Việc đột phá phát triển hạ tầng giao thông chiến lược vừa thúc đẩy tăng trưởng, vừa tạo ra không gian phát triển mới, vừa giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp và người dân, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa, doanh nghiệp và nền kinh tế. Do vậy, các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương đang nỗ lực, quyết tâm cao đẩy nhanh tiến độ các dự án, công trình giao thông trọng điểm.

Lãnh đạo TP Cần Thơ kiểm tra dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1) đoạn qua địa bàn thành phố.
 

Chuyển biến

Theo ông Trần Hồng Minh, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, nhiều vướng mắc, khó khăn đã được giải quyết kịp thời. Sau khi các vướng mắc về nguồn vật liệu, mặt bằng đã cơ bản được tháo gỡ, các chủ đầu tư đã chỉ đạo các nhà thầu tích cực tổ chức thi công “3 ca, 4 kíp”, thi công xuyên lễ, tranh thủ điều kiện thời tiết mùa khô để đẩy mạnh tiến độ.

Theo đó, đã hoàn thành các thủ tục đầu tư để khởi công 5 dự án đường bộ cao tốc với tổng chiều dài 271km và đang tiếp tục triển khai các thủ tục để khởi công 3 dự án đường bộ cao tốc với tổng chiều dài 302km vào dịp 19-8-2025. Các dự án Tân Phú - Bảo Lộc và TP Hồ Chí Minh - Mộc Bài với tổng chiều dài 117km đang lựa chọn nhà đầu tư để khởi công vào quý IV-2025. Các dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2025, đến nay, công tác giải phóng mặt bằng đã cơ bản hoàn thành, chỉ còn một số vị trí đường gom phát sinh hoặc đường điện cao thế tuy nhiên không ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án. Các dự án mới khởi công, địa phương tổ chức triển khai giải phóng mặt bằng theo nguyên tắc đồng thời; có mặt bằng đến đâu tổ chức ngay thi công đến đó.

Về vật liệu xây dựng, các địa phương đã tích cực giải quyết các thủ tục cấp mỏ đáp ứng tiến độ thi công. Riêng các dự án ở khu vực ÐBSCL, sau thời gian dài gặp khó khăn về xác định nguồn cung, Chính phủ, các bộ, ngành đã trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo phân bổ và hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn trong triển khai thủ tục khai thác. Ðến nay, các địa phương đã rà soát và bố trí đủ nguồn cung khoảng 76,2 triệu m3 cát (nhu cầu 65,5 triệu m3) cho 12 dự án trong khu vực và hoàn thành các thủ tục cấp mỏ, tháo gỡ nút thắt lớn của các dự án, tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ thi công.

Từ đó, đã hoàn thành đưa vào khai thác 4 dự án thành phần với tổng chiều dài 208km thuộc cao tốc Bắc - Nam phía Ðông giai đoạn 2021-2025; 19km dự án Bến Lức - Long Thành; 10km dự án thành phần (DATP) 3 Biên Hòa - Vũng Tàu. Qua đó, nâng tổng số đường bộ cao tốc cả nước lên 2.268km. Các dự án đường bộ cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm 2025 để đạt mục tiêu 3.000km đã bứt tốc gia tăng sản lượng trong 6 tháng đầu năm. Ðơn cử, cao tốc Bắc - Nam phía Ðông giai đoạn 2021-2025 tăng 20.193 tỉ đồng, DATP 2 Biên Hòa - Vũng Tàu tăng 1.266 tỉ đồng, Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh DATP 1 tăng 3.378 tỉ đồng...

Một số dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2026 cũng đang nỗ lực triển khai và phấn đấu hoàn thành thông tuyến hoặc hoàn thành các đoạn đủ điều kiện vào cuối năm 2025, rút ngắn từ 4-5 tháng so với kế hoạch. Khối lượng thi công tăng cao như DATP 2 Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột tăng 1.610 tỉ đồng; dự án Ðồng Ðăng - Trà Lĩnh tăng 1.871 tỉ đồng, dự án Hữu Nghị - Chi Lăng tăng 1.643 tỉ đồng; dự án Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng DATP 2 tăng 1.328 tỉ đồng, DATP 4 tăng 1.649 tỉ đồng.

