Trong cái nắng hanh hao và những cơn gió chướng đặc trưng báo hiệu Tết sắp về, không khí tại cụm đảo Hòn Khoai (tỉnh Cà Mau) trở nên sôi động, nóng bỏng. Cái nóng ấy không chỉ đến từ thời tiết, mà đến từ sức nóng của công trường lịch sử, và từ sự hiện diện của những định hướng chiến lược góp phần “đánh thức” hòn đảo này...

Cụm đảo Hòn Khoai sở hữu vị thế “độc nhất vô nhị” bao quát cả một vùng biển bao la.

Giữa mênh mông biển trời tây nam, Hòn Khoai sừng sững, hiên ngang như một tiền đồn canh giữ biển trời Tổ quốc. Với độ cao 318m so với mực nước biển, cụm đảo này sở hữu một vị thế “độc nhất vô nhị”, có thể bao quát cả một vùng đại dương bao la.

"Viên ngọc thô" giữa trùng khơi

Một thời gian dài, nhắc đến Hòn Khoai, người ta chỉ nghĩ về vẻ đẹp hoang sơ của những cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn, của những ghềnh đá lặng lẽ nghe sóng vỗ ngày đêm. “Viên ngọc thô” ấy dường như vẫn đang chờ đợi bàn tay người thợ kim hoàn đủ tâm và đủ tầm để mài giũa, tỏa sáng. Và ngày 19/11/2025, trang sử mới của hòn đảo này chính thức được lật mở, với chuyến thăm và làm việc của Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn công tác Trung ương.

Đây không đơn thuần là một cuộc kiểm tra tiến độ, mà như hồi trống trận khơi dậy khát vọng chinh phục biển cả. Tại sao lại là Hòn Khoai? Tại sao dồn lực cho nơi đầu sóng ngọn gió này? Câu trả lời nằm ở “tọa độ vàng” mà thiên nhiên đã hào phóng ban tặng cho Cà Mau. Nằm kề sát tuyến hàng hải quốc tế sôi động bậc nhất thế giới, án ngữ ngay cửa ngõ kết nối Việt Nam với Đông Nam Á, Hòn Khoai chính là chiếc chìa khóa vạn năng để giải bài toán logistics hóc búa tồn tại dai dẳng của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Hòn Khoai vươn mình phát triển kinh tế, trở thành thương cảng sầm uất, nhưng tuyệt đối không được lơ là nhiệm vụ phòng thủ. Cảng biển và cầu vượt biển tại Hòn Khoai không chỉ phục vụ dân sinhkinh tế, mà còn là tuyến trụ quốc phòng - an ninh ở cực nam Tổ quốc...

Chúng tôi đã nghe nhiều câu chuyện trăn trở của người dân miền Tây. Bao năm qua, hạt gạo trắng ngần, con tôm béo ngậy của vùng đất trù phú này muốn ra thế giới đều phải đi đường vòng. Hàng hóa phải ngược lên các cảng ở Đông Nam Bộ, Thành phố Hồ Chí Minh, gánh nặng chi phí vận chuyển cứ thế đè lên vai người nông dân, làm giảm đi sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Giờ đây, với quy hoạch Cảng tổng hợp Hòn Khoai, con đường ấy sẽ được “nắn thẳng”. Hàng hóa xuất khẩu sẽ từ đây đi thẳng ra đại dương, giảm tải áp lực cho hệ thống cảng tuyến trên, mở ra không gian phát triển hoàn toàn mới cho cả vùng.

Sự “thức giấc” của Hòn Khoai bắt đầu bằng những nét vẽ táo bạo nhưng thực tế: Một tuyến đường vượt biển kết nối đất liền, và một cảng tổng hợp lưỡng dụng hiện đại, từng bước hình thành của một hệ sinh thái hạ tầng hoàn chỉnh, giúp Hòn Khoai trở thành tâm điểm kết nối. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, khi hoàn thành, Hòn Khoai sẽ trở thành mắt xích trọng yếu trong chuỗi logistics quốc gia, kích hoạt công nghiệp chế biến và dịch vụ chất lượng cao, biến những lợi thế tĩnh thành động lực tăng trưởng thực tế cho Cà Mau.

Điểm đặc biệt nhất và cũng là “hồn cốt” trong chiến lược Hòn Khoai mà Tổng Bí thư nhấn mạnh trong chuyến thăm vừa qua chính là tính chất lưỡng dụng. Hòn Khoai vươn mình phát triển kinh tế, trở thành thương cảng sầm uất, nhưng tuyệt đối không được lơ là nhiệm vụ phòng thủ. Cảng biển và cầu vượt biển tại Hòn Khoai không chỉ phục vụ dân sinh - kinh tế, mà còn là tuyến trụ quốc phòng - an ninh ở cực nam Tổ quốc...

