Khi mang thai, ngoài việc ăn uống khoa học, chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý, các thai phụ còn cần đi khám, siêu âm thai định kỳ để theo dõi, nắm bắt sự phát triển của thai, phát hiện sớm những bệnh lý có thể ảnh hưởng sức khỏe cả mẹ và con. Bác sĩ Nguyễn Thị Huệ, Phó Giám đốc Bệnh viện Quốc tế (BVQT) Phương Châu cho biết thêm về lợi ích và sự cần thiết phải khám thai định kỳ cùng những lưu ý để có thai kỳ khỏe mạnh.

* Thưa bác sĩ, nhiều thai phụ băn khoăn vì sao cần khám thai định kỳ? nên khám thai khi nào và khám bao nhiêu lần trong quá trình mang thai?

- Khám thai định kỳ là một việc cần thiết và nên làm nhằm đảm bảo một thai kỳ an toàn và có kết thúc tốt đẹp, mẹ tròn con vuông. Về phía người mẹ, BVQT Phương Châu cung cấp một lịch trình khám thai để các sản phụ chủ động sắp xếp thời gian và hợp tác tốt với bác sĩ trong thời gian khám thai. Cụ thể lịch khám thai như sau: Từ lúc bắt đầu có thai đến khi thai được 13 tuần 6 ngày, giai đoạn này nên đi khám thai 2 lần, lần thứ nhất sau khi trễ kinh từ 1 đến 2 tuần và lần thứ hai khi thai được 11-13 tuần 6 ngày; tuần thứ 14 đến 32 trong thai kỳ, giai đoạn này nên đi khám mỗi tháng một lần; tuần thứ 32- 35 trong thai kỳ, nên đi khám mỗi tuần một lần; tuần thứ 36 trở đi, khám thai mỗi tuần một lần cho đến khi sinh con.

* Trường hợp nào thai phụ phải đến gặp bác sĩ ngay không cần chờ đến lịch khám?

Siêu âm cho thai phụ tại BVQT Phương Châu.

- Khi có một trong những triệu chứng sau: ra huyết âm đạo hay huyết trắng nhiều; sưng phù tay, chân, mặt hoặc phù toàn thân; nhức đầu dai dẳng; mờ mắt, hoa mắt; đau bụng; ói mửa nhiều; lượng nước tiểu giảm và tăng cân đột ngột; bụng giảm kích thước; cử động thai nhi giảm hoặc tăng so với bình thường; tử cung co từng cơn bất thường kèm đau bụng hay ra nước âm đạo…, thai phụ nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất, có khoa sản để được kịp thời thăm khám, không cần chờ đến lịch tái khám. Hiện nay, tại BVQT Phương Châu có đường dây nóng y khoa do các bác sĩ sản phụ khoa phụ trách trực tiếp, có thể hỗ trợ kịp thời các sản phụ khi có điều bất thường trong quá trình thai nghén.

* Để con ra đời khỏe mạnh, thai phụ cần làm những xét nghiệm nào trong thai kỳ, thưa bác sĩ ?

- Các sản phụ cần làm các xét nghiệm chẩn đoán trước sinh, đặc biệt với những thai phụ lớn tuổi hay tiền căn gia đình hoặc bản thân sinh con dị tật, những phụ nữ sinh con sau 35 tuổi thì nguy cơ dị tật thai tăng lên 5-10%. Cụ thể tuần thứ 11-13 tuần 6 ngày (khoảng 3 tháng), thai phụ đi siêu âm đo độ mờ da gáy và làm xét nghiệm máu double test để xem nguy cơ dị tật thai. Nếu kết quả nguy cơ dị tật cao, bác sĩ sẽ tư vấn thai phụ chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau. Tuy nhiên, đây luôn là bước cuối cùng vì thủ thuật này có nguy cơ sảy thai. Sinh thiết gai nhau được thực hiện tuần lễ thứ 11-13 và chọc ối tuần lễ thứ 16-20. Tuần lễ 15 – 17, thai phụ được siêu âm đo chiều dài kênh cổ tử cung và lỗ trong cổ tử cung nhằm phát hiện và xử lý sớm các ca hở eo ngăn ngừa sanh non. Khoảng tuần lễ thứ 20-24, thai phụ cần được khảo sát hình thái thai nhi qua siêu âm 4D. Siêu âm sớm hơn hoặc trễ hơn thời điểm này sẽ khó quan sát những dị tật thai. Qua siêu âm 3D, 4D, bác sĩ có thể phát hiện những dị tật về hình thể thai nhi như: sứt môi, não úng thủy, chân khoèo, thiếu hoặc thừa ngón tay, ngón chân, tim bẩm sinh... Đặc biệt có thể phát hiện những dị tật như: hội chứng Down, hội chứng Edward, Turner... qua đo chiều dài xương mũi, khoảng cách giữa 2 mắt…

Tuy nhiên, siêu âm chỉ là một phương tiện chẩn đoán hình ảnh học, mức độ chẩn đoán chính xác tùy vào kinh nghiệm bác sĩ siêu âm. Hơn nữa, có những dị tật ngoài khả năng phát hiện của siêu âm như: mù, điếc bẩm sinh (hay gặp ở những trẻ bị Rubella bẩm sinh). BVQT Phương Châu có thể thực hiện đầy đủ những xét nghiệm, siêu âm cần thiết để giúp bạn tầm soát và chẩn đoán những bất thường bẩm sinh ở thai nhi như: xét nghiệm chẩn đoán nhiễm Rubella, CMV, Toxoplasma (là những virus có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai), nhóm máu ABO và Rh, xét nghiệm PappA, Tripple test, chọc ối chấn đoán những bất thường nhiễm sắc thể…

* Theo bác sĩ, thai phụ nên tiêm chủng các bệnh gì và vào thời gian nào?

- Trước khi mang thai, tiêm phòng Rubella, viêm gan B và cúm; trong khi mang thai, tiêm phòng vắc-xin uốn ván.

* Tăng cân khi mang thai luôn là nỗi lo ngại của không ít thai phụ, tăng cân thế nào là hợp lý, thưa bác sĩ?

- Những thai phụ nhẹ cân cần tăng 0,5kg mỗi tuần, những người có cân nặng bình thường cần tăng 0,4kg/tuần, những người quá cân cần tăng 0,3kg/tuần.

Về dinh dưỡng, thai phụ nên ăn những thức ăn có nhiều axit folic, protein, các axit béo thuộc nhóm Omega-3, sắt, can-xi…Ngoài thức ăn, bác sĩ có thể kê thêm thuốc bổ sung axit folic, sắt cho thai phụ. Ngoài hai loại thuốc này, thai phụ nên hạn chế tối đa việc dùng thuốc vì phần lớn đều chuyển sang thai nhi qua bánh nhau. Nếu cần dùng phải có ý kiến của bác sĩ.

* Xin cảm ơn bác sĩ !

H.HOA (Thực hiện)