Sáng 28-11-2025, tiếp tục Chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại Hội trường về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Các vị đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ gồm: ông Nguyễn Tuấn Anh - Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ và ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ tham gia một số ý kiến.

Về các nội dung quy hoạch liên quan đến Vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Vùng đô thị Cần Thơ

Ông Nguyễn Tuấn Anh chia sẻ: Cần Thơ từ lâu đã được xác định là một trung tâm quan trọng, là cực tăng trưởng của Vùng động lực Đồng bằng sông Cửu Long. Cần Thơ được định hướng hình thành các trung tâm dịch vụ về thương mại, du lịch, tài chính, logistics mang tầm khu vực và thế giới... Ngoài ra, thành phố đóng vai trò trung tâm vùng và quốc gia về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp và các dịch vụ phục vụ nông nghiệp, là hạt nhân thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển các ngành công nghiệp công nghệ số của toàn vùng. Có thể khẳng định việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia, đặc biệt sau quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và những thay đổi về định hướng chiến lược, đã mang lại những lợi thế mới cho TP Cần Thơ so với quy hoạch trước đây, như: mở rộng phạm vi và quy mô hành chính, có lợi thế kinh tế biển và cửa ngõ quốc tế, hoàn thiện khung hạ tầng giao thông, nâng cao vai trò cực tăng trưởng đô thị, định vị trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo đa ngành... Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế chiến lược mới, Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nơi TP Cần Thơ là cực tăng trưởng, vẫn đối mặt với những thách thức lớn về nguy cơ tụt hậu của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long so với các vùng động lực khác.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ góp ý về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Vì vậy, để góp phần đưa Cần Thơ thực sự phát huy vai trò là cực tăng trưởng và đạt được mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung, làm nổi bật, rõ nét hơn trong Nghị quyết về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia đối với các nội dung như sau:

Tiếp tục hoàn thiện cơ chế và chính sách, trong đó cơ chế phân bổ vốn theo kết quả nhằm tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho các cực tăng trưởng năng động như Cần Thơ; cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy hình thành các trung tâm logistics lớn tại Cần Thơ (cùng với Hải Phòng, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh); đề xuất đề án cụ thể để hình thành các trung tâm đầu mối về nông nghiệp gắn với vùng chuyên canh; có chính sách nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân, ưu tiên đầu tư cho các khu vực khó khăn để đảm bảo an sinh xã hội.

Tập trung để tạo đột phá về hạ tầng giao thông và thủy lợi như mong đợi của cử tri. Đó là: tập trung nguồn lực để hoàn thành tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và các trục kết nối đến các đầu mối vận tải lớn, cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng Cảng biển Trần Đề như đã xác định trong Nghị quyết 13 năm 2022 của Bộ Chính trị, đảm bảo cảng này thực sự là cảng cửa ngõ của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long; nghiên cứu và sớm xác định lộ trình đầu tư tuyến đường sắt nối TP Hồ Chí Minh với Cần Thơ sau năm 2030, nhằm tăng cường khả năng vận tải khối lượng lớn và giảm chi phí logistics. Bên cạnh đó, cần sớm đầu tư xây dựng công trình chống ngập úng cho TP Cần Thơ, xây dựng công trình kiểm soát nguồn nước vùng cửa sông, ven biển để chủ động kiểm soát mặn, trữ ngọt, và bổ sung nước ngọt, triển khai các giải pháp trữ nước trên hệ thống sông, kênh rạch tại Vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tập trung phát triển mạnh mẽ hơn nữa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo đối với Cần Thơ và Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, gồm việc sớm đầu tư nâng cấp, phát triển sàn giao dịch công nghệ Vùng Đồng bằng sông Cửu Long tại TP  Cần Thơ để thúc đẩy chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, tập trung vào chế biến sâu, xây dựng thương hiệu sản phẩm và ứng dụng rộng rãi công nghệ sinh học, công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong sản xuất và quản lý chuỗi giá trị; phát triển đô thị thông minh và TOD gắn với các tuyến giao thông chính, đồng thời xây dựng Cần Thơ trở thành đô thị thông minh.