Các đơn vị chức năng đang đẩy nhanh tiến độ thi công “siêu dự án” cầu vượt biển và Cảng Hòn Khoai.

Ý chí mở đường và trách nhiệm với tương lai đất nước

Cũng vì lẽ đó, quy hoạch Hòn Khoai đòi hỏi sự tinh tế và bài bản đến từng chi tiết. Phải phân định rõ đâu là vùng kinh tế và vùng sinh thái để có phương hướng đầu tư đồng bộ. Một cảng nước sâu đón tàu trọng tải lớn, một khu dịch vụ logistics hiện đại phải nằm trong thế trận an ninh vững chắc. Mọi hoạt động thi công, vận hành đều phải nằm trong tầm kiểm soát, không để bất cứ sơ suất nào xảy ra nơi phên dậu Tổ quốc. Hòn Khoai vì thế vừa là cửa ngõ giao thương, vừa là “cánh cửa thép” bảo vệ bình yên cho đất liền.

Để hiện thực hóa giấc mơ ấy, không khí trên công trường Hòn Khoai những ngày cuối năm 2025 nóng bỏng hơn cả cái nắng đại dương. Tiến độ thi công tại đây không chỉ đơn thuần là con số trên báo cáo. Chúng tôi đã chứng kiến những kỹ sư, công nhân, và chiến sĩ bám biển ngày đêm. Trước những thách thức của sóng to, gió lớn và điều kiện thi công khắc nghiệt giữa trùng khơi, tinh thần “Bộ đội Cụ Hồ” lại tỏa sáng rực rỡ hơn bao giờ hết. Chia sẻ đầy hình tượng của Tổng Bí thư: Xây cảng nhanh hơn sóng, bắc cầu vững hơn đá, mở lối ra khơi bằng ý chí thép của người Việt Nam, đã trở thành kim chỉ nam hành động cho hàng nghìn con người nơi đây.

Mỗi nhịp cầu bắc qua biển, mỗi cọc bê - tông cắm sâu vào lòng đại dương đều được coi là một “dấu son chủ quyền” của Tổ quốc. “Không được chậm một giờ, không được lùi một bước, không để bất kỳ mắt xích nào làm trì trệ tiến độ chung” - đó là lời thề của những người mở đường, là sự khẳng định bản lĩnh của một dân tộc chưa bao giờ khuất phục trước khó khăn. Tổng Bí thư ân cần căn dặn lãnh đạo tỉnh Cà Mau phải thường xuyên có mặt tại hiện trường để “chia lửa” cùng anh em, tinh thần và vật chất phải đi cùng nhau; chăm lo tốt cho lực lượng trên đảo chính là chăm lo cho tiến độ, cho chất lượng công trình và cho an ninh nơi tuyến đầu Tổ quốc.

Nhìn lại Cà Mau hôm nay sau khi hợp nhất, dù còn đối mặt với muôn vàn khó khăn, tỉnh vẫn quyết tâm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 8%, với phong trào thi đua “180 ngày tăng trưởng 8,8%” đầy khí thế. Song, nỗi trăn trở lớn nhất của vùng đất này vẫn là sự an toàn trước thiên nhiên khắc nghiệt. Đảng, Nhà nước, các đơn vị chức năng đặc biệt quan tâm đến kiến nghị cấp bách của Cà Mau về đầu tư hệ thống kè chống sạt lở, kè lấn biển kết hợp phát triển kinh tế. Bởi lẽ, việc bảo vệ bờ biển Cà Mau không chỉ là giữ đất, giữ rừng, mà là bảo vệ sinh kế bền vững cho người dân, bảo vệ không gian sinh tồn của quốc gia.

Kết thúc chuyến thăm lịch sử, một định nghĩa mới, đầy tự hào về Cà Mau đã được người đứng đầu Đảng ta đưa ra, chạm vào trái tim của hàng triệu người con Đất Mũi: Cà Mau là đất cuối trời nam, nhưng chưa bao giờ là điểm cuối của khát vọng Việt Nam...

Câu nói ấy như một sự tổng kết đầy triết lý, xóa bỏ hoàn toàn tâm lý tự ti về vùng sâu, vùng xa. Cà Mau dù có xa về khoảng cách địa lý nhưng không bao giờ xa về chính sách và sự quan tâm của Trung ương. Nơi đây được xác định là “mũi của con tàu Việt Nam vươn ra biển lớn”. Tại miền đất này, chúng ta không chỉ xây dựng một cảng biển mà đang kiến tạo thế đứng của đất nước trên biển lớn.

Hữu Tùng (Báo Nhân dân)