BẢO LAM (Tổng hợp từ The Washington Post, lbbonline)

AI ngày càng chi phối ngành công nghiệp giải trí Hollywood. Điều này đã tạo nên những thay đổi tích cực lẫn tiêu cực đối với những người hoạt động trong ngành giải trí, báo hiệu sự chuyển giao cần thiết để thúc đẩy sự đổi mới tại Hollywood.

Chad Nelson sử dụng các phần mềm AI để sản xuất “Critterz”.

“Critterz” phát hành vào tháng 4, là câu chuyện về những sinh vật đáng yêu sống trong một khu rừng tưởng tượng. Phim chỉ dài 5 phút, có phong cách kết hợp giữa những tác phẩm của Pixar và phim tài liệu của David Attenborough, được giới chuyên môn và khán giả đánh giá cao về nội dung lẫn hình ảnh. Đây là phim được làm bằng công nghệ AI với vai trò nòng cốt của Chad Nelson - người tự viết kịch bản, thuê diễn viên thu tiếng và họa sĩ hoạt hình. Thông thường sẽ cần số lượng lớn nhân viên và thời gian 6 tháng để tạo ra hình ảnh chất lượng cao như trong “Critterz”, còn Chad Nelson chỉ mất khoảng một tuần để tạo ra hàng ngàn hình ảnh sinh vật và những khu rừng ma thuật bằng cách sử dụng Dall-E. Chad Nelson nói: “Với Dall-E của OpenAI, quá trình sản xuất tốn ít thời gian và tiền bạc hơn so với cách làm truyền thống”.

Thực tế, các nhà làm phim độc lập và các hãng phim Hollywood đã sớm dùng công cụ trí tuệ nhân tạo để tạo văn bản, hình ảnh và video dựa trên kho dữ liệu. Những người ủng hộ AI đánh giá rằng những sản phẩm ngày càng tiên tiến này có thể tiết kiệm thời gian và nguồn lực. Cụ thể, AI đã làm cho Harrison Ford trẻ ra trong phim “Indiana Jones” sắp ra mắt, giúp Thanos giống Josh Brolin hơn trong “Avengers: Infinity War”. Tuy nhiên, sự có mặt của AI cũng gây ra nhiều vấn đề. Báo cáo từ Goldman Sachs, cho biết nếu AI phát triển thì có 300 triệu việc làm được tự động hóa, khiến nhiều người mất việc. Trước đây AI chỉ là một công cụ hỗ trợ, nhưng giờ đây AI có thể giám sát, thậm chí tham gia vào một khâu nào đó như con người. Vì thế, nhiều hãng phim Hollywood xem công nghệ này là cách để giảm tải và cắt chi phí khi làm phim.

Các luật sư và chuyên gia truyền thông cho biết phát triển AI còn liên quan những vấn đề quá trình đàm phán sở hữu trí tuệ, đồng thuận và hợp đồng. Natalie Summers, chuyên gia truyền thông tại OpenAI, cho biết: “Tác phẩm “Critterz” là một ví dụ về cách các nghệ sĩ sử dụng công cụ AI để hiện thực hóa những ý tưởng từng nằm ngoài tầm với do ngân sách, thời gian hoặc nguồn lực”. Tuy nhiên, Chad Nelson không cho rằng AI có thể hoàn toàn thay thế con người trong hoạt động sản xuất. Mặc dù sử dụng Dall-E để tạo ra phần lớn các nhân vật trong “Critterz”, Chad Nelson vẫn cần những họa sĩ hoạt hình chuyên nghiệp để biến những hình ảnh của mình trở nên sống động. Vì thế, Chad Nelson cho rằng AI có thể sẽ thay thế một số công việc ở Hollywood, đồng thời có khả năng tạo ra nhiều việc làm hơn vì sở hữu trí tuệ vẫn thuộc về con người.

Thực tế, hiện nay luật quy định về việc sử dụng AI vẫn chưa rõ ràng. Điều này gây thiệt hại đến người sáng tạo nội dung. Cũng vì thế Hiệp hội Biên kịch Mỹ cho rằng tác phẩm do AI tạo ra có thể không được coi là “nguyên tác” hoặc “văn học”, bởi đây là hai điều khoản chính quyết định một phần cách ghi công cho người viết kịch bản và cách họ được trả lương. Luật sư Ryan Meyer, chuyên gia về bản quyền, phân tích rằng các phần mềm như ChatGPT, Dall-E, Dall-E 2 có thể tạo ra tác phẩm chất lượng cao vì các phần mềm này phân tích dựa trên dữ liệu khổng lồ trên internet có chứa tài sản trí tuệ (hình ảnh mà các nghệ sĩ khác đã tạo, hoặc sách và phim mà mọi người đã viết). Như vậy, ghi nhận bao nhiêu công cho những người có tác phẩm được sử dụng trong dữ liệu đào tạo AI vẫn là một câu hỏi mở mà luật tác quyền chưa có câu trả lời. Điều này gây nên nhiều mâu thuẫn khi một tác phẩm thành công về doanh thu hay đoạt các giải thưởng.