Du lịch sông nước được TP Cần Thơ xác định là một trong các sản phẩm chính mang nét đặc trưng của địa phương. Với không gian rộng mở, nhiều tài nguyên sau hợp nhất, TP Cần Thơ có điểm tựa để xây dựng nhiều sản phẩm du lịch sông nước hấp dẫn du khách.
Không gian sông nước mở rộng
TP Cần Thơ (cũ) có hệ thống kênh rạch chằng chịt, trong đó nổi bật có các chợ nổi và cù lao, cồn thích hợp phát triển du lịch đường sông. Do vậy, nhiều sản phẩm du lịch đường sông ở Cần Thơ trước hợp nhất đã được khai thác đa dạng: khám phá chợ nổi Cái Răng, các kênh rạch Phong Điền, văn hóa sông nước miệt vườn và du lịch cộng đồng ở cồn Sơn, Cù lao Tân Lộc…

Du khách quốc tế tham quan chợ nổi Cái Răng. Ảnh: KIỀU MAI
Hậu Giang (cũ) nổi bật với giá trị cảnh quan, sinh thái sông nước, đặc biệt là không gian văn hóa chợ nổi Ngã Bảy, kênh xáng Xà No… Trong đó, kênh xáng Xà No được biết đến là con đường lúa gạo của vùng Tây sông Hậu, tuyến đường thủy huyết mạch. Gắn liền với kênh xáng Xà No là những câu chuyện mang đậm bản sắc văn hóa sông nước, văn minh miệt vườn của vùng ĐBSCL có thể làm nên những sản phẩm du lịch trải nghiệm sông nước về vùng đất nông nghiệp. Ngoài ra, còn có tuyến du lịch sông Cái Côn gắn với chợ nổi Ngã Bảy, các vườn cây ăn trái, homestay miệt vườn tạo nên những tuyến du lịch gắn với sông nước miệt vườn, bảo tồn cảnh quan đặc trưng sông nước dọc sông Hậu kết hợp trải nghiệm đời sống lao động của nông dân.
Còn Sóc Trăng (cũ) ở ven biển phía Nam sông Hậu, có bờ biển dài với 3 cửa sông lớn đổ ra biển là Định An, Trần Đề và Mỹ Thanh cùng hệ thống sông ngòi chằng chịt với các cù lao lớn, nhỏ nối tiếp nhau dọc theo bờ sông Hậu. Đây là lợi thế giúp Sóc Trăng phát triển du lịch sinh thái với đa dạng sản phẩm về sông nước. Nổi bật là các sản phẩm du lịch cộng đồng, nông nghiệp trên cồn Mỹ Phước (Kế Sách), du lịch cộng đồng khám phá hệ sinh thái biển, rừng ngập mặn ở Mỏ Ó, Hồ Bể, Cù Lao Dung…
Trước đây, Cần Thơ (cũ) và Hậu Giang (cũ) đã có thỏa thuận chương trình hợp tác phát triển du lịch giữa hai địa phương. Trong đó, chú trọng xây dựng các tuyến du lịch đường sông đưa khách khám phá các kênh rạch nội đồng, nối miệt vườn Hậu Giang đến Cần Thơ kết hợp trải nghiệm văn hóa, lịch sử của vùng sông nước. Như vậy, khi hợp nhất 3 địa phương, tài nguyên du lịch càng được mở rộng và các tuyến du lịch đường sông sẽ càng có nhiều cơ hội phát triển, hình thành nên những sản phẩm, tour tuyến mới mang bản sắc riêng.
Phát huy các sản phẩm sông nước đặc trưng
Ông Trần Thanh Thái, Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Du lịch Nụ Cười Mê Kông, cho rằng: “Thế mạnh nổi bật của du lịch TP Cần Thơ khi hợp nhất là sông nước. Do đó, bên cạnh đầu tư hạ tầng cơ sở như bến bãi, hệ thống cảng tàu... thì cũng nên chú trọng xây dựng sản phẩm du lịch sông nước theo chiều sâu và đậm bản sắc hơn. Dọc các tuyến sông Cần Thơ, sông Hậu và mở rộng là hạ lưu sông Mekong có hệ thống các cù lao, cồn nổi, các di tích lịch sử - văn hóa ven sông mà đôi khi chúng ta bỏ quên. Như vậy, khi làm sản phẩm du lịch đường sông, nên quan tâm và làm cách nào để phát huy được các giá trị văn hóa sông nước này”.
