Vĩnh Thạnh là huyện ngoại thành của TP Cần Thơ, diện tích sản xuất nông nghiệp chiếm hơn 90% diện tích đất. Toàn huyện có 11 đơn vị hành chính xã và thị trấn, trong đó có 9 đơn vị xã thực hiện kế hoạch xây dựng (XD) nông thôn mới (NTM). Theo Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình XD NTM (Ban Chỉ đạo) huyện Vĩnh Thạnh, đời sống người dân ở 9 xã này chủ yếu là sản xuất lúa, thu nhập bình quân đầu người chỉ khoảng 14,04 triệu đồng/năm. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng trên địa bàn huyện còn nhiều thấp kém, chưa đồng bộ, điều kiện, cơ hội phát triển gặp nhiều khó khăn...Vì thế, nhiều vấn đề bức bách đã và đang đặt ra cần sự nỗ lực của huyện và trợ lực lớn của các ngành hữu quan trong công cuộc XD NTM ở Vĩnh Thạnh.

* Chỉ đạt 1/20 tiêu chí

Xây dựng đường trục chính vào xã Vĩnh Trinh, huyện Vĩnh Thạnh.

Theo Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh, qua kết quả khảo sát sơ bộ, so với Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về NTM, chỉ có tiêu chí về văn hóa 100% xã đạt; 4 tiêu chí có trên 50% số xã đạt gồm: quy hoạch và hiện trạng quy hoạch của xã, 5/9 xã đạt; giáo dục, 5/9 xã đạt; hệ thống chính trị, 6/9 xã đạt và an ninh, trật tự xã hội, 8/9 xã đạt. Trong các tiêu chí còn lại, có 9 tiêu chí dưới 50% số xã đạt (điện, 4/9 xã đạt; bưu điện, 2/9 xã đạt; nhà ở, 2/9 xã đạt; thu nhập bình quân đầu người, 1/9 xã đạt; tỷ lệ hộ nghèo, 3/9 xã đạt; lao động, 1/9 xã đạt; hình thức tổ chức sản xuất 4/9 xã đạt; y tế, 3/9 xã đạt; môi trường, 2/9 xã đạt) và 6 tiêu chí chưa có xã nào đạt.

6/20 tiêu chí chưa đạt, về tiêu chí giao thông nông thôn: hiện nay, toàn huyện mới có 60% xã đạt tiêu chuẩn về giao thông nông thôn đường bộ, đường liên xã theo Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về NTM; 40% còn lại đang xây dựng, đường từ xã xuống ấp cũng còn một số nơi chưa có mặt cứng. Đối với tiêu chí thủy lợi, hiện nay, hệ thống thủy lợi của huyện Vĩnh Thạnh tương đối hoàn chỉnh. Tuy nhiên, do đặc điểm tự nhiên là kinh mương, công trình đất nên các công trình thủy lợi này thường xuyên bị bồi lắng, xuống cấp qua mùa lũ, cần đầu tư nạo vét hằng năm. Bên cạnh đó, hệ thống trạm bơm điện nhỏ và cống bọng còn thiếu và chưa được kiên cố hóa... Hiện toàn huyện có trên 40 trường học các cấp nhưng chỉ có 1 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia nên chưa có xã nào của Vĩnh Thạnh đạt tiêu chí về trường học theo Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về NTM.

Toàn huyện có 50/53 ấp đạt tiêu chuẩn văn hóa theo tiêu chí của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch. Tuy nhiên, phần lớn các xã vẫn chưa có nhà văn hóa xã và nhà văn hóa ấp đạt tiêu chuẩn của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch. Toàn huyện Vĩnh Thạnh có khoảng 12 chợ nông thôn. Tuy nhiên, phần lớn các chợ này đều là chợ tạm; đặc biệt, chợ Thạnh An có nhà lồng chợ nhưng không có tiểu thương đăng ký sử dụng. 9/9 xã đều thực hiện công tác cải cách hành chính và ứng dựng công nghệ thông tin trong quản lý một cửa nhưng hầu hết các xã chưa đạt tiêu chí việc ứng dụng công nghệ thông tin điện tử mức độ 2 trở lên. Chính vì thế, 9/9 xã của huyện Vĩnh Thạnh chưa đạt các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn và cung cấp dịch vụ công.

