“Tinh hoa nghề Việt” là chương trình giới thiệu các làng nghề truyền thống, những nét văn hóa đặc sắc của Việt Nam; đồng thời vinh danh những người thợ, nghệ nhân tận tụy với những sản phẩm truyền thống đang dần bị mai một bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Chương trình phát sóng lúc 11 giờ 45 Chủ Nhật, phát lại 11 giờ 15 và 17 giờ 45 thứ ba trên kênh VTV4.
Anh Nguyễn Hồng Quang vẫn giữ nghề gốm truyền thống trong “Gốm sành Hương Canh”.
“Tinh hoa nghề Việt” ghi lại những hình ảnh, cảm xúc chân thực nhất về các làng nghề từ Bắc vào Nam với những nhóm nghề đa dạng như: sơn mài, gốm sứ, vàng bạc, thêu ren, mây tre, cói, dệt, giấy, tranh dân gian, gỗ, đá… Mỗi tập khoảng 12-15 phút, chủ yếu là chuyện kể của những người thợ, nghệ nhân gắn bó với nghề được chuyển tải bằng hình ảnh súc tích, giàu tư liệu và lắng đọng cảm xúc. Người xem không chỉ được biết tư liệu quý về lịch sử các làng nghề, mà còn trân trọng những giá trị truyền thống, quý mến những người đã gắn bó, gìn giữ những làng nghề.
Chẳng hạn, chương trình đưa người xem đến Nam Định - nơi được mệnh danh là đất trăm nghề với 87 làng nghề - và khám phá một trong những làng nghề gắn liền với lịch sử vùng đất này: "Nghề làm kẹo sìu châu Nam Định". Có từ những năm 60 của thế kỷ XIX qua sáng tạo của cụ Đỗ Phúc Nhật, đây vốn là kẹo lạc được làm từ sản phẩm nông nghiệp vùng châu thổ sông Hồng. Đến nay, kẹo sìu châu Nam Định đã được truyền đến đời thứ 7 là ông Đỗ Đình Thọ. Hay trong tập "Gốm sành Hương Canh", người xem được biết về làng nghề hơn 300 năm ở Vĩnh Phúc, với sản phẩm gốm độc đáo do đất nơi đây có hàm lượng sắt cao. Gốm Hương Canh có màu nâu cháy, men tự nhiên không tạp chất và khi gõ vào tiếng vang như chuông đồng. Những chia sẻ của anh Nguyễn Hồng Quang, chủ lò gốm lâu đời ở Vĩnh Phúc và nghệ nhân Giang Thị Nhạn đã mang đến cho người xem nhiều kiến thức về nghề gốm, sự kỳ công, tận tụy giữ nghề của họ.
Chương trình cũng có những tập độc đáo, như "Nghệ thuật điêu khắc của người Jrai", kể về nghề làm tượng nhà mồ ở Tây Nguyên. Không chỉ gắn liền với đời sống tâm linh, tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Jrai, nghệ thuật này còn mang đến góc nhìn mới đầy nghệ thuật qua những chia sẻ của Nghệ nhân Ưu tú Ksor Hnao (Pleiku, Gia Lai). Hay về miền Tây Nam bộ, "Nghề ghe xuồng Mỹ Hiệp" phản ánh nét đặc sắc trong đời sống sinh hoạt và văn hóa của người ĐBSCL. Cuộc gặp gỡ và chia sẻ những thăng trầm khi gắn bó với nghề đóng ghe xuồng của ông Phan Ngọc Chính ở An Giang, mang đến cho người xem nhiều cảm xúc bởi nghề này vốn thịnh vào 6 tháng mùa nước mỗi năm, nhưng nay biến đổi khí hậu khiến mùa nước ngày càng rút ngắn...
Có rất nhiều làng nghề nổi tiếng lần lượt xuất hiện trong chương trình như: gốm Chu Đậu, chiếu Nga Sơn, muối Tuyết Diêm, lụa Trữ La… tôn vinh tâm huyết và sự khéo léo, tài hoa của các nghệ nhân Việt trong những sản phẩm thủ công mỹ nghệ được truyền từ đời này sang đời khác.
BẢO LAM