“So B. It - Bí ẩn một cái tên” (NXB Hội Nhà văn) là tiểu thuyết của Sarah Weeks, nữ văn sĩ người Mỹ rất thành công với những tác phẩm dành cho thiếu nhi và tuổi mới lớn. Lần này, độc giả cùng khám phá hành trình đi tìm thân thế của cô bé 12 tuổi. Một hành trình độc đáo, lạ lùng và thấm đẫm nhân văn.

Câu chuyện được viết qua giọng kể của Heidi, cô bé 12 tuổi, sống với người mẹ bị thiểu năng trí tuệ trong một căn chung cư. May mắn là mẹ con cô có người hàng xóm tốt bụng Bernadette, một phụ nữ trung niên sống một mình sát vách nhà. Chính bà là người đỡ đần, chăm sóc 2 mẹ con từ khi Heidi mới chào đời. Do bác Bernadette mắc chứng sợ khoảng rộng, không thể ra khỏi nhà nên Heidi không được đến trường mà học tại gia do bác kèm cặp, dạy dỗ. Cuộc sống của 3 người chỉ quanh quẩn ở nhà, cửa hàng tạp hóa và thư viện gần đó. Người mẹ ngờ nghệch của cô bé chỉ có thể nói được 23 từ đơn giản, nhưng có một từ là Heidi luôn thắc mắc vì không tìm được nghĩa dù đã tra nhiều từ điển, đó là từ “soof”. Cho đến một ngày, Heidi phát hiện ra chiếc máy ảnh cũ và sau khi rửa hình, cô thấy có mẹ mình cùng những người lạ trong một trại nuôi dưỡng người khuyết tật ở New York. Điều kỳ lạ là mẹ cô chỉ vào một bức hình kêu lên “soof”. Điều đó càng thôi thúc Heidi đi tìm ý nghĩa của từ “soof” và khám phá xuất thân của mình. Bởi từ trước đến nay, cô không biết cha mình là ai, không biết ngày sinh nhật và đặc biệt là mẹ cô không có một giấy tờ tùy thân nào ngoài một cái tên khó hiểu: “So B.It”. Heidi một mình bắt xe buýt đi suốt 4 ngày trời để đến trại Hillltop ở Liberty, New York, nơi mẹ cô có mặt trong những tấm hình để tìm hiểu về quá khứ của mẹ. Hành trình ấy đầy gian nan và  bất ngờ…

Câu chuyện đầy những điều lạ lùng, thú vị cuốn hút người đọc dõi theo đến trang sách cuối cùng. Tác phẩm giúp người đọc hiểu hơn về chứng bệnh khoảng rộng, một chứng bệnh hiếm gặp trên thế giới, về những người thiểu năng trí tuệ và cách họ thích nghi với cuộc sống. Cách dẫn dắt, đặt vấn đề của tác giả khiến người đọc tò mò, đặt ra hàng loạt câu hỏi: tại sao Heidi có vận may kỳ lạ khiến trong các trò chơi về óc phán đoán thì cô bé luôn chiến thắng? Tại sao mọi chi phí thuê nhà, hóa đơn điện nước… của hai mẹ con cô bé đều không phải trả? Tại sao không có bất cứ giấy tờ hay hình ảnh, tài liệu nào về thân thế của hai mẹ con?... Do đó, khi Heidi lên đường đi tìm sự thật, độc giả cũng háo hức muốn khám phá mọi điều cùng cô bé.

Hành trình ấy đã giúp Heidi tiếp xúc với nhiều người, va chạm với cuộc sống thực tế, khám phá bao điều, có cả niềm vui lẫn nỗi buồn, hoang mang và sợ hãi… Từ một cô bé nhìn cuộc sống bằng đôi mắt thơ ngây, đơn giản, Heidi đã chững chạc hơn, bắt đầu biết băn khoăn day dứt hơn bởi những trải nghiệm thực tế. Những khám phá phảng phất màu sắc triết lý nhẹ nhàng của một cô bé 12 tuổi như Heidi nhận thấy việc nói dối chưa hẳn là đã xấu vì “Đôi khi người ta nói dối vì sự thật quá nặng nề để thừa nhận nó...”. Hay Heidi hiểu ra rằng “không biết một điều gì đó chẳng có nghĩa rằng ta ngốc nghếch. Nó chỉ có nghĩa rằng vẫn còn chỗ cho sự ngạc nhiên”.

Nghĩa của từ “soof” và bí ẩn về cái tên của mẹ cuối cùng cũng được giải dù đổi lại là những mất mát, những khoảng trống trong tâm hồn cô bé. Dù vậy, cả Heidi và người đọc cũng không hối tiếc bởi nó xứng đáng và cần thiết. Hơn hết, hình mẫu nhân vật Heidi thông minh, dũng cảm, đáng yêu thật sự tỏa sáng trong lòng độc giả khi khép sách lại.

CÁT ĐẰNG