Trợ giúp pháp lý (TGPL) là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người thuộc đối tượng được TGPL trong vụ việc TGPL theo quy định pháp luật. Những người thuộc đối tượng TGPL sẽ được TGPL mà không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác. Quy định này góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận pháp luật.

Các đối tượng thuộc diện được TGPL miễn phí có thể đến trực tiếp Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ để được tư vấn. Ảnh: HOÀNG YẾN

Luật TGPL hiện hành quy định 14 đối tượng được TGPL, gồm: người thuộc hộ nghèo; trẻ em; người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi; người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo; người có công với cách mạng; người thuộc một trong các trường hợp sau đây có khó khăn về tài chính: cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự; nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình; nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; người nhiễm HIV.

Theo Điều 8, Luật TGPL, người được TGPL có quyền: được TGPL mà không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác; tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu TGPL. Được thông tin về quyền được TGPL, trình tự, thủ tục TGPL khi đến tổ chức thực hiện TGPL và các cơ quan nhà nước có liên quan. Yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc TGPL. Lựa chọn một tổ chức thực hiện TGPL và người thực hiện TGPL tại địa phương trong danh sách được công bố; yêu cầu thay đổi người thực hiện TGPL khi người đó thuộc một trong các trường hợp quy định của Luật này; thay đổi, rút yêu cầu TGPL; được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; khiếu nại, tố cáo về TGPL theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Bên cạnh quyền lợi thì người được TGPL có các nghĩa vụ: cung cấp giấy tờ chứng minh là người được TGPL; hợp tác, cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin, tài liệu, chứng cứ có liên quan đến vụ việc TGPL và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, tài liệu, chứng cứ đó; tôn trọng tổ chức thực hiện TGPL, người thực hiện TGPL và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến vụ việc TGPL; không yêu cầu tổ chức thực hiện TGPL khác TGPL cho mình về cùng một vụ việc đang được một tổ chức thực hiện TGPL thụ lý, giải quyết; chấp hành pháp luật về TGPL và nội quy nơi thực hiện TGPL.

Về cách thức thực hiện, người có yêu cầu TGPL có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại trụ sở của tổ chức thực hiện TGPL; gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính; gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử. Trong trường hợp người yêu cầu TGPL không thể tự mình viết đơn thì người tiếp nhận yêu cầu có trách nhiệm ghi các nội dung vào mẫu đơn để họ tự đọc hoặc đọc lại cho họ nghe và yêu cầu họ ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn. Trường hợp gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính: người yêu cầu TGPL nộp đơn yêu cầu TGPL, giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc và bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL. Trường hợp gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử, khi gặp người thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL phải xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL. Người yêu cầu TGPL phải có đơn yêu cầu TGPL; giấy tờ chứng minh người thuộc diện TGPL; các giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc TGPL.

Các đối tượng thuộc diện được TGPL miễn phí có thể đến trực tiếp Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ để được tư vấn, hỗ trợ tại địa chỉ: số 1A, đường Trần Khánh Dư, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; điện thoại: 0292.3825.926.

Hoàng Yến (tổng hợp)