Cuối tháng 8 vừa qua, xã Tân Lộc Bắc, huyện Thới Bình, Cà Mau chi tiền hỗ trợ phát triển đất trồng lúa năm 2013 (theo Nghị định số 42/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa, viết tắt là NĐ 42) cho nông dân địa phương. Nhưng khá nhiều hộ có đất đang trồng lúa không có tên trong danh sách nhận tiền, trong khi có hộ chỉ có hơn 1ha đất canh tác nhưng nhận hỗ trợ hơn chục héc-ta…

Ngày đầu tuần tháng 9 năm 2014, chúng tôi về ấp 2, một trong những ấp mà khoảng 10 ngày trước, chính quyền xã Tân Lộc Bắc chi hỗ trợ phát triển đất trồng lúa theo NĐ 42. Chúng tôi được nhiều hộ dân cung cấp thông tin chưa được nhận được tiền hỗ trợ nào dù gia đình có đất trồng lúa.

Dân nói có, Trưởng ấp nói không?!

Bà Phong Minh Kiên cho biết: Nhà bà có 2 công đất (tầm lớn) làm lúa 1 vụ (lúa-tôm). Hơn 1 tuần trước, bà đến trụ sở ấp 2 chờ hơn nửa ngày trời nhưng không có tên trong danh sách nhận tiền hỗ trợ. Hàng xóm của bà Kiên-ông Phong Văn Phương, 49 tuổi, có gần 5 công đất trồng 2 vụ lúa/năm. Tiếp chuyện với chúng tôi, ông Phương thú thiệt: Vợ ông - bà Trần Thị Hằng đi nhận tiền nhưng không có tên, chẳng hiểu rõ nguyên nhân vì sao. Em ruột ông Phương là Phong Văn Hùng, cùng ấp, có 4 công tầm lớn đất canh tác lúa 2 vụ nhưng không có tên trong danh sách nhận tiền. "Tôi chờ tới trưa nhưng không có tiền. Họ nói chắc bị sót, đợt hỗ trợ năm sau sẽ có tên nhận tiền" – ông Hùng thuật lại.

Bà Huỳnh Thanh Thúy, ngụ ấp 2, cho hay: Gia đình bà có gần 3ha lúa 1 vụ. Thời điểm gần cuối tháng 8, bà Thúy thấy người dân kéo đến trụ sở ấp khá đông, nói nhận tiền gì đó nên bà tháp tùng theo. Bà Thúy rà soát trong danh sách người nhận tiền thì không có tên gia đình bà. "Vài ngày sau, trưởng ấp mang đến đưa cho tôi 100 ngàn đồng, nói tiền hỗ trợ. Ít hôm sau, trưởng ấp mang đến đưa thêm 120 ngàn đồng nữa" – bà Thúy kể lại. Theo bà Thúy, cùng cảnh không có tên trong danh sách nhận tiền như bà hôm ấy còn có hơn 20 hộ khác.

Chúng tôi tìm đến nhà Trưởng ấp 2, ông Nguyễn Thanh Hùng, cho biết: Đợt phát tiền vừa qua toàn ấp của ông có khoảng 160 hộ nhận tiền hỗ trợ nhưng chỉ sót khoảng 6 hộ. Nguyên nhân có nhiều nhưng chủ yếu theo ông Hùng do cán bộ đi rà soát nhưng nhiều lần hộ dân đi vắng. Đặt vấn đề những hộ chúng tôi đã nêu phần trên nói có đất canh tác nhưng không nhận tiền, ông Hùng khẳng định những hộ ấy đã nhận. Cụ thể: Hộ ông Phong Văn Phương do vợ ông Phương nhận tiền. Hộ ông Phong Văn Hùng do con trai ông Hùng nhận tiền… "Họ nhận hết rồi mà giờ ăn nói vầy... Tôi mà nói sai cấp trên có kỷ luật tôi cũng chịu" – Trưởng ấp Hùng, quả quyết.

