“Trong tận cùng hang ổ” là tuyển tập phóng sự điều tra mới nhất của nhà báo Đỗ Doãn Hoàng (Báo Lao Động), góp phần khắc họa rõ nét cái tâm và cái tầm của một nhà báo luôn đấu tranh vì lẽ phải. Sách do NXB Thông Tấn phối hợp với Liên Việt phát hành quý II-2019.

21 bài viết trong sách có 2 bài là nỗi lòng, tâm sự của tác giả về buồn vui của nghề làm báo, còn lại là 19 phóng sự điều tra được chọn lọc, trong đó, có những bài nhiều kỳ, đeo đuổi nhiều năm. 

Đỗ Doãn Hoàng không cầm lòng được trước nỗi đau của những bé trai lang thang, cơ nhỡ bị dụ dỗ rồi lạm dụng tình dục; bức xúc trước những người đã hết nghiện ở Thái Nguyên mà vẫn bị bắt đưa vào trại cai nghiện chỉ vì chỉ tiêu hay 80 cô giáo bị loại khỏi biên chế ở Yên Bái; cảm thông cho một thanh niên vì tự vệ chính đáng mà làm chết người có nguy cơ đối mặt với án nặng; căm phẫn trước tình trạng các tổ chức, doanh nghiệp khai thác vàng ở Cao Bằng làm ô nhiễm sông Hiến, khiến một thị xã bị đầu độc bởi thủy ngân và xianua… Anh đã vào cuộc điều tra, phối hợp với nhiều đơn vị liên quan để đi đến tận cùng sự thật. Sau các loạt bài đăng báo cùng những chiến  dịch giải cứu, những đơn tố cáo đến các cơ quan chức năng… để sau đó trả lại sự công bằng cho những nạn nhân, đưa những kẻ có tội ra trước vành móng ngựa. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo giải quyết vụ “Thị xã bị đầu độc” với nhiều biện pháp quyết liệt, để 2 năm sau đó, dòng sông Hiến - bể nước ăn của 7 vạn người - đã trong lành trở lại. Quan trọng hơn, sự minh bạch được thượng tôn.

Mảng đề tài nổi bật mà Đỗ Doãn Hoàng nhọc công theo đuổi nhiều năm, phản ảnh nhiều lần, hết tỉnh này qua nơi khác chính là nạn phá rừng, khai thác gỗ lậu và săn bắt, buôn bán động vật quý hiếm cùng vấn nạn thực phẩm bẩn. Hàng loạt bài viết: “Bới tung rừng Phia Oắc..”, “Vương quốc nghiến khổng lồ cuối cùng bị tàn phá”, “Rừng bảo tồn là con ngỗng béo”, “Máu thú hoang, từ vạc lửa đến đỉnh trời”, “Triệt phá  đường dây mua bán, chế tác rùa biển lớn nhất trong lịch sử Việt Nam”, “Triệt phá tổng kho chế biến lợn chết thối thành đặc sản hun khói”, “Kinh hoàng mắm tôm bẩn”… đã nhận được sự quan tâm của dư luận, xã hội và được đánh giá cao.

Trong những cuộc chiến đó, có không ít lần, tác giả đối mặt hiểm nguy, nhưng tinh thần trách nhiệm với nghề và cách làm đúng đã giúp anh vượt qua những khó khăn ấy. Đỗ Doãn Hoàng chia sẻ: “Mỗi lần xông vào các đề tài nóng, có phản hồi tích cực, có sự thay đổi tích cực, công lý được thực thi… là hai chữ “Nghề báo” lại ngân rung trong tôi. Có gì đó như là hân hoan, kiêu hãnh, hạnh phúc… Sau các cuộc lăn xả vào sự thật, tôi thấy ngòi bút thật sự có sức nặng. Sức nặng ấy có từ việc nhà báo, tận tâm can, coi việc làm được gì đó hữu ích cho cuộc đời chính là thước đo phẩm cách của một ngòi bút” (trang 6-7).

Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng đã 4 lần nhận giả Báo chí quốc gia và hàng chục giải thưởng báo chí, văn chương, điện ảnh khác. Đặc biệt, được Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và tổ chức FREELAND trao tặng Giải thưởng Cống hiến dành cho nhà báo xuất sắc trong điều tra bảo vệ động vật hoang dã.

Ngoài công tác ở báo Lao Động, anh còn là giảng viên kiêm nhiệm của Hội Nhà báo Việt Nam, Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
Anh cũng đã xuất bản 24 đầu sách về nhiều thể loại: phóng sự, du ký, ghi chép, truyện dài...

CÁT ĐẰNG