Ông Đoàn Đức Trường, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiêm Phó trưởng Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh, cho rằng: Chương trình XD NTM là một chương trình lớn và khá mới mẻ nên đội ngũ cán bộ huyện vẫn chưa tiếp thu, nắm vững các chủ trương theo chương trình quy định; năng lực cán bộ xã còn nhiều hạn chế để thực hiện. Điều này dẫn đến việc triển khai XD NTM trên địa bàn huyện còn bỡ ngỡ, chậm so với yêu cầu. Ngoài ra, sự chậm trễ của các ngành hữu quan trong việc cụ thể hóa các hướng dẫn thực hiện nên việc triển khai thực hiện XD NTM ở cơ sở gặp nhiều khó khăn.

* Cần sự trợ lực

Theo Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh, hiện nay, các xã XD NTM trên địa bàn huyện đã cơ bản hoàn thành đề án XD xã NTM. Trong kế hoạch XD NTM, huyện Vĩnh Thạnh chọn xã Vĩnh Trinh và Thạnh Thắng làm 2 xã chỉ đạo điểm của huyện. Phấn đấu đến cuối quý II/2011, huyện Vĩnh Thạnh hoàn thành đề án XD xã NTM cho 2 xã điểm này và đến cuối quý III/2011 trình UBND huyện phê duyệt đề án XD xã NTM cho các xã còn lại. Ngoài ra, phấn đấu đến hết quý II/2011, huyện Vĩnh Thạnh hoàn thành XD quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội; đến cuối quý III/2011, hoàn thành XD NTM cấp huyện...

Tuy nhiên, theo nhận định của Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh: Dù nhiều tiêu chí theo Bộ Tiêu chí TP Cần Thơ về XD NTM các xã trong huyện đã và đang tiếp tục củng cố, xây dựng trên những nền tảng căn bản nhưng cơ sở hạ tầng huyện còn nhiều thấp kém, chưa đồng bộ, điều kiện, cơ hội phát triển gặp nhiều khó khăn... là cản lực không nhỏ trong quá trình XD NTM. Thêm vào đó, với diện tích chiếm trên 90%, sản xuất nông nghiệp vẫn chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu kinh tế của huyện Vĩnh Thạnh. Tuy nhiên, giá cả sản phẩm nông sản thường bấp bênh, ảnh hưởng đến hiệu quả của sản xuất. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến việc huy động nguồn lực của người dân, ảnh hưởng đến tiến độ của công cuộc XD NTM.

Để cơ bản giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong XD NTM, ngoài việc nỗ lực lớn của các cấp chính quyền, ban ngành đoàn thể huyện, Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh, kiến nghị: Thành phố cần có quy hoạch cụ thể đất và hạ tầng thiết yếu cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, kinh tế - xã hội - môi trường, khu dân cư cho từng xã để làm cơ sở xây dựng các đề án. Đồng thời, thành phố cũng cần có chính sách hỗ trợ lãi suất để người dân vay vốn làm đường giao thông nông thôn. Ngoài ra, ông Đoàn Đức Trường, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiêm Phó trưởng Ban Chỉ đạo huyện Vĩnh Thạnh, cho rằng: Các ngành hữu quan cần nhanh chóng cụ thể hóa những tiêu chí theo từng ngành để các xã thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện. Song song đó, địa phương cũng rất cần sự hỗ trợ, đầu tư của các sở, ngành hữu quan trong công tác quy hoạch, lập đề án XD NTM và nguồn kinh phí bố trí đầu tư cho các công trình thuộc các lĩnh vực như: văn hóa, y tế, giao thông, giáo dục...

Bài, ảnh: HÀ TRIỀU