Thông qua hệ thống tiếp nhận, phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác (qua đầu số 5656), Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) vừa cho biết có 5 thủ đoạn lừa đảo phổ biến trong thời gian gần đây nhằm chiếm đoạt tài sản của người dùng.

Một trường hợp lừa đảo mạo danh Shopee. Ảnh: Q.H​

Giả danh công an, tòa án

Các đối tượng xấu mạo danh công an, tòa án sẽ gọi điện thoại thông báo rằng người nhận điện thoại có liên quan đến vụ án hoặc xử phạt nguội vi phạm giao thông, yêu cầu người nhận điện thoại chuyển tiền vào tài khoản mà các đối tượng lừa đảo đưa ra để phục vụ công tác điều tra, xử lý. Khi người dùng lo sợ và chuyển tiền vào tài khoản các đối tượng lừa đảo yêu cầu thì các đối tượng này sẽ chuyển tiếp số tiền đó vào nhiều tài khoản khác và chiếm đoạt. Đã xảy ra nhiều vụ với số tiền bị chiếm đoạt rất lớn, từ vài tỉ đến hàng chục tỉ đồng.

Giả danh nhà mạng

Các đối tượng xấu giả danh các nhà mạng gọi điện thoại thông báo rằng số thuê bao điện thoại của người dùng đã trúng thưởng tài sản có giá trị lớn, và để nhận được tài sản đó người dùng phải trả một khoản phí. Nếu đồng ý mua thẻ cào nạp vào số tài khoản mà các đối tượng lừa đảo cung cấp, người dùng bị “sập bẫy” lừa đảo. Ngay sau khi người dùng mua thẻ cào nạp vào số tài khoản mà các đối tượng lừa đảo cung cấp, để nhận thưởng, các đối tượng xấu sẽ chặn liên lạc và chiếm đoạt số tiền đó.

Giả danh cơ quan điện lực, cấp nước sạch

Các đối tượng xấu giả danh cơ quan điện lực, cấp nước sạch, gọi điện thoại thông báo rằng người dùng còn thiếu hóa đơn điện, nước và yêu cầu họ chuyển tiền vào tài khoản các đối tượng lừa đảo đưa ra, nếu không sẽ bị cắt điện nước. Khi người dùng nhẹ dạ, thực hiện chuyển tiền theo yêu cầu, số tiền này ngay lập tức bị các đối tượng chiếm đoạt.

Giả danh cán bộ ngân hàng

Các đối tượng xấu giả danh cán bộ ngân hàng gọi điện thoại cho người dùng thông báo rằng có người chuyển tiền vào tài khoản nhưng do bị lỗi nên chưa chuyển được hoặc thông báo phần mềm chuyển tiền Internet Banking của khách hàng bị lỗi… nên yêu cầu khách hàng cung cấp mã số thẻ và mã OTP để kiểm tra. Sau đó, các đối tượng xấu sẽ sử dụng những thông tin người dùng cung cấp để truy cập vào tài khoản và rút tiền của người dùng.

Giả mạo tuyển cộng tác viên xử lý đơn hàng cho các sàn thương mại điện tử

Bằng thủ đoạn lập các trang Facebook giả mạo các nhãn hàng, trang thương mại điện tử như Tiki, Lazada, Shopee… và chạy quảng cáo, khi có người dùng nhắn tin hỏi cách thức làm cộng tác viên, các đối tượng sẽ gởi các thông tin về công ty, nhân viên chăm sóc khách hàng… và yêu cầu người dùng gởi lại thông tin cá nhân, kết bạn Zalo để được tư vấn.

Ban đầu là những nhiệm vụ có giá trị nhỏ chỉ vài trăm ngàn đồng, người dùng là cộng tác viên sẽ được hoàn tiền hàng và hoa hồng về tài khoản ngân hàng. Sau đó, người dùng được yêu cầu thực hiện các bước như xác thực đơn hàng, chuyển tiền vào tài khoản công ty.

Ngay khi người dùng đã cảm thấy hấp dẫn, dễ kiếm tiền, đối tượng sẽ mời chào làm nhiệm vụ với những đơn hàng có giá trị cao (vài chục triệu đồng). Sau khi thực hiện 1 giao dịch, người dùng sẽ được thông báo cần phải thực hiện 2 đến 3 giao dịch mới được hoàn lại tiền, lúc đó người dùng không còn khả năng chuyển tiền nữa và nhận ra mình bị lừa đảo. Một số người dùng khác khi thực hiện theo đủ các giao dịch thì bị thông báo hệ thống đang bảo trì, tiếp theo bị chặn đầu mối liên hệ và bị chiếm đoạt tài sản.

Cách phòng tránh

Để tránh bị lừa đảo dẫn đến mất mát tài sản, VNCERT/CC khuyến nghị người dùng thường xuyên cập nhật các thông tin mới nhất về hình thức lừa đảo, mạo danh trên các phương tiện truyền thông và cổng thông tin điện tử Chongthurac.vn.

Trường hợp nhận được các thông tin không chắc chắn, người dùng nên tìm hiểu kỹ thông tin của các cơ quan, doanh nghiệp qua các kênh thông tin chính thống để kiểm chứng.

Khi nhận được tin nhắn, cuộc gọi, thư điện tử có dấu hiệu lừa đảo, người dùng nên phản ánh ngay với Cục An toàn thông tin qua đầu số tin nhắn 5656 hay qua website, hoặc trình báo cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ.

LÊ PHI (Theo Bộ TT&TT)