CÁT ÐẰNG

“Những kẻ tuyệt vọng” là tiểu thuyết thứ tư của nữ nhà văn người Pháp gốc Việt - Minh Tran Huy (tên đầy đủ là Trần Huy Ngọc Minh), từng là Phó tổng biên tập tạp chí Magazine Littéraire chuyên về văn chương và triết học. Với văn phong duy mỹ và đi sâu vào ngóc ngách nội tâm của nhân vật, tác giả cuốn hút người đọc theo dõi một câu chuyện tình đẹp nhưng đầy khắc khoải cùng những triết lý nhân sinh. Sách do NXB Phụ nữ Việt Nam phối hợp Phương Nam Book phát hành qua bản dịch của Thuận.

Tiếng sét ái tình trong lần đầu gặp mặt đã khiến Lise và Louis có quãng thời gian tươi đẹp bên nhau trong những năm học đại học. Khi ra trường, cả hai bắt đầu đối diện với những mâu thuẫn về lựa chọn nghề nghiệp và con đường tương lai. Nếu Lise nhạy cảm, yêu thích nghệ thuật và say mê cái đẹp thì Louis lại thực dụng và tôn vinh đồng tiền. Nếu Lise khổ sở vì liên tục chất vấn về cuộc đời thì Louis tự tin tiến thẳng vào đời… Bên cạnh là những khác biệt trong xuất thân. Lise có cha là người Việt, du học và định cư tại Pháp rồi cưới mẹ cô - một phụ nữ Pháp mồ côi, nhờ học hành mà đặt chân được vào giới trí thức trung lưu. Còn Louis là con trai của một gia đình giàu, có vị thế xã hội ở Paris. Xung đột về giá trị và nhân sinh quan, cùng với hai cá tính quá mạnh và những mâu thuẫn liên miên đã khiến tình yêu của họ chấm dứt. Gần 10 năm sau, họ gặp lại nhau khi ai cũng có công việc và gia đình riêng. Thế nhưng tình yêu năm xưa trỗi dậy kéo theo những hệ lụy và kết cục bi thảm…

Với cốt truyện như thế, cứ ngỡ “Những kẻ tuyệt vọng” là tiểu thuyết diễm tình thông thường, nhưng không, tác phẩm chất chứa nhiều vấn đề xã hội và những góc nhìn đa chiều về tình yêu, tư tưởng, lối sống, sự khác biệt giai cấp và cả những gì thuộc về quá khứ. Ðặc biệt, môi trường sống và cách hành xử của cha mẹ có tác động rất lớn đến sự hình thành nhân cách và tâm tính của con trẻ. Ðiều này thể hiện rõ trong gia đình của Lise. Sự thiên vị của mẹ dành cho em gái và sự thờ ơ, vô tâm của cha khiến Lise chịu nhiều tổn thương, dần khiến cô tự ti, mặc cảm. Chỉ sau này, khi Lise trưởng thành và khám phá ra bí mật được cha mẹ giấu kín thì mọi khúc mắc mới được giải tỏa.

Cha mẹ của Lise dù bị mắc kẹt trong những ám ảnh quá khứ, nhưng cuối cùng họ vẫn tháo bỏ khúc mắc và sống vui vẻ; thì Lise không may mắn như vậy. Cô và Louis là những kẻ tuyệt vọng trong chính mối quan hệ phức tạp hiện tại, bởi yêu rất nhiều nhưng lại không có tương lai. Sự dằn vặt, đấu tranh nội tâm của Lise, rồi những lần chia tay, níu kéo nhưng lại không thể hòa hợp để chung sống lâu dài với nhau khiến họ mệt mỏi, bế tắc. Ðỉnh điểm là khi Lise có thai mà cả cô và Louis đều không mặn mà với giọt máu tình yêu này. Khi bào thai không còn, cũng là lúc Lise chính thức kết thúc được mối tình này để bắt đầu cuộc sống mới.

Ở phần tiếp theo, tác giả lại khiến người đọc càng tò mò và hồi hộp theo dõi câu chuyện diễm tình chuyển sang thể loại trinh thám pha lẫn chút huyền ảo. Lise lúc này đã lấy chồng và có cuộc sống yên bình. Tuy nhiên, cô bất ngờ mất tích không rõ lý do khiến em gái và chồng cô vô cùng lo lắng. Những điều tra của cảnh sát cùng những manh mối cho thấy, chuyện sống chết của cô có liên quan đến người yêu cũ: Louis…

Sử dụng hài hòa rất nhiều phong cách để cấu thành nên cốt truyện phức tạp với những nhân vật cá tính mạnh và diễn biến nội tâm sâu sắc, Minh Tran Huy thể hiện rõ tài năng và bút lực dồi dào, chinh phục độc giả không chỉ bằng nội dung tác phẩm mà còn cả văn phong và cả những nhân sinh quan mà cô chuyển tải. Ðặc biệt, một trong những chất liệu được tác giả vận dụng khéo léo trong tác phẩm là văn hóa Việt Nam, với những câu chuyện cổ tích, những món ăn Việt truyền thống, hình ảnh người phụ nữ đầy tình cảm… Tất cả như một chiếc neo giúp giữ gìn tâm hồn mong manh, yếu đuối của Lise.

Dù có kết thúc bi thương nhưng tác phẩm thực sự chinh phục độc giả đến trang sách cuối cùng. Ðể từ câu chuyện của “Những kẻ tuyệt vọng”, người đọc sẽ chiêm nghiệm, tránh rơi vào bi kịch.