Thực tế, hệ thống cồn, cù lao dọc các con sông rất đa dạng. Hiện đã có nhiều sản phẩm du lịch đã và đang phát triển, như Cù lao Tân Lộc, cồn Sơn, cồn Ấu có du lịch sinh thái nông nghiệp gắn với văn hóa đời sống sông nước Nam Bộ. Trong đó, cồn Sơn trở thành điểm đến trải nghiệm, nghiên cứu và bảo tồn về thủy sản nước ngọt trên sông Hậu. Hay cồn Mỹ Phước, Cù lao Phong Nẫm, Cù Lao Dung phát triển với các sản phẩm du lịch sinh thái kết hợp du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, du lịch biển và bảo vệ hệ sinh thái rừng.
Các sản phẩm du lịch đường sông dọc hệ thống cồn và cù lao hiện được nhiều đơn vị lữ hành, công ty du lịch khai thác hiệu quả, như các tuyến du lịch đường sông khám phá các cửa sông bằng cano của Công ty TNHH Du lịch thám hiểm và sự kiện đồng bằng Mekong, hay các tuyến du lịch đường sông bằng du thuyền nhỏ của Công ty TNHH MTV Xây dựng - Thương mại - Sản xuất Tân Đại Phong chuẩn bị khai thác.
Ông Nguyễn Thanh Phong, Giám đốc Công ty TNHH MTV Xây dựng - Thương mại - Sản xuất Tân Đại Phong, cho rằng: “Việc đưa các trải nghiệm, khám phá bằng đường sông đến các điểm vườn, cù lao sẽ mang đến cho du khách trải nghiệm mới hơn. Chúng tôi muốn kéo dài thời gian lưu trú của du khách ở Cần Thơ ít nhất là 2 đêm. Chúng tôi đang khảo sát liên tuyến Cần Thơ đi Hậu Giang (cũ), Sóc Trăng (cũ) và chuẩn bị đưa 10 du thuyền vào hoạt động. Do đó, chúng tôi cũng đang có các đề xuất về bến bãi ở các khu vực này để kết nối liên tuyến hiệu quả”.
Trong khi đó, bà Võ Xuân Thư, Giám đốc khách sạn Victoria Cần Thơ, chia sẻ: “Chúng tôi có du thuyền khai thác các tuyến đường sông rất hiệu quả. Với các tuyến ngắn ngày có Cần Thơ đi Cái Bè, Rạch Giá và Châu Đốc, còn các tuyến dài ngày có Victoria Mekong với các tuyến dọc sông Mekong kết nối Cần Thơ - Siem Reap. Khi Cần Thơ hợp nhất thì cơ hội, tài nguyên du lịch rộng mở và chúng tôi cũng đang khảo sát, nghiên cứu thêm một số tuyến sản phẩm du lịch đường sông mới, trong đó liên tuyến đường sông Cần Thơ đi Cù Lao Dung đã từng khảo sát và thí điểm. Theo tuyến đường sông chúng tôi muốn liên kết để du khách đến Cù Lao Dung, Trần Đề và liên tuyến đến Côn Đảo (TP Hồ Chí Minh). Với hải trình quốc tế, chúng tôi hiện đang đóng Victoria Mekong 2 với 38 cabin bởi lượng du khách cho các tuyến quốc tế gần như đã kín khách trong năm nay”.
* * *
Có thể thấy, du lịch đường sông rất có sức hút bởi bản sắc văn hóa dễ làm nên nhiều sản phẩm đa dạng, đáp ứng nhiều phân khúc thị trường khách hàng. Hiện tại Cần Thơ có nhiều sản phẩm đường sông được khai thác, nhưng đa phần là các hành trình ngắn, chưa phát huy được thế mạnh. Các sản phẩm du lịch đường sông hiện tại phần lớn do các đơn vị lữ hành, công ty du lịch chủ động xây dựng theo tệp khách hàng của từng đơn vị.
Do đó, với vị thế mới khi hợp nhất, Cần Thơ nên có quy hoạch tổng thể về du lịch đường sông. Trong đó, định hình các sản phẩm nổi bật gắn với chợ nổi, cù lao, cồn và hệ thống kênh rạch. Hình thành các tuyến nội ô, liên tuyến nội vùng và quốc tế với hệ thống bến cảng phục vụ đường sông, đường biển hiện đại. Ông Trương Văn Vinh, Giám đốc Ido Travel Cần Thơ, cho rằng: “Cảng Trần Đề cần được đầu tư hiện đại để có thể đón các du thuyền, mở ra triển vọng cho du lịch đường sông và thị trường khách quốc tế đến Cần Thơ và vùng ĐBSCL”.
Du lịch đường sông là thế mạnh của Cần Thơ và cần được quan tâm đầu tư. Trong đó, việc xây dựng các sản phẩm nên được nghiên cứu, làm mới từ các chương trình du lịch đường sông theo hướng nâng cao chất lượng và tăng cường trải nghiệm, đặc biệt là trải nghiệm về văn hóa, phong tục, lối sống của vùng sông nước Cửu Long.
ÁI LAM