Chủ động tự phòng tránh có thể giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cúm heo. Ảnh: Getty Images.

Lo ngại về đại dịch cúm heo toàn cầu đang gia tăng khi số người thiệt mạng do chủng vi-rút cúm heo mới ở Mexico hôm qua 27-4 đã lên tới hơn 100 người và số người nhiễm bệnh tăng lên 1.614 người, trong khi ở Mỹ và Canada xuất hiện thêm 26 ca nhiễm mới. Các chuyên gia cũng đang nghi ngờ khả năng cúm heo đã “bay” tới châu Âu, Israel, New Zealand, Úc và Brazil.

* Cúm heo là gì?

Đó là dạng bệnh cúm thường gặp ở heo. Chủng thường gặp nhất là H1N1, và chủng vi-rút cúm heo đang “làm mưa làm gió” ở Mexico là biến thể của H1N1.

Cúm heo vốn không lây truyền trực tiếp cho người, nhưng khả năng này không có nghĩa là không xảy ra. Chủng vi-rút cúm mới đang khiến các chuyên gia y tế thế giới lo ngại bởi nó bộc lộ khả năng lây truyền từ người sang người.

* Mức độ nguy hiểm của chủng cúm heo mới?

Các nhà khoa học trên khắp thế giới đang dốc sức nghiên cứu nhằm xác định mức độ nguy hiểm của chủng vi-rút cúm heo mới. Cho tới thời điểm này, cúm heo ở Mexico được cho “có tiềm năng gây ra đại dịch” bởi nó là chủng vi-rút mới có thể lây nhiễm từ người này sang người khác. Tuy nhiên, nếu giới chuyên môn khẳng định nó không thể dễ dàng lây truyền trực tiếp ở người, mức độ nguy hiểm sẽ giảm xuống. Tương tự, nếu xác định nó có thể lây nhiễm dễ dàng từ người này sang người kia, mức độ nguy hiểm sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và vi-rút H1N1 biến thể có khả năng gây ra đại dịch trên diện rộng.

* Tại sao vi-rút cúm heo mới chỉ gây chết người ở Mexico?

Các nhà khoa học chưa xác định được nguyên nhân tại sao bệnh nhân nhiễm vi-rút cúm heo ở Mexico lại tử vong, trong khi các ca bệnh tại Mỹ lại nhẹ hơn. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lưu ý tất cả mẫu bệnh phẩm ở Mỹ đều được phân tích xét nghiệm trong khi các ca bệnh ở Mexico chưa được xác nhận qua phân tích xét nghiệm. Điều này có nghĩa WHO chưa nắm được số người tử vong ở Mexico là do vi-rút cúm heo mới. Tuy nhiên, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC) của Mỹ cho rằng do vi-rút cúm heo ở Mỹ và Mexico giống nhau về cấu trúc gien nên số ca bệnh nặng ở Mỹ có thể sẽ tăng lên, kể cả sẽ có một số trường hợp tử vong.

* Cúm heo lây nhiễm như thế nào?

Giới nghiên cứu vẫn còn đang điều tra cơ chế lây nhiễm của vi-rút cúm heo mới nhưng các chuyên gia y tế lưu ý cơ chế lây truyền có thể tương tự như bệnh cúm thông thường – ho hoặc hắc hơi từ người bệnh, bắt tay hoặc tiếp xúc với người nhiễm vi-rút, chạm vào bề mặt hoặc vật dụng mà bệnh nhân từng đụng tới.

* Có thể nhiễm cúm heo do ăn thịt heo?

Hoàn toàn không thể. Chưa có dấu hiệu hay bằng chứng nào cho thấy bệnh nhân nhiễm cúm heo do ăn thịt heo cả.

* Làm thế nào để tự phòng bệnh?

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Mỹ khuyên chúng ta phòng bệnh theo những bước sau:

- Khi ho hoặc hắc hơi nên dùng khăn giấy che mũi và miệng lại. Bỏ khăn giấy vào thùng rác sau khi dùng.

- Thường xuyên rửa tay bằng xà bông hoặc dung dịch rửa tay có chứa cồn, đặc biệt sau khi ho hoặc hắc hơi.

- Tránh để người khác tiếp xúc mắt, mũi và miệng. Vi-rút có thể lây truyền theo đường đó.

- Cố tránh tiếp xúc gần với người bệnh.

- Nếu lỡ nhiễm bệnh, bạn nên nghỉ ở nhà và hạn chế tiếp xúc với người khác để tránh lây nhiễm cho họ.

* Cúm heo có những triệu chứng gì? Làm sao biết bản thân mắc bệnh?

Tổ chức Y tế thế giới đang nghiên cứu lập hồ sơ “ca nhiễm cúm heo điển hình” nhưng cho tới nay, các triệu chứng của cúm heo có vẻ cũng giống như triệu chứng cúm vào mùa lạnh. Các triệu chứng đặc trưng gồm sốt cao, đau nhức cơ, nhức đầu và mệt mỏi. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể có biểu hiện ho, xổ mũi, và một vài trường hợp có thể bị nôn mửa và tiêu chảy.

Cách duy nhất để chẩn đoán cúm heo là làm xét nghiệm để xác định chính xác vi-rút gây bệnh thuộc chủng nào.

* Cúm heo có thể chữa khỏi? Cần làm gì khi bản thân xuất hiện triệu chứng bệnh?

Đúng, cúm heo có thể chữa khỏi bằng thuốc đặc trị kháng vi-rút cúm như Tamiflu và Relenza, nhưng quá trình điều trị nên bắt đầu trong vòng 48 giờ đầu sau khi triệu chứng xuất hiện. Nếu cơ thể bộc phát triệu chứng cúm heo, bạn nên đến bác sĩ hoặc bệnh viện khám bệnh ngay.

THIÊN LAM
(Theo CDC, WHO, NIAID, Reuters, BBC)