Từ bàn làm việc ở Thủ đô Nairobi, Yusuf Ibrahim, một quan chức Bộ Y tế Kenya, có thể nắm được các ổ dịch bệnh chết người cũng như theo dõi diễn tiến của những ca sanh có thể gây biến chứng. “Chỉ cần nhấn nút, tôi có thể biết được những gì đang diễn ra trên khắp đất nước”, ông nói. Máy tính của Ibrahim liên tục cập nhật dữ liệu từ điện thoại di động (ĐTDĐ) của mạng lưới nhân viên y tế lưu động đang làm việc cách xa ông hàng trăm cây số. “Ngày trước, chúng tôi mất nhiều ngày, nhiều tuần hoặc thậm chí vài tháng mới phát hiện ổ dịch sốt bại liệt ở vùng biên giới. Ngày nay, chúng tôi biết được tình hình gần như ngay lập tức. Tốc độ thu thập thông tin đã nâng chất lượng chăm sóc y tế và phòng bệnh lên tầm cao mới. Nó thực sự hoàn toàn thay đổi công tác chăm sóc y tế và cứu sống được vô số người”, ông Ibrahim nhận định.

Điện thoại di động đang góp phần cải thiện cuộc sống của người dân châu Phi. Ảnh: Telegraph

Hệ thống thu thập dữ liệu bằng ĐTDĐ (Data Dynen) mà Kenya đang áp dụng đã được triển khai tại 6 nước châu Phi khác. Nó là một trong số hàng trăm dự án mang tính cách mạng dựa trên ĐTDĐ giúp cải thiện công tác chăm sóc y tế tại lục địa đen. Nhờ được tích hợp công nghệ hiện đại, ĐTDĐ ngày nay đóng vai trò như “bệnh viện dã chiến”. Hiện nay, với sự hỗ trợ của Liên Hiệp Quốc (LHQ), các nhà sản xuất ĐTDĐ, nhà phát triển phần mềm và nhà cung cấp dịch vụ di dộng ở châu Phi đang biến ĐTDĐ trở thành trọng tâm của nỗ lực đẩy lùi bệnh HIV/AIDS, sốt rét và hạn chế tử vong khi sinh con.

Theo bà Kathy Calvin, giám đốc điều hành Quỹ Liên Hiệp Quốc, ĐTDĐ có tiềm năng tạo nên ảnh hưởng lớn đối với hệ thống chăm sóc y tế toàn cầu giống như việc bác sĩ người Scotland Alexander Fleming phát minh ra thuốc kháng sinh penicillin năm 1928. “Tầm ảnh hưởng của ĐTDĐ đối với công tác chăm sóc sức khỏe tại châu Phi thời gian qua là rất lớn và sẽ lớn hơn nữa về lâu dài”. Bà Calvin cho biết LHQ ngày càng chú trọng vai trò của ĐTDĐ đối với sự phát triển của các nước nghèo và đang phát triển. “Nhiều thập niên qua, việc triển khai dịch vụ chăm sóc y tế đến với các vùng nông thôn ở châu Phi thường chậm và không đạt hiệu quả. Trước đây, nếu bạn hết thuốc hoặc bao cao su, hay có dịch bệnh bùng phát, cách thông báo duy nhất là viết ra giấy. Thực tế này đòi hỏi cần phải có một giải pháp hiện đại”, bà nói.

ĐTDĐ chính là giải pháp. Do giá giảm chỉ còn dưới 10 USD, ĐTDĐ ngày càng phổ biến tại châu Phi với số lượng tăng gấp 5 lần trong 5 năm qua. “Thay vì xây dựng bệnh xá và đường giao thông đến các làng và thị trấn hẻo lánh để mọi người có thể tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế, chúng tôi mang dịch vụ y tế đến trực tiếp cho người dân thông qua ĐTDĐ. Bạn có thể được chăm sóc y tế nhiều hơn với số tiền của mình”, bà Calvin cho biết. LHQ đang có kế hoạch khai thác các tính năng khổng lồ của điện thoại thông minh đời mới nhất, như iPhone và các dòng máy chạy trên hệ điều hành Android của Google, để theo dõi và cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế ngay tại chỗ mà không cần bác sĩ hay y tá.

Không chỉ ở châu Phi, hiện nay nhiều nước phương Tây cũng bắt đầu ứng dụng công nghệ di động trong công tác chăm sóc y tế. Chẳng hạn ở Tây Ban Nha, tập đoàn viễn thông Telefonica sở hữu mạng di động O2, vừa đầu tư hàng chục triệu euro vào lĩnh vực eHealth (Y tế điện tử) và xem đây là hướng phát triển chủ lực trong thời gian tới. Tại Mỹ, tập đoàn Qualcomm phát triển một công nghệ có thể được ứng dụng để đo nhịp tim, nhịp thở, thân nhiệt, và những dấu hiệu sức khỏe quan trọng khác, cho phép bác sĩ kiểm tra sức khỏe tổng quát của bệnh nhân dù ở cách xa họ hàng ngàn dặm.

THUẬN HẢI (Theo Telegraph)