Ngày hội du lịch Văn hóa Chợ nổi Cái Răng (Ngày hội) là sự kiện thường niên do UBND quận Cái Răng và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ phối hợp tổ chức, nhằm hưởng ứng Ngày Du lịch Việt Nam (9-7). Đây là dịp để giới thiệu, quảng bá đất và người Cần Thơ, góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát huy Di sản Văn hóa Chợ nổi Cái Răng, từng bước mang đến diện mạo mới cho chợ nổi, thu hút du khách. Năm nay, Ngày hội diễn ra với nhiều nội dung phong phú, độc đáo.

Trạm dừng chân chợ nổi Cái Răng sẽ là điểm chính diễn ra Ngày hội.

Hằng năm, cứ vào tháng 7, người dân chợ nổi Cái Răng lại tất bật và háo hức chuẩn bị Ngày hội. Kể từ lần đầu tiên tổ chức vào năm 2016, Ngày hội du lịch Văn hóa Chợ nổi Cái Răng đã trở thành sự kiện kết nối và gắn liền với đời sống sinh hoạt của người dân chợ nổi. Trong những ngày này, du khách không chỉ trải nghiệm thực tế đời sống của cư dân thương hồ trên chợ nổi, hiểu hơn về văn hóa sông nước Tây Nam bộ; mà người dân chợ nổi cũng vui hội, có thêm nguồn thu nhập, thêm động lực để gắn bó mưu sinh cùng di sản. Ngày hội năm nay diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 6 đến 8-7, tại Trạm dừng chân chợ nổi Cái Răng (số 17/2 đường Võ Tánh) và một số điểm phụ cận trên địa bàn quận Cái Răng và Ninh Kiều.

Ngày hội có 19 hoạt động với các điểm nhấn: lễ khai mạc, diễu hành tàu du lịch trên sông, giải đua vỏ composite, hội thảo sơ kết 3 năm thực hiện Đề án Bảo tồn và Phát triển chợ nổi Cái Răng. Bên cạnh là nhiều hoạt động sôi nổi khác như: giao lưu đờn ca tài tử, gian hàng ẩm thực, bánh dân gian Nam bộ, giới thiệu sản phẩm nghề truyền thống, mô hình nông nghiệp, hoa cảnh, trái cây đặc sản, triển lãm bộ ảnh “Thành tựu 15 năm xây dựng và phát triển TP Cần Thơ (2004-2019)”, đua thuyền rồng, hội thi tạo hình, trang trí nông sản, sản phẩm đặc trưng của địa phương, các gian hàng ẩm thực, bách hóa tổng hợp… Lễ khai mạc diễn ra vào ngày 6-7 tại Trạm dừng chân chợ nổi Cái Răng với chương trình biểu diễn nghệ thuật được dàn dựng công phu, nhấn mạnh những nét đặc trưng trong đời sống của người dân miền sông nước. Trước đó, đoàn diễu hành ghe, tàu trên sông sẽ xuất phát từ Bến Ninh Kiều di chuyển đến chợ nổi để tạo không khí sôi nổi cho Ngày hội.

Tại khu vực chính trên đường Võ Tánh, các hoạt động: triển lãm ảnh, các gian hàng quảng bá, xúc tiến du lịch, ẩm thực, hội thi tạo hình, trang trí các sản phẩm nông sản, sản phẩm đặc trưng của địa phương, các gian hàng bách hóa tổng hợp cũng diễn ra xuyên suốt từ 6 giờ đến 21 giờ mỗi ngày. Tại đây, du khách có thể tham quan hơn 100 gian hàng, tìm hiểu về văn hóa, ẩm thực, nông sản, các sản phẩm du lịch Cái Răng cũng như các quận, huyện của thành phố. Một số hoạt động của làng nghề truyền thống như: dệt chiếu, đan thúng, đan lục bình… cũng được tái hiện, giúp du khách tìm hiểu về làng nghề, trải nghiệm và gặp gỡ các nghệ nhân. Ban Tổ chức cũng bố trí khoảng 20 tàu, ghe diễu hành, thể hiện cảnh mua bán trên chợ mỗi ngày vào những khung giờ cố định.

Du khách quốc tế tham quan Ngày hội du lịch Văn hóa Chợ nổi Cái Răng 2018.

Ông Vương Công Khanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND quận Cái Răng, cho biết: “Mỗi ngày tại khu vực lễ hội đều có chương trình văn nghệ tổng hợp phục vụ du khách với nhiều loại hình nghệ thuật, như: đờn hát dân ca, đờn ca tài tử, bolero… Đặc biệt, năm nay chúng tôi có đưa hò Cần Thơ đến trình diễn. Hò Cần Thơ vừa được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia vào tháng 2-2019 và Cái Răng cũng là một trong những địa phương có loại hình nghệ thuật này phổ biến trong đời sống sinh hoạt của người dân. Chúng tôi kỳ vọng sẽ đưa càng nhiều di sản của địa phương đến gần du khách như là cách để bảo tồn và phát triển”. Ngày hội không chỉ có các hoạt động du lịch, văn hóa mà còn có hoạt động thể thao hấp dẫn, đó là giải đua vỏ composite ĐBSCL, giải vô địch  Karate miền Nam, đua thuyền rồng.

Để Ngày hội diễn ra an toàn, UBND quận Cái Răng cũng kết hợp với các ngành hữu quan xây dựng kế hoạch phân luồng các tuyến giao thông, đảm bảo lưu thông an toàn cho du khách. Các món ăn, trái cây bày bán tại ngày hội đều được tuyển chọn từ những cơ sở uy tín, đảm bảo vệ sinh thực phẩm, giá cả được niêm yết công khai. Công tác an ninh trật tự, an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường, phòng cháy chữa cháy được siết chặt. Các lực lượng túc trực thường xuyên tại khu chính diễn ra hoạt động và tuần tra trên chợ nổi Cái Răng, khu vực Bến Ninh Kiều.

Ông Vương Công Khanh chia sẻ thêm, Ngày hội cũng là một phần việc quan trọng góp phần bảo vệ di sản, từng bước định hình cho thương hiệu du lịch Cái Răng. Khi Ngày hội trở thành sự kiện đặc trưng, sản phẩm du lịch nổi bật của Cái Răng; sẽ tạo điều kiện để du khách biết đến đất và người Cái Răng nhiều hơn. Thực tế cho thấy, sau nhiều kỳ tổ chức sự kiện, chợ nổi đã có sức lan tỏa, thu hút nhiều đơn vị truyền thông quốc tế (Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan…) đến tìm hiểu và trải nghiệm. Người dân trên chợ nổi cũng dần thay đổi nhận thức, các dịch vụ mua bán, sản phẩm phục vụ cho du lịch cũng ngày càng tăng và đa dạng hơn. Nông sản của Cái Răng cũng được du khách biết đến nhiều hơn, trong đó nổi bật có không ít loại đặc sản địa phương: mít không hạt, ổi không hạt, cam sành, nhãn ido…Sự tương tác của du khách, sự quan tâm của cộng đồng dành cho chợ nổi cũng ngày càng tăng. Cụ thể Ngày hội có tính xã hội hóa khá cao, kinh phí tổ chức được nhiều doanh nghiệp, tổ chức hỗ trợ. Đây là tín hiệu tích cực để đưa Di sản Văn hóa Chợ nổi Cái Răng đến gần du khách, góp phần bảo tồn và phát triển chợ nổi.

Bài, ảnh: Ái Lam