Giờ hoạt động ngoài trời của trẻ Trường Mầm non 2 Tháng 9 (quận Ninh Kiều) - đơn vị thực hiện mô hình Trường Điển hình đổi mới.

Bên tách trà đầu xuân, các chuyên gia, nhà quản lý, nhà giáo bày tỏ tâm huyết, những giải pháp cụ thể để những ý tưởng đổi mới giáo dục được phát huy.

* Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường Đại học Nam Cần Thơ: Tháo “điểm nghẽn” đào tạo sư phạm

Chương trình giáo dục Việt Nam hiện vẫn còn nặng. Ở các nước có nền giáo dục tiên tiến, từ bậc mầm non đã dạy trẻ kỹ năng sống qua từng hành động cụ thể và trẻ luôn đặt câu hỏi tại sao. Họ dạy trẻ cách độc lập tư duy, giải quyết vấn đề, khai phóng năng lực của trẻ. Học ngoại ngữ cũng vậy. Khi trẻ biết nói tiếng mẹ đẻ, thì được học thêm ngôn ngữ thứ 2, đa phần là tiếng Anh. Nói cách khác, giáo dục Việt Nam cần thay đổi tư duy và bắt đầu từ giáo dục mầm non. Chương trình giáo dục Việt Nam hiện vẫn còn nặng từ bậc phổ thông đến đại học, phần lớn là học - thi - lấy bằng; trong khi đó học là cả quá trình học - hiểu - ứng dụng vào thực tế cuộc sống.

Tôi cho rằng, cần thay đổi từ trường đào tạo sư phạm. Trước tiên, các cơ sở đào tạo người thầy cần nâng cao năng lực đội ngũ nhà giáo, đi đôi đầu tư cơ sở vật chất, đầy đủ thiết bị thực hành, thực tập. Chương trình đào tạo ở các trường sư phạm chỉ nên tập trung giảng dạy những môn chính yếu nhất. Thầy và trò trường sư phạm cần dành nhiều thời gian thực hiện đề tài, dự án nghiên cứu khoa học, giải quyết vấn đề thực tiễn của giáo dục.

Các nước phát triển trên thế giới từ khá lâu áp dụng tinh thần khai phóng trong giáo dục và đào tạo. Tại Việt Nam, đã có một số trường năng động thay đổi tư duy và đột phá trong giáo dục, nhưng còn ít và đa phần là những trường có yếu tố nước ngoài đầu tư. Cuối cùng, để xây dựng một nền giáo dục khai phóng, cơ quan chủ quản có tinh thần và chủ trương khai phóng để đi theo đó là những cơ chế phù hợp.

Giờ thực hành trên máy ô tô của sinh viên Trường Đại học Nam Cần Thơ.

* Ông Nguyễn Phúc Tăng, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TP Cần Thơ: Mô hình Trường Điển hình đổi mới nền tảng thay đổi tư duy, nâng cao chất lượng giáo dục

 Sau vài năm thực hiện mô hình Trường Điển hình đổi mới, ngành giáo dục TP Cần Thơ đã góp phần cụ thể hóa Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục - đào tạo, tiệm cận Chương trình Giáo dục phổ thông mới. Mô hình giúp cơ sở giáo dục, đội ngũ quản lý và giáo viên chủ động sáng tạo, với sự hỗ trợ ban đầu của cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; những hoạt động giáo dục trên tinh thần phát huy năng lực cá nhân của học sinh.

Những đơn vị được chọn triển khai mô hình cũng tiên phong trong việc đổi mới phương pháp dạy và học, tổ chức hoạt động giáo dục điển hình, sử dụng hiệu quả các thiết bị dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, dạy học. Cán bộ quản lý, giáo viên đạt chuẩn; chất lượng giảng dạy từng bước nâng lên. Đây là mô hình mẫu đại diện cho từng cấp học, để từ đó nhân rộng ra toàn hệ thống giáo dục mầm non và phổ thông của thành phố trong những năm tiếp theo.

TP Cần Thơ tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất đi đôi nâng cao năng lực đội ngũ nhà giáo; phát huy nhân rộng những điển hình tiên tiến, tạo sức lan tỏa trong ngành giáo dục. Các phòng chuyên môn trực thuộc hỗ trợ, chỉ đạo các đơn vị tiếp tục triển khai, nhân rộng mô hình; tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên đáp ứng yêu cầu thực hiện Trường Điển hình đổi mới. 

* PGS.TS Trần Văn Minh, Hiệu trưởng Trường THPT Thực hành Sư phạm, Trường Đại học Cần Thơ: Nên trao quyền tự chủ cho đơn vị đào tạo

Năm học 2019-2020 là năm đầu tiên Trường thực hiện đề án thí điểm trường chất lượng cao; tiến đến tự chủ hoàn toàn trong các hoạt động, trong đó có tự chủ về chất lượng, đội ngũ, cơ sở vật chất. Sự thay đổi này là xu hướng tất yếu và Trường đã có động thái chuẩn bị khá lâu, từ nâng cao năng lực đội ngũ đến đầu tư cơ sở vật chất, hiện đại hóa trang thiết bị dạy và học; mời chuyên gia trong nước và nước ngoài góp ý quy trình đào tạo… 

Sau khi ổn định mô hình trường chất lượng cao, Trường tính đến đào tạo chương trình chất lượng cao chuẩn quốc tế. Vừa qua, lãnh đạo Trường cùng với cán bộ của Trường Đại học Cần Thơ, một số trường THPT trên địa bàn thành phố sang bang Victoria của Úc bàn việc mua bản quyền chương trình VCE (Victorian Certificate of Education) của Bộ Giáo dục bang Victoria. Sau khi tốt nghiệp, học sinh có chứng nhận này sẽ được công nhận như bằng tốt nghiệp THPT cấp quốc gia, có thể nộp vào học bất cứ trường nào trên thế giới. Sắp tới, đầu vào của trường có 2 hệ: lớp chất lượng cao của trường và lớp chất lượng cao theo chuẩn quốc tế. Mục tiêu là tạo điều kiện cho học sinh Cần Thơ và các tỉnh ĐBSCL có thể tiếp cận chương trình quốc tế mà không cần xuất ngoại. Tất nhiên, phía Úc đưa chương trình, đội ngũ chuyên gia sang Trường THPT Thực hành Sư phạm giảng dạy. Giáo viên cơ hữu của trường có thể dạy một số môn học bằng tiếng Anh, nếu đáp ứng yêu cầu.

Trực thuộc Trường Đại học Cần Thơ, Trường THPT Thực hành Sư phạm có lợi thế trong công tác hợp tác quốc tế, thu hút giáo viên nước ngoài giảng dạy. Để làm được điều này, Trường đã được sự hỗ trợ, tạo cơ chế thông thoáng trong xây dựng chương trình, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ, tài chính… Có như thế, đổi mới từ tư duy mới đi vào thực tiễn. Tôi cho rằng, các đơn vị đào tạo nên được giao quyền tự chủ, từ đó phát huy lợi thế, năng lực, sáng tạo của trường, đội ngũ... Khai phóng cũng nên được bắt đầu từ cơ sở đào tạo.

Bài, ảnh: BÍCH KIÊN