Thời gian qua, hoạt động của Hội đồng Phối hợp liên ngành về Trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng của TP Cần Thơ đã đạt được những hiệu quả nhất định. Các ngành chuyên môn trong lĩnh vực tố tụng tích cực phối hợp, giúp các đối tượng thuộc diện TGPL được tiếp cận, được bảo vệ quyền và lợi ích theo quy định pháp luật.

Ông Lê Việt Sĩ, Giám đốc Sở Tư pháp thành phố tặng Giấy khen cho các thành viên Hội đồng Phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng, thực hiện tốt công tác phối hợp năm 2023.

Thực hiện công tác phối hợp, Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ đã trang bị 63 bảng thông tin TGPL theo yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng và UBND các cấp, bố trí ở các vị trí đông người, điểm tiếp công dân, bộ phận một cửa, nhà văn hóa thông tin... để tuyên truyền về hoạt động TGPL đến người dân. Trung tâm phối hợp UBND các xã, phường, thị trấn, các ban, ngành, đoàn thể địa phương và câu lạc bộ TGPL tổ chức truyền thông 45 cuộc, với 4.248 lượt người tham dự, cấp phát miễn phí 11.343 tờ gấp truyền thông, với nội dung tuyên truyền các quy định của Luật TGPL, Luật Cư trú, Luật Trẻ em, Luật Giao thông đường bộ, Luật Bảo hiểm y tế... Đối tượng được truyền thông chủ yếu là người có công với cách mạng, hộ nghèo, người khuyết tật, người thuộc diện chính sách và một số đối tượng khác.

Năm 2023, Trung tâm đã TGPL tham gia tố tụng 366 vụ việc cho 366 lượt người; tăng 160 vụ việc so với năm 2022. Trong đó, 338 vụ thuộc lĩnh vực hình sự, 28 vụ dân sự. Số vụ tham gia tố tụng tăng do nhu cầu của người dân tăng, thêm vào đó là sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc thông báo vụ việc TGPL để Trung tâm sớm tiếp cận người bị tố giác, người phạm tội quả tang, bị hại... Theo ông Văn Hứng, Thẩm phán Tòa án Nhân dân quận Ninh Kiều, Tòa án Nhân dân TP Cần Thơ đã có văn bản chỉ đạo chánh án tòa án các quận, huyện chủ động tổ chức, triển khai kịp thời và quán triệt sâu sắc nội dung của Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC đến toàn thể công chức trong từng đơn vị; luôn xác định công tác phối hợp về TGPL là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng phải nghiêm túc thực hiện. Tại từng đơn vị, bố trí cán bộ vừa thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân vừa thực hiện nhiệm vụ tư vấn, giải thích cho người dân hiểu và biết đến quyền được TGPL. Khi phát hiện đối tượng đủ điều kiện được hưởng quyền TGPL, công chức tiếp dân sẽ hướng dẫn đến Trung tâm TGPL để được TGPL theo quy định pháp luật. Đối với các vụ án hình sự, sau khi thụ lý vụ án, thẩm phán được phân công giải quyết sẽ tiến hành kiểm tra các đối tượng khác ngoài bị can như bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, nguyên đơn dân sự… là người dưới 18 tuổi cũng được hướng dẫn, giải thích quyền được TGPL theo quy định.

Mặc dù vậy, công tác phối hợp trong thực hiện TGPL còn gặp một số khó khăn vướng mắc. Số vụ việc và số người được TGPL không nhiều, do các đối tượng được TGPL chưa am hiểu về công tác TGPL miễn phí nên không yêu cầu TGPL. Người được TGPL còn quan niệm trợ giúp miễn phí sẽ không tốt bằng dịch vụ có thu phí. Công tác tuyên truyền về TGPL chưa sâu rộng; một số cán bộ trong các cơ quan tiến hành tố tụng chưa làm hết trách nhiệm thông báo, giải thích, hướng dẫn cho các đối tượng được TGPL thực hiện quyền yêu cầu TGPL theo quy định của Luật TGPL.

Ông Lê Thanh Trang, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, Phó Chủ tịch Hội đồng Phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng thành phố, yêu cầu các thành viên Hội đồng tiếp tục thực hiện có hiệu quả Luật TGPL, các quy định về phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng. Tăng cường công tác chỉ đạo, đôn đốc cán bộ, công chức thực hiện công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng. Rà soát thành viên Hội đồng và thành viên tổ giúp việc của Hội đồng để củng cố, kiện toàn, kịp thời đảm bảo hoạt động của Hội đồng. Tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi, nắm bắt tình hình thực hiện hoạt động phối hợp đối với các đơn vị thành viên; triển khai thực hiện chương trình phối hợp TGPL tại cơ quan điều tra trên địa bàn thành phố; tăng cường công tác theo dõi, thống kê đối tượng thuộc diện TGPL trong quá trình thụ lý vụ án tại tòa án. Triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 05/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP-BTP của Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tổ chức phiên tòa trực tuyến liên quan đến hoạt động TGPL...

Bài, ảnh: Hoàng Yến