Siết chặt kỷ luật phòng thi, thanh kiểm tra chặt chẽ, đi đôi đó là giảm áp lực kỳ thi đối với thí sinh... là những giải pháp mà nhiều đại biểu đề xuất tại Hội nghị trực tuyến Thi THPT Quốc gia và Tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2019, do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức vừa qua.

Thí sinh Cần Thơ tham dự Kỳ thi THPT Quốc gia 2018. 

Siết chặt kỷ luật

Sau sự cố gian lận thi cử nghiêm trọng năm 2018, ông Trần Đức Quý, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang, cho biết: Tỉnh đã thành lập ban chỉ đạo thi từ cấp tỉnh đến huyện, lên phương án, giao nhiệm vụ cho từng thành viên trong ban chỉ đạo. Tỉnh tuyệt đối không đưa vào những thành viên có liên quan đến tiêu cực thi cử năm 2018, lựa chọn kỹ nhân sự tham gia công tác thi. Còn tỉnh Hòa Bình có trên 8.990 thí sinh đăng ký dự thi Kỳ thi THPT Quốc gia 2019, với 33 địa điểm tổ chức thi. Ông Bùi Trọng Đắc, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình, thông tin: Trước ngày 10-5, tỉnh đã hoàn tất công tác chuẩn bị, đảm bảo các điều kiện cần thiết cho kỳ thi. Từ ngày 15 đến 20-5, lãnh đạo Sở GD&ĐT kiểm tra toàn bộ cơ sở vật chất của các điểm thi.

Sự cố gian lận thi cử nghiêm trọng năm qua là bài học khiến các lãnh đạo nhiều tỉnh, thành cả nước không chủ quan trong việc tổ chức Kỳ thi THPT Quốc gia 2019. Ông Lê Trung Chinh, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho biết: “Đà Nẵng đã tích cực chuẩn bị cho kỳ thi theo đúng quy định, bám sát quy chế, đúng quy trình. Tuy nhiên, con người vẫn là yếu tố quyết định sự thành công”. Đó là lý do TP Đà Nẵng đã chỉ đạo Sở GD&ĐT quán triệt tinh thần này đến toàn bộ đội ngũ cán bộ, giáo viên trong ngành. Ông Lê Trung Chinh cũng kiến nghị: để có kỳ thi an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế, Bộ GD&ĐT cần chỉ đạo các trường đại học tham gia công tác thi quán triệt quy chế đến tất cả cán bộ, giảng viên; nhất là những người tham gia coi thi, chấm thi. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác thi; giám sát chặt chẽ chấm thi, bảo quản đề thi, bài thi...

Hiện nay, hầu hết các tỉnh, thành đều đã và đang chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực nhân sự, cơ sở vật chất phục vụ kỳ thi. Đơn cử như TP Hà Nội, có số thí sinh đăng ký dự thi rất đông (trên 74.800 thí sinh), việc đi lại của thí sinh dự đoán sẽ khó khăn; các thành viên trong ban chỉ đạo phải phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng từ khâu thanh kiểm tra đến khâu an ninh, an toàn giao thông cho thí sinh. Hiện Sở GD&ĐT TP Hà Nội đã ban hành các văn bản hướng dẫn, in sao đề thi, làm tốt công tác phối hợp với các trường đại học, cao đẳng trong chỉ đạo, tổ chức thi... Riêng với TP Hồ Chí Minh có trên 71.000 thí sinh tại 111 điểm thi, đã bố trí 50 xe giao đề thi ở các điểm thi; công an, thanh tra thi theo sát kỳ thi.

TP Cần Thơ dự kiến năm nay sẽ có trên 10.490 thí sinh dự Kỳ thi THPT Quốc gia. Với kinh nghiệm nhiều năm tổ chức cụm thi, thành phố đã chủ động phối hợp các sở, ngành liên quan tích cực chuẩn bị nguồn nhân lực, cơ sở vật chất cho kỳ thi. Trong đó, Sở GD&ĐT TP Cần Thơ tham mưu UBND thành phố thành lập ban chỉ đạo thi cấp thành phố; chỉ đạo các phòng GD&ĐT tham mưu thành lập ban chỉ đạo thi cấp quận, huyện. Hiện thành phố đã đôn đốc lãnh đạo các trường THPT ôn thi cho học sinh lớp 12 đầy đủ, nghiêm túc.

