Các kỹ sư Iran bên ngoài nhà máy hạt nhân Bushehr. Ảnh: AFP

Theo trang tin Guardian (Anh) ngày 3-1, chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama đã bác bỏ Báo cáo Tình báo quốc gia (NIE) gây tranh cãi do chính các cơ quan tình báo Mỹ công bố trong năm 2007 rằng Iran đã ngưng chương trình vũ khí hạt nhân vào năm 2003. Một ngày trước đó, Nhà Trắng đã thẳng thừng bác bỏ “tối hậu thư” của Iran, đòi phương Tây phải chấp nhận một thỏa thuận trao đổi uranium trong vòng một tháng hoặc nước này sẽ tự sản xuất nhiêu liệu hạt nhân cho lò phản ứng của mình. Chính quyền Obama tuyên bố sẽ yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) đưa ra các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran trong tháng này, nếu Tehran không phản hồi tích cực thỏa thuận về nhiên liệu hạt nhân.

Chủ tịch Hội đồng tham mưu an ninh quốc gia Mỹ Denis McDonough cho biết ông Obama đã bắt đầu đàm phán với các nước đồng minh để xem xét bước kế tiếp cho quá trình này. Washington cũng tham vấn các đồng minh A-rập bên ngoài HĐBA, trong đó có Arabie Séoudite và UAE, bởi sự ủng hộ của họ sẽ giúp cô lập Iran khỏi các đối tác láng giềng.

Chính quyền Washington cho là vẫn còn thời gian để ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Iran bằng biện pháp trừng phạt, bởi Iran đang gặp trục trặc kỹ thuật trong quá trình làm giàu uranium và bất ổn về chính trị. Kế hoạch của Washington là tận dụng tình trạng bất ổn nội bộ Iran để đưa ra các giải pháp trừng phạt mới, trong đó trọng tâm là nhằm vào lực lượng Vệ binh Cách mạng. Tuy nhiên, sự bất ổn nội bộ Iran cũng là một vấn đề khiến chính quyền Obama phải dè chừng trong việc đưa ra các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran. Các nhà phân tích cho rằng Nhà Trắng buộc phải cân nhắc giải pháp đủ khó để gây sức ép, nhưng không quá khó đến nỗi có thể kích động sự tức giận của dân chúng Iran, dẫn tới sự gia tăng ủng hộ của dân chúng dành cho chính quyền của Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad.

Mặt khác, việc Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới sẽ phủ bóng đen lên các cuộc đàm phán với Iran, vốn đã bước vào giai đoạn mới hồi tháng 8-2009, sau khi Iran chịu sự giám sát của thanh sát viên LHQ, và Iran cùng với nhóm P5+1 (Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc + Đức) thảo luận phương án trao đổi nhiên liệu hạt nhân nghiên cứu ở Iran. Theo cảnh báo của các nhà phân tích, với biện pháp trừng phạt mới, Tổng thống Obama có thể sẽ mất cơ hội can dự trực tiếp vào vấn đề Iran và cả cơ hội kết thúc 3 thập niên thù địch giữa hai nước.

Trong khi đó, sau việc Mỹ bác bỏ “tối hậu thư” của Iran, truyền thông nước này cho biết quân đội sẽ tiến hành tập trận quân sự quy mô lớn vào tháng tới. Thiếu tướng Ahmad-Reza Pourdastan, Tư lệnh các lực lượng bộ binh Iran, thông báo quân đội Iran liên kết với một số đơn vị Vệ binh Cách mạng thực hiện cuộc diễn tập nhằm tăng cường “khả năng phòng thủ”.

N.MINH
(Theo WSJ, Guardian, AFP)