Trong bối cảnh cử tri sẽ bỏ phiếu chọn tổng thống Sri Lanka vào tháng 9 tới, giới phân tích cho rằng cuộc bầu cử có thể là yếu tố làm thay đổi cuộc chơi trong mối quan hệ giữa Sri Lanka với các nước láng giềng lớn Ấn Ðộ và Trung Quốc.

Tổng thống Ranil Wickremesinghe (trái) và Thủ tướng Dinesh Gunawardena của Sri Lanka. Ảnh: Reuters

Ủy ban Bầu cử Sri Lanka vừa thông qua danh sách 39 ứng viên tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống. Ðây là số lượng ứng viên nhiều nhất từ trước đến nay tại nước này.

Ðáng chú ý, Tổng thống đương nhiệm Ranil Wickremesinghe cũng nằm trong danh sách ứng cử. Ông Wickremesinghe tranh cử với tư cách ứng viên độc lập thay vì đại diện cho đảng Quốc gia Thống nhất (UNP). Ðối thủ chính của ông Wickremesinghe gồm thủ lĩnh phe đối lập Sajith Premadasa, lãnh đạo đảng Quyền lực nhân dân quốc gia (NPP) Anura Dissanayake và nghị sĩ Namal Rajapaksa - con trai cựu Tổng thống Mahinda Rajapaksa. Theo giới phân tích, người giành chiến thắng sẽ quyết định hướng đi kinh tế của Colombo, đảm trách việc tái đàm phán các điều khoản gói cứu trợ trị giá 2,9 tỉ USD của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) mà chính quyền ông Wickremesinghe đàm phán vào đầu năm 2023.

Cũng theo giới phân tích, kết quả cuộc bầu cử cũng có thể làm thay đổi sự cân bằng địa chính trị vốn mong manh của Colombo với New Delhi và Bắc Kinh, đặc biệt là nếu ông Dissanayake giành chiến thắng.

Lâu nay, Tổng thống Wickremesinghe có khuynh hướng “thân” Ấn Ðộ. Ông từng đề xuất kế hoạch hội nhập tiền tệ với đồng rupee Ấn Ðộ và hoan nghênh các khoản đầu tư cao cấp của New Delhi, vốn hứng chịu sự phản đối từ phe đối lập do ông Premadasa lãnh đạo.

“Vì vậy, rõ ràng đối với Ấn Ðộ, cuộc bầu cử lần này sẽ là yếu tố làm thay đổi cuộc chơi nhưng liệu nó có thực sự làm thay đổi mối quan hệ của Sri Lanka với Trung Quốc hay không vẫn còn là nghi vấn” - Uditha Devapriya, nhà phân tích quan hệ quốc tế tại Factum, tổ chức tư vấn chính sách đối ngoại có trụ sở tại thủ đô Colombo, cho biết.

Nilanthi Samaranayake, Giám đốc chương trình Phân tích Chiến lược và Chính sách tại Trung tâm Phân tích Hải quân Mỹ, cho rằng Ấn Ðộ sẽ tìm cách duy trì mối quan hệ tích cực với Sri Lanka. New Delhi có lịch sử hợp tác lâu dài và phức tạp với cả ông Wickremesinghe và gia tộc Rajapaksa. Song, bất kỳ ứng viên nào giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Sri Lanka lần này, Trung Quốc cũng đều “quan tâm”.

“Quan hệ song phương Sri Lanka - Trung Quốc đang được củng cố vững chắc. Bắc Kinh đã xâm nhập vào Sri Lanka. Do đó, dù có bất kỳ sự thay đổi nào trong ban lãnh đạo Sri Lanka cũng khó có thể làm gián đoạn chỗ đứng chiến lược của Trung Quốc” - bà Samaranayake nhận định.

Theo chuyên gia phân tích Harindra B Dasanayake, mối quan hệ chặt chẽ giữa NPP và Trung Quốc được coi là trở lực đối với Ấn Ðộ nhưng sẽ là cơ hội để Bắc Kinh tăng cường sự hiện diện trong khu vực.

Dưới thời chính quyền Tổng thống Wickremesinghe, lạm phát ở Sri Lanka giảm xuống còn khoảng 5% từ mức 70%, trong khi lãi suất cũng giảm, đồng rupee phục hồi và dự trữ ngoại tệ tăng lên. Trong khi đó, các chủ nợ của Sri Lanka như Ấn Độ, Nhật Bản và Pháp đều cho phép Colombo hoãn trả nợ đến năm 2028, giúp quốc đảo này có thời gian xây dựng lại nền kinh tế. Song, Sri Lanka vẫn đang chật vật tìm cách phục hồi kinh tế. Các biện pháp cải cách kinh tế được cho là sẽ chi phối chiến dịch vận động bầu cử khi nước này tìm cách thoát khỏi tình trạng suy thoái tồi tệ nhất từ trước đến nay, bắt đầu vào năm 2022 khi GDP giảm kỷ lục 7,8%. 

TRÍ VĂN (Tổng hợp)