29/01/2023 - 07:38

Ðừng để gan quá tải... 

Bài, ảnh: H.HOA

Lá gan đảm nhận hơn 500 chức năng khác nhau. Trong đó có những chức năng đặc biệt như: thanh lọc độc tố, dự trữ nhiên liệu và chuyển hóa thức ăn. Gan được ví như "nhà máy vạn năng" của cơ thể. Tất cả mọi thứ chúng ta ăn, uống, kể cả thuốc đều được gan chuyển hóa, loại bỏ, đào thải các độc tố... Nhưng nếu tiếp nhận quá nhiều độc tố khác nhau, gan quá tải, dẫn đến suy giảm chức năng gan, gây viêm gan, xơ gan, ung thư gan...

Tiêm ngừa viêm gan là giải pháp chủ động phòng bệnh gan. 

Theo thống kê năm 2020 của Globocan - một dự án thuộc Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế, tỷ lệ mắc mới ung thư gan là 26.418 ca mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ung thư và 77% số ca ung thư gan là nam giới. Ung thư gan cũng là ung thư có số ca tử vong dẫn đầu, chiếm 21% tổng số tử vong do ung thư.

Các nguyên nhân chính gây nên các bệnh lý về gan do virus viêm gan B, C; nhiễm độc từ thực phẩm không an toàn, thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá... gây tổn thương tế bào gan. Tế bào gan có khả năng tái tạo sau khi tổn thương. Tuy nhiên, dưới tác dụng lâu dài của độc tố, của virus, của rượu bia, của việc lạm dụng thuốc dẫn đến, gan không có thời gian phục hồi. Dẫn đến tổn thương tế bào gan, viêm gan, xơ gan...

Ở Việt Nam, tỷ lệ tiêu thụ rượu, bia cao, nhất là mùa lễ, hội, nếu bắt gan thường xuyên "tăng ca" xử lý thêm rượu, bia, đồ uống có cồn sẽ khiến gan quá tải, chịu áp lực nặng nề. Nghiên cứu đã chỉ ra, chỉ có khoảng 5-10% lượng rượu đưa vào cơ thể được bài tiết qua mồ hôi, hơi thở và nước tiểu; 90-95% lượng rượu, bia còn lại được chuyển đến gan để xử lý. Tuy nhiên, một lá gan khỏe mạnh, "công suất" tối đa chỉ có thể xử lý được khoảng 2 đơn vị cồn một ngày. Nếu uống vượt lượng cồn này, tế bào gan hoạt động quá tải, bị tổn thương, làm gia tăng nguy cơ các bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan...

Theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam, nguyên Trưởng Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai, tổn thương gan (trừ viêm gan cấp) thường diễn tiến âm thầm khiến cho người dân chủ quan, không có biện pháp hỗ trợ, điều trị gan. Nhiều bệnh nhân đến với bác sĩ khi đã bị xơ gan, ung thư gan. Các bệnh lý về gan thường có những triệu chứng tiềm tàng âm ỉ như là mệt mỏi chút ít, chán ăn, đau hạ sườn phải, dị ứng, ngứa, nước tiểu sậm màu... Nếu người dân chủ quan không đi khám, xét nghiệm thì đã bỏ qua giai đoạn sớm để điều trị bệnh. Vì thế, mọi người cần lắng nghe cơ thể mình, khi có bất cứ triệu chứng bất thường nào nên thăm khám để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, kịp thời điều trị.

PGS.TS.BS Trịnh Thị Ngọc khuyến cáo biện pháp dự phòng, gồm: tiêm ngừa viêm gan, tái khám gan định kỳ, chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, hạn chế sử dụng rượu - bia, thuốc lá, tập thể dục, giải độc gan, tăng cường chức năng gan và nâng cao miễn dịch của cơ thể.

Theo PGS.TS Phùng Hòa Bình, nguyên Trưởng Bộ môn Dược học cổ truyền, Ðại học Dược Hà Nội, ông cha ta thời xưa có rất nhiều bài thuốc hay để hỗ trợ cũng như điều trị các bệnh lý gan, giải độc, ngăn ngừa tổn thương gan. Ngày nay, các công ty dược phẩm cũng sản xuất các dược phẩm có nguồn gốc từ thảo dược hỗ trợ và điều trị các bệnh lý về gan. Các loại thảo dược như khúng khéng, kế sữa, mật nhân, actiso... được chứng minh có tác dụng rất tốt với gan như: hạ men gan, ngăn ngừa tổn thương gan, phục hồi tế bào gan, tăng cường miễn dịch cho cơ thể, giải độc gan... Người dân có thể tham khảo thầy thuốc để dùng dưới dạng thô hoặc dưới dạng bào chế.

Chia sẻ bài viết