Trận động đất hôm thứ sáu vừa qua mạnh đến nổi làm lệch trục xoay của Trái đất. Ảnh: Daily Mail

Cơn đại địa chấn với cường độ được xác định ban đầu là 8,9 độ Richter đã khiến vỏ Trái đất bị nứt một vệt dài 230 km, rộng 150 km nằm sâu 24 km dưới đáy đại dương. Những khu vực nằm gần tâm chấn nhất đã bị dịch chuyển xa về phía Bắc Mỹ khoảng 4 m. Theo nhà địa vật lý Ross Stein thuộc Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, thảm họa trên xảy ra khi 2 mảng lục địa trật khớp nhau, khiến mảng lục địa Bắc Mỹ nằm đè lên mảng lục địa Thái Bình Dương. Khi đó, miền duyên hải phía Đông Nhật Bản bị chìm xuống 0,6 m và các đợt sóng thần cuộn lên.

Theo các chuyên gia, trận động đất với cường độ quá mạnh cũng đã đẩy Trái đất quay nhanh hơn, kết quả là độ dài 24 giờ của một ngày đã bị giảm đi 1,8 phần triệu giây. Theo nhà địa vật lý Richard Gross thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ quốc gia Mỹ (NASA), chính những thay đổi trong cách phân bố khối lượng Trái đất đã khiến hành tinh của chúng ta xoay nhanh hơn nên ngày trở nên ngắn lại. Trọng lượng Trái đất càng tập trung về xích đạo, Trái đất sẽ xoay càng nhanh. Ông đã sửa đổi số liệu từ con số 1,6 phần triệu giây ban đầu thành 1,8 phần triệu giây sau khi cập nhật những thông tin mới và con số này chắc chắn chưa dừng lại ở đây. Thực tế, những lần Trái đất “trở mình” trước đây cũng đã ít nhiều rút ngắn độ dài của ngày. Ví dụ, trận động đất mạnh 8,8 độ Richter tại Chile năm rồi đã “ăn bớt” thời gian một ngày đi 1,26 phần triệu giây. Trong khi đó, thảm họa động đất và sóng thần tại đảo Sumatra của Indonesia năm 2004 được cho dữ dội nhất khi nó khiến một ngày bị mất đi đến 6,8 phần triệu giây. Những con số này là quá lớn khi theo giới khoa học, trung bình mỗi năm, độ dài ngày chỉ bị giảm đi 1 phần tỉ giây do các nguyên nhân như sự thay đổi tốc độ các dòng khí lưu trên Trái đất.

Bên cạnh đó, cơn siêu địa chấn lần này tại Nhật Bản còn khiến trục Trái đất bị lệch đi 17 cm. Trục Trái đất không phải là trục Bắc - Nam của nó trong không gian, nơi mà Trái Đất quay quanh mỗi ngày với vận tốc 1.604 km/giờ. Trục Trái đất là trục cân bằng khối lượng của hành tinh chúng ta và nó cách trục Bắc - Nam khoảng 10 m. Chuyên gia Gross cho biết việc trục Trái đất bị lệch đi sẽ khiến hành tinh của nhân loại bị rung lắc khác thường một chút trong khi xoay. Tuy nhiên, nó không ảnh hưởng gì đến trục Bắc - Nam vì trục này chỉ bị tác động bởi lực hấp dẫn của Mặt trời, Mặt trăng và một số hành tinh khác mà thôi.

Sau trận động đất kinh hoàng mạnh 7,3 độ Richter tại thành phố Kobe năm 1995 (làm 6.400 người chết), Nhật Bản đã lắp đặt nhiều thiết bị cảm biến công nghệ cao trên khắp đất nước để theo dõi những thay đổi của Trái đất dù là nhỏ nhất. Các khu vực phía Đông Bắc Thủ đô Tokyo và phía Đông thành phố Sendai, tỉnh Miyagi là những nơi hứng chịu tác động nặng nề nhất. Đi kèm với trận động đất, ít nhất 20 cơn dư chấn với cường độ từ 6 độ Richter cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến vòng xoay của quả đất.

BẢO TRÂM (Theo AP, SPACE.com)