Có 1 nhận 10

Cũng tại cuộc trò chuyện với Trưởng ấp Hùng, chúng tôi được biết ngoài một số hộ bị bỏ sót, không có tên trong danh sách nhận tiền, đợt phát tiền hỗ trợ vừa qua, ấp 2 có 2 trường hợp hộ dân nhận thừa tiền hỗ trợ so với diện tích thực tế đang canh tác. Đó là hộ ông Đỗ Văn Lợi và ông Bùi Văn Của. "Tôi không nhớ rõ diện tích cụ thể nhận thừa là bao nhiêu vì danh sách đã gởi về xã rồi. Chỉ biết cả 2 hộ trên bị cán bộ ngoài UBND xã lập biên bản" - Trưởng ấp Hùng nói.

Qua điều tra, chúng tôi được biết hộ ông Đỗ Văn Lợi chỉ có 1,56ha lúa 2 vụ nhưng nhận tiền hỗ trợ tới 15,6ha. Theo đó, số tiền hỗ trợ mà ông Lợi nhận là 7,8 triệu đồng, nhận thừa hơn 7 triệu đồng (làm tròn số). Tương tự, ông Bùi Văn Của chỉ có 0,52 đất lúa 2 vụ nhưng thực nhận tiền hỗ trợ tới 5,2ha, số tiền nhận thừa là hơn 2,34 triệu đồng. Quá trình điều tra thực tế, chúng tôi còn phát hiện nhiều trường hợp tương tự. Cụ thể hộ ông Nguyễn Văn Phấn (ấp 2) có 0,91ha lúa 2 vụ nhưng thực nhận tới 2,2ha; hộ ông Trương Văn Tài (ấp 1) có 1,05ha nhưng nhận tới 10,5ha; hộ Ngô Hòa Như (ấp 3) thực nhận 9,1ha đất lúa 2 vụ nhưng diện tích đất canh tác lúa 2 vụ chỉ có 0,91ha; hộ bà Trần Thị Vân (ấp 3) có 0,39ha nhưng thực nhận tiền hỗ trợ tới 3,9ha; hộ ông Nguyễn Văn Thảo (ấp 3) có 1,4ha lúa 2 vụ nhưng nhận hỗ trợ tới 2ha… Một hộ dân ở xã Tân Lộc Bắc khẳng định: Không có chuyện sai dấu phết, dấu chấm để biến "có 1 thành 10" vì như hộ ông Nguyễn Văn Thảo chỉ có 1,4ha nhưng nhận 2,2ha, hộ ông Nguyễn Văn Phấn 0,91ha nhận 2,2ha… Đây là điều rất khó hiểu!

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND xã Tân Lộc Bắc, cho biết: Sáng ngày 28-8 có phát tiền chi hỗ trợ phát triển đất lúa năm 2013 cho nhà nông nhưng chỉ mới cấp tiền được 4/9 ấp (ấp 1, 2, 3, 4) của xã thì cho tạm ngưng vì phát hiện sai sót. Trao đổi với chúng tôi điện thoại, ông Lê Bình Nguyên, Phó Chủ tịch HĐND huyện Thới Bình, cho biết: Ngày 10-9 vừa qua, đoàn giám sát của HĐND huyện Thới Bình tiến hành giám sát việc chi hỗ trợ phát triển đất trồng lúa theo NĐ 42 tại xã Tân Lộc Bắc. Qua giám sát phát hiện có một số sai phạm về tài chính, đo đạc diện tích đất cũng như quy trình niêm yết công khai trước khi phát tiền hỗ trợ… Đoàn giám sát chỉ đạo tạm ngưng phát tiền đối với 5/9 ấp còn lại của xã Tân Lộc Bắc. "Chúng tôi đã đề nghị chính quyền Tân Lộc Bắc rà soát, thống kê lại theo trình tự, thủ tục để tránh những trường hợp nhận dư, nhận thừa tiền cũng như bổ sung những hộ có đất sản xuất nhưng không có tên nhận tiền để đảm bảo quyền lợi chính đáng của người trồng lúa", ông Lê Bình Nguyên, nói.

Năm 2013, huyện Thới Bình nhận trên 3,4 tỉ đồng từ nguồn vốn hỗ trợ theo NĐ42. Riêng Tân Lộc Bắc nhận gần 560 triệu đồng chi hỗ trợ trên 1.597ha đất lúa hai vụ và một vụ. Nhưng đến ngày 28-8 vừa qua mới chi hỗ trợ cho người trồng lúa (chi trễ hơn các xã còn lại).

Bài, ảnh: Hữu Tùng