Tổng thống Donald Trump đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc đối với phong trào Hồi giáo Hamas, trong bối cảnh các nhà trung gian Arab và Mỹ tăng cường nỗ lực ngoại giao nhằm cứu vãn lệnh ngừng bắn mong manh ở Dải Gaza khỏi nguy cơ sụp đổ.

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff (trái) và Jared Kushner (phải) gặp Thủ tướng Israel Netanyahu hôm 20-10. Ảnh: Văn phòng Thủ tướng Israel

Phát biểu tại Nhà Trắng hôm 20-10, Tổng thống Trump dọa rằng Hamas sẽ bị “xóa sổ” nếu không tuân thủ lệnh ngừng bắn với Israel.

Nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố quân đội nước này sẽ không tham gia bất kỳ chiến dịch mới nào, nhưng Israel sẽ vào cuộc chỉ trong 2 phút nếu ông yêu cầu hành động. Ông Trump nói lý do Mỹ chưa yêu cầu là muốn dành cho Hamas “một chút cơ hội” để giảm bớt bạo lực.

Cùng ngày, Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel và Hamas duy trì các cam kết theo thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ khởi xướng. Lệnh ngừng bắn, một phần quan trọng trong kế hoạch 20 điểm của ông Trump nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza, được ký kết gần 2 tuần trước nhưng bị lung lay bởi tình trạng bạo lực tái diễn.

Thỏa thuận ngừng bắn lâm nguy hôm 19-10, sau khi Israel cho biết 2 binh sĩ nước này đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Hamas vào thành phố Rafah thuộc phía Nam Gaza. Vụ tấn công được cho là xảy ra phía sau ranh giới “đường vàng” mà quân đội Israel đã rút lui theo một phần của lệnh ngừng bắn vốn có hiệu lực ngày 11-10.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) lập tức tiến hành các cuộc không kích trả đũa trên khắp Gaza, làm chết 45 người Palestine. Đòn đáp trả mà Israel trút 153 tấn bom xuống Gaza đã nâng tổng số người thiệt mạng kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực lên 80.

Israel sau đó tuyên bố nối lại việc thực thi lệnh ngừng bắn. Tel Aviv đã mở lại cửa khẩu Kerem Shalom để Gaza tiếp nhận hàng viện trợ hôm 20-10, một ngày sau khi cửa khẩu này bị đóng tạm thời do vụ sát hại các binh sĩ Israel.

Về phần Hamas, lực lượng này khẳng định họ đã cắt đứt liên lạc với các đơn vị còn lại ở Rafah trong nhiều tháng, do vậy nhóm không chịu trách nhiệm về bất kỳ sự cố nào xảy ra tại những khu vực này. Các nguồn tin Palestine thậm chí cáo buộc Israel đã 80 lần vi phạm lệnh ngừng bắn kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực.

Quân đội Israel hôm 20-10 cho biết họ đang sử dụng các rào chắn bê tông và cột sơn để phân định rõ ràng hơn ranh giới “đường vàng” ở Gaza. Trước đó cùng ngày, IDF cho biết chiến đấu cơ của Israel đã tiêu diệt một số phần tử tiếp cận binh sĩ “theo cách gây ra mối đe dọa tức thời” sau khi vượt qua ranh giới “đường vàng” tại thành phố Khan Younis ở phía Nam Gaza. Hai vụ không kích tương tự cũng diễn ra tại Thành phố Gaza, phía Bắc dải đất.

Trước tình hình trên, một phái đoàn Hamas do ông Khalil al-Hayya dẫn đầu hôm 20-10 đã đến Cairo để thảo luận với các nhà trung gian Ai Cập và Qatar về các cuộc oanh tạc dữ dội của Israel. Các cuộc đàm phán cũng tập trung vào việc tiếp tục thực thi lệnh ngừng bắn và một sự kiện đối thoại nội bộ Palestine sắp tới tại Ai Cập.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và con rể ông Trump, Jared Kushner, đã thảo luận với Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhằm đưa lệnh ngừng bắn trở lại đúng hướng.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cùng phu nhân Usha Vance có kế hoạch hội đàm với ông Netanyahu tại Israel, nhằm ​​thảo luận về 2 vấn đề, bao gồm những thách thức an ninh mà Mỹ - Israel đang đối mặt và những cơ hội ngoại giao trước mắt. 

HẠNH NGUYÊN (Theo AFP, AP)