Bứt phá

Tại phiên họp thứ 19 của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải mới đây, theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, các bộ, ngành, địa phương, chủ đầu tư thảo luận, đề xuất, kiến nghị giải pháp để đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông trọng điểm.

Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1, dự án thành phần 2, 3, 4 đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ đến ngày 31-7-2025 khối lượng thực hiện đạt 41,54% giá trị hợp đồng; giải ngân đạt tỷ lệ 69,39%. Từ đầu năm đến nay, tiến độ triển khai dự án có chuyển biến tốt, tuy nhiên vẫn còn chậm so kế hoạch đề ra. Nguyên nhân chủ yếu do nguồn cát san lấp. Hiện nay thành phố đang nghiên cứu để tổ chức thực hiện điều chỉnh các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ dự án.

Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, kiến nghị Bộ Xây dựng hỗ trợ về chuyên môn việc nghiên cứu, xem xét, quyết định giải pháp để điều chỉnh thiết kế nhằm rút ngắn tiến độ thi công dự án theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Chủ trì trong công tác phối hợp giữa các địa phương để thực hiện tốt công tác quản lý chất lượng, tiến độ dự án; đặc biệt là các hạng mục có sử dụng cát biển nhiễm mặn.

Công trường thi công đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1) đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ.
 

Theo Bộ Xây dựng, dự kiến dịp 19-8-2025 sẽ hoàn thành thêm 208km đường bộ cao tốc, nâng tổng số đường bộ cả nước lên 2.476km. Như vậy để hoàn thành mục tiêu 3.000km đường bộ cao tốc trong năm 2025, theo kế hoạch từ nay đến cuối năm, Bộ Xây dựng và các địa phương cần hoàn thành thêm khoảng 733km đường bộ cao tốc. Trong đó, các địa phương là 11 dự án với tổng chiều dài 289km, Bộ Xây dựng là 11 dự án với tổng chiều dài 444km.

Ông Trần Hồng Minh đề nghị các cơ quan chủ quản bám sát tiến độ triển khai dự án, tiếp tục chỉ đạo các chủ đầu tư, nhà thầu thi công tổ chức thi công “3 ca 4 kíp”, nỗ lực cố gắng, chủ động tháo gỡ các khó khăn, áp dụng các giải pháp kỹ thuật rút ngắn thời gian thi công để bảo đảm hoàn thành các dự án trong năm 2025. Hoàn thành 100% công tác giải phóng mặt bằng bao gồm cả mặt bằng các trạm dừng nghỉ, chậm nhất vào ngày 15-8-2025.

Với các dự án khác, ông Trần Hồng Minh yêu cầu các bộ, ngành kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai, không làm ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành. Rà soát các quy định của pháp luật để tiếp tục đề xuất sửa đổi, bổ sung theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, nâng cao trách nhiệm của địa phương, của cấp cơ sở đi liền với kiểm tra, giám sát; giảm bớt, lược bỏ các thủ tục đầu tư nhất là đối với các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài; rút ngắn thời gian triển khai các thủ tục, tăng cường xử lý trên nền tảng số hóa, trực tuyến.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, tinh thần yêu nước, thần tốc, táo bạo, bứt phá để nỗ lực hơn nữa, quyết tâm hơn nữa đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình. Cần đổi mới tư duy, phương pháp, cách tiếp cận; tư tưởng thông, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, hiệu quả, trọng tâm, trọng điểm. Trong mọi tình huống khó khăn, vướng mắc, các bên liên quan phải đồng tâm, hiệp lực, kiên quyết “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, chủ động sáng tạo. Chủ động xử lý trong thẩm quyền, nếu vượt thẩm quyền cần báo cáo kịp thời, bảo đảm đưa công trình về đích đúng kế hoạch. Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các địa phương đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công hệ thống trạm dừng nghỉ, hệ thống giám sát giao thông, thu phí, kiểm soát tải trọng xe, bảo đảm các dự án khi đưa vào khai thác sử dụng phải đồng bộ, chất lượng, mỹ quan. Đồng thời, rà soát hệ thống giao thông kết nối bảo đảm thuận lợi kết nối các tuyến cao tốc với các trung tâm kinh tế, các ga đường sắt, cảng biển, sân bay… để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nơi các dự án đi qua.

Bài, ảnh: T. TRINH