Về việc bổ sung một số chỉ tiêu và phân vùng kinh tế - xã hội

Ông Nguyễn Mạnh Hùng có một số ý kiến sau: Về điều chỉnh bổ sung một số chỉ tiêu đại biểu nhất trí với việc điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng GDP giai đoạn 2026-2030 là đạt 10%/năm trở lên. Theo mô hình tăng trưởng kinh tế, mục tiêu này phụ thuộc chủ yếu vào 3 yếu tố là vốn, lao động và đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP). Theo tính toán của mô hình Solow, để đạt tăng trưởng GDP đạt hơn 10%, tốc độ tăng năng suất lao động phải đạt khoảng 9% trở lên và đóng góp TFP khoảng 60%. Hiện đề xuất điều chỉnh tại dự thảo Nghị quyết đối với 2 chỉ tiêu trên lần lượt là trên 8,5% và 55%, như vậy có thể là chưa đủ để đạt mục tiêu tăng trưởng. Do vậy, đại biểu đề nghị cân nhắc để điều chỉnh 2 mục tiêu này ở mức 9% và 60% trở lên, nhất là trong bối cảnh chúng ta phải tiếp tục duy trì tốc độ tăng GDP khá cao trong 10-15 năm tiếp theo và xuất phát điểm năng suất lao động của chúng ta khá thấp (chỉ bằng 1/8 của Singapore, 1/4-1/5 của Nhật, Hàn Quốc, 1/3 của Malaysia, ½ của Thái Lan).

Ông Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu thảo luận tại Hội trường

Về phân vùng kinh tế - xã hội, định hướng phát triển và liên kết vùng (Điều 3 dự thảo Nghị quyết): Đây là nội dung đặc biệt quan trọng để thiết kế không gian phát triển và phân bổ nguồn lực quốc gia, đại biểu nhất trí việc dự thảo Nghị quyết đã nêu quy hoạch phát triển vùng phải dựa trên 3 trụ cột là 6 vùng kinh tế - xã hội, 5 vùng động lực và các hành lang kinh tế. Để tiếp tục hoàn thiện, đại biểu đề nghị lưu ý thêm các nội dung sau: (1) Bổ sung nội dung để bảo đảm thể chế và cơ chế điều phối và liên kết vùng, nhất là việc kết nối, liên kết giữa các vùng, tạo không gian để các địa phương trong vùng và giữa các vùng với nhau có được sự hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau, phát huy tốt sức mạnh tổng hợp của vùng. (2) Bổ sung nội dung về tính kết nối của các vùng với các quốc gia có biên giới trên đất liền và trên biển với nước ta, các quốc gia trong khu vực và trên thế giới theo các hành lang kinh tế đã và đang hình thành như hành lang kinh tế Đông Tây từ Myanma qua Thái Lan, Lào đến Đà Nẵng; hành lang kinh tế Bắc Nam từ Côn Minh (Trung Quốc) qua Lào, Myanma đến Hà nội, Hải phòng và Quảng Ninh; hành lang kinh tế phía Nam từ Bangkok (Thái Lan) qua Campuchia đến TP Hồ Chí Minh và Tây Nam bộ; hành lang kinh tế vành đai và con đường … (3) Cân nhắc dùng cụm từ “vùng kinh tế trọng điểm” thay cho cụm từ “vùng động lực” để phân biệt rõ với vùng kinh tế - xã hội, bảo đảm sự nhấn mạnh yêu cầu phát triển bứt phá về kinh tế của các vùng này gắn với các địa giới hành chính làm trung tâm của vùng.

Về định hướng phát triển và phân bố không gian các ngành quan trọng (tại Điều 7 của dự thảo Nghị quyết): Đề nghị cân nhắc, bổ sung thêm chỉ tiêu về tỷ lệ cơ cấu đóng góp của ngành, lĩnh vực cốt lõi vào GDP. Tại khoản 2, Điều 7, dự thảo Nghị quyết đã bổ sung chỉ tiêu về du lịch là đến năm 2030 sẽ thu hút 45-50 triệu khách quốc tế và tổng thu du lịch khoảng 13-14% GDP. Do vậy, cần đặt ra các mục tiêu về tỷ lệ đóng góp của công nghiệp (trong đó nhấn mạnh công nghiệp công nghệ cao, công nghệ số, chế biến chế tạo…), nông nghiệp (nhấn mạnh nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp xanh) và dịch vụ vào GDP, làm định hướng điều hành nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

Về định hướng sử dụng đất quốc gia (tại Điều 12 của dự thảo Nghị quyết): Nhất trí chỉnh sửa theo hướng đất đai là nguồn lực cho phát triển. Các nội dung nêu tại điều này tương đối đầy đủ, tuy nhiên, để mạch lạc và dễ theo dõi hơn, đề nghị sắp xếp các nội dung theo 4 định hướng lớn, bao gồm: (1) Đáp ứng nhu cầu phát triển và cân bằng lợi ích; (2) Phân bổ nguồn lực đất đai hiệu quả, tiết kiệm và bền vững; (3) Phù hợp và thống nhất với các loại quy hoạch; và (4) Hoàn thành bộ dữ liệu đầy đủ, cập nhật về đất đai, bảo đảm công khai, minh bạch và sự tham gia của cộng đồng.

ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TP CẦN THƠ