Giảm áp lực với thí sinh

Nhiều năm qua, Bộ GD&ĐT đã liên tục cải tiến thi THPT, xét tuyển đại học bằng những kỳ thi “2 chung”, “3 chung”; đến năm 2015 Kỳ thi “2 trong 1” đã thực hiện, với kết quả dùng để vừa xét tốt nghiệp THPT, vừa xét tuyển đại học; được áp dụng đến nay. Sự đổi mới của Bộ GD&ĐT nhằm mục tiêu thực hiện Chương trình hành động của Chính phủ theo Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT. Kỳ thi THPT Quốc gia những năm qua đã nhận được sự đồng tình của xã hội. Thế nhưng, sự cố gian lận Kỳ thi THPT Quốc gia 2018 ở Hòa Bình, Hà Giang và Sơn La, khiến xã hội giảm lòng tin về chất lượng của kỳ thi. Đó là lý do tại Hội nghị trực tuyến Thi THPT Quốc gia và Tuyển sinh đại học, cao đẳng 2019, nhiều đại biểu đặt vấn đề có nên duy trì tiếp tục Kỳ thi THPT Quốc gia như hiện nay. Song cũng có ý kiến cho rằng, kỳ thi trong 3 năm qua đã giảm chi phí, giảm áp lực thi cử rất nhiều cho xã hội, nhất là với học sinh - đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp của kỳ thi.

Đại diện các tỉnh, thành đề xuất: Ngoài việc siết chặt kỷ luật, an ninh an toàn phòng thi, thanh kiểm tra giám sát chặt chẽ; đồng thời tạo tâm lý thoải mái cho thí sinh. Đại diện lãnh đạo UBND Quảng Ninh cho rằng: Quan trọng là các trường phải thoát khỏi tâm lý thành tích trong giáo dục, giảm áp lực kỳ thi cho học sinh. Muốn thế, phụ huynh và nhà trường cần tuyên truyền, tư vấn tâm lý cho học sinh.

Khoảng 5 năm trước, mỗi năm vào tháng 7, TP Cần Thơ đón hàng chục ngàn đến trăm ngàn học sinh, phụ huynh từ các tỉnh, thành ĐBSCL tham dự kỳ thi tuyển sinh đại học. Nhiều thí sinh, phụ huynh lên trung tâm thành phố tìm chỗ ăn, ở, phòng thi và chi phí cho kỳ thi trở thành gánh nặng cho nhiều gia đình, đặc biệt ở vùng nông thôn. Còn thành phố phải huy động toàn hệ thống chính trị, nhiều nguồn lực Nhà nước và xã hội để đảm bảo kỳ thi diễn ra nghiêm túc, đảm bảo an toàn, an ninh trật tự, an toàn giao thông… Nhiều cán bộ, giáo viên các trường THPT cho rằng, kể từ khi tổ chức Kỳ thi THPT Quốc gia như hiện nay, chi phí cho kỳ thi đã giảm, ít tốn thời gian.

Theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, Kỳ thi THPT Quốc gia là hoạt động chuyên môn song có tính nhạy cảm rất cao; cần có sự phối hợp giữa Ban Chỉ đạo thi cấp Trung ương và địa phương. Công tác chuẩn bị không được chủ quan bởi một sai sót nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến tâm lý xã hội. Do vậy, công tác thanh kiểm tra phải thường xuyên. Việc giữ an ninh, an toàn cho kỳ thi, đảm bảo tinh thần cho thí sinh rất quan trọng. Nhằm tránh áp lực cho các em, đề thi THPT Quốc gia 2019 sẽ có nội dung nằm chủ yếu chương trình lớp 12, bám sát đề thi tham khảo. Ông Phùng Xuân Nhạ cũng nhấn mạnh: Mục đích của kỳ thi vẫn là kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh sau 12 năm học. Mỗi thầy cô cần làm tốt công tác truyền thông đến với học sinh, phụ huynh, tạo sự thấu hiểu về kỳ thi không quá nặng nề, tránh tâm lý áp lực và những lo lắng không đáng có.

Bài, ảnh: B.Kiên