay của nhạc sĩ Trần Tiến được khán giả rất mến mộ với một Hà Nội rất đáng yêu: “Hà Nội cái gì cũng rẻ, chỉ có đắt nhất bạn bè thôi/ Hà Nội cái gì cũng rẻ, chỉ có đắt nhất tình nguời thôi”, để rồi kết thúc bài hát là giai điệu nghe như phát khóc: “Hà Nội lòng tôi, giấc mơ xa vời của nguời xa quê/ Ai ơi, sống gửi thác về...” - đó là ca khúc “Ngẫu hứng phố”.

Nhạc sĩ Trần Tiến thật xứng đáng với Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội của Giải thưởng Bùi Xuân Phái. Một đời chắt lọc và tận hiến vì tình yêu Hà Nội của người nhạc sĩ tài hoa.

ĐĂNG HUỲNH