Ngày 15-3, tại Khu di tích lịch sử Trại giam tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc, thị trấn An Thới, huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, Ban liên lạc tù binh Việt Nam và tỉnh Kiên Giang phối hợp tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 40 năm ngày chiến thắng trở về và tưởng niệm các liệt sĩ hy sinh tại Nhà tù Phú Quốc (15/3/1973 - 15/3/2013).

Đồng chí Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước đã tham dự lễ kỷ niệm cùng với 1.900 cựu tù binh cộng sản Việt Nam - Phú Quốc ở 53 tỉnh, thành phố trên cả nước - những người đã từng bị kẻ địch giam cầm, tra tấn dã man tại nhà tù này trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã ôn lại những kỷ niệm hào hùng và anh dũng của các chiến sĩ cựu tù binh cộng sản 40 năm về trước. Lúc đó tuổi đời của các chiến sĩ chỉ trên dưới đôi mươi nhưng dưới sự lãnh đạo khéo léo, tài tình của đảng ủy, chi bộ của từng phân khu giam, các cựu tù binh cộng sản đã đoàn kết thành một khối vững chắc, kiên cường chiến đấu, sẵn sàng chấp nhận mọi sự hy sinh. Chủ tịch nước mong muốn và tin tưởng các cựu tù binh cộng sản hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, giữ vững khí tiết của người chiến sĩ cộng sản, “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, là tấm gương sáng cho thế hệ hôm nay và mai sau noi theo. Chủ tịch nước đề nghị các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân và cộng đồng cần quan tâm hỗ trợ giúp đỡ nhiều hơn nữa về vật chất, tinh thần cho các thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng, cựu tù binh Việt Nam, trong đó có cựu tù binh Phú Quốc, nhất là những gia đình đang gặp khó khăn trong cuộc sống.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, tại huyện đảo Phú Quốc (Kiên Giang), Căng Cây Dừa (1953 - 1954), Trại Huấn chính Cây Dừa (1955 - 1957), Trại giam tù binh Cộng sản Việt Nam/Phú Quốc (1967 - 1973) là nơi địch giam cầm, đọa đày các chiến sĩ cách mạng với quy mô, số lượng lớn nhất ở Việt Nam. Giai đoạn 1967 - 1973, nhà tù này đã giam giữ gần 40.000 lượt tù binh là những chiến sĩ thuộc lực lượng vũ trang và cán bộ cách mạng Dân - Chính - Đảng. Phần lớn những chiến sĩ cách mạng bị tù đày ở đây đã vượt qua cái chết, vượt qua mọi sự đọa đày, dã man của kẻ thù cho đến ngày chiến thắng trở về mang trên mình nhiều thương tật thì hơn 4.000 người đã bị kẻ địch sát hại, anh dũng ngã xuống với khí phách hiên ngang, ý chí cách mạng kiên cường, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc. Thực hiện Hiệp định Paris, từ ngày 15-3-1973, chính quyền Sài Gòn lúc bấy giờ buộc phải thực hiện việc trao trả tù binh của Nhà tù Phú Quốc và cũng là ngày đánh dấu “Địa ngục trần gian” tại hòn đảo này vĩnh viễn bị xóa bỏ.

Nhân lễ kỷ niệm này, tỉnh Kiên Giang khánh thành giai đoạn I Khu trại giam B2, Khu di tích lịch sử Trại giam tù binh cộng sản Việt Nam/Phú Quốc khởi công tháng 11-2008, nhằm lưu giữ các chứng tích lịch sử, giáo dục truyền thống, phục vụ công tác nghiên cứu lịch sử, tôn vinh truyền thống cách mạng dân tộc và phục vụ khách tham quan du lịch.

LÊ HUY HẢI (TTXVN)