Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Lê Hùng Dũng cùng đoàn công tác thành phố vừa đến làm việc với 2 quận Bình Thủy, Ô Môn và 3 huyện Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Thới Lai về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế-xã hội 5 tháng đầu năm và phương hướng nhiệm vụ đến cuối năm 2014. Qua các buổi làm việc, lãnh đạo thành phố và nhiều thành viên trong đoàn đánh giá cao nỗ lực của các địa phương trong thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao đời sống người dân. Tuy nhiên, để duy trì sự phát triển này trong thời gian tới, cần có nhiều giải pháp đồng bộ để tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân…

* Tăng trưởng nhưng sẽ còn khó khăn

Quận Bình Thủy và Ô Môn là 2 địa phương có nhiều doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh đóng trên địa bàn; trong đó tập trung nhất là tại Khu công nghiệp Trà Nóc 1 và Khu công nghiệp Trà Nóc 2. Qua 5 tháng đầu năm 2014, quận Bình Thủy có thêm 233 cơ sở thương mại-dịch vụ mới, nâng tổng số cơ sở trên địa bàn quận lên 4.301 cơ sở. Ngoài ra, Bình Thủy còn quản lý 614 doanh nghiệp và cơ sở sản xuất công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, với tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỉ đồng. Thời gian qua, tình hình sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp tiếp tục được ổn định và phát triển. Giá trị sản xuất công nghiệp 5 tháng đầu năm của Bình Thủy ước 2.945 tỉ đồng, đạt 57,75% so với chỉ tiêu kế hoạch của thành phố và đạt 66,19% chỉ tiêu kế hoạch của quận. Ước đến cuối năm 2014, giá trị sản xuất công nghiệp tại quận Bình Thủy được 5.100 tỉ đồng, tăng 14% so chỉ tiêu thành phố giao. Theo đánh giá của lãnh đạo quận Bình Thủy, cơ cấu kinh tế của quận đang chuyển dịch đúng theo hướng công nghiệp-thương mại, dịch vụ-nông nghiệp đô thị, song còn chậm và chưa tạo được điểm nhấn nổi bật. Quận xác định trong những tháng cuối năm và thời gian tới tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, theo dõi sát tình hình sản xuất kinh doanh trên địa bàn để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, thúc đẩy sự phát triển.

Theo quận Ô Môn, tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa do nhu cầu tiêu thụ giảm, giá nguyên liệu đầu vào biến động bất lợi. Trước tình hình này, Ô Môn xác định tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Trong đó, chú ý tăng cường tiếp xúc giữa chính quyền địa phương với doanh nghiệp để kịp thời nắm bắt tình hình và triển khai tốt các cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong phát triển sản xuất, kinh doanh và mở rộng thị trường. 5 tháng đầu năm 2014, giá trị sản xuất công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp của Ô Môn ước thực hiện được 6.229 tỉ đồng (giá so sánh năm 2010), đạt 46,1% kế hoạch, tăng 114,79% so với cùng kỳ. Các ngành thương mại, dịch vụ được phát triển mạnh theo hướng đa dạng hóa các loại hình. Hiện quận có 5.371 cơ sở thương mại- dịch vụ, tăng 97 cơ sở so với đầu năm.

Thời gian qua, các hoạt động sản xuất nông nghiệp tại quận Bình Thủy, Ô Môn và các huyện sản xuất nông nghiệp trọng điểm tại thành phố như: Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ và Thới Lai được tăng cường phát triển. Các địa phương đã đẩy mạnh ứng dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật, các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm. Đặc biệt, tại 3 huyện là Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ và Thới Lai, với sự hỗ trợ của các cấp chính quyền, nông dân đẩy mạnh áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả kinh tế cao. Nông dân cũng tích cực liên kết với nhau, liên kết với doanh nghiệp để hình thành các mô hình hợp tác trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, nhất là mô hình "cánh đồng lớn" trong sản xuất lúa. Tuy nhiên, qua báo cáo của các địa phương, hiện các diện tích lúa thực hiện mô hình "cánh đồng lớn" vẫn còn thấp so với tổng diện tích sản xuất lúa tại địa phương. Doanh nghiệp chưa ký hợp đồng bao tiêu 100% diện tích trong các cánh đồng lớn nên đầu ra cây lúa chưa đảm bảo tốt. Ngoài ra, các địa phương đã xây dựng được nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp mang lại hiệu quả cao, như: mô hình luân canh trồng màu, nuôi thủy sản trên chân ruộng lúa, mô hình cải tạo vườn tạp trồng các loại cây ăn trái kết hợp với phát triển các loại cây trồng, vật nuôi khác…Tuy nhiên, việc nhân rộng các mô hình này vẫn còn chậm, nhiều người dân còn ngại tham gia do thiếu vốn và sợ đối mặt nhiều rủi ro, nhất là khi giá cả đầu ra sản phẩm còn bấp bênh.

* Cần có giải pháp đồng bộ

Vụ lúa đông xuân 2013- 2014, toàn huyện Thới Lai có 13/13 xã, thị trấn thực hiện mô hình cánh đồng lớn, với diện tích hơn 5.374 ha trên tổng diện tích xuống giống trong vụ là 19.250 ha, tăng hơn 1.510 ha so với cùng kỳ. Năng suất lúa bình quân 7,81 tấn/ha, cao hơn 0,05 tấn/ha so với năng suất chung toàn huyện và cao hơn 0,33 tấn/ha so với cùng kỳ năm 2013. Lợi nhuận của nông dân trong cánh đồng lớn vụ đông xuân 2013-2014 cao 2,8 triệu đồng/ha so với bên ngoài. Vụ hè thu 2014, diện tích thực hiện mô hình cánh đồng lớn tại huyện Thới Lai đã tiếp tục được duy trì ở mức khá, với hơn 5.288 ha trên tổng diện tích lúa xuống giống của huyện trong vụ là 19.023 ha. Với kết quả này, ông Trần Thanh Bé, Viện trưởng Viện Kinh tế- Xã hội TP Cần Thơ, cho rằng: "Thời gian qua, huyện Thới Lai phát triển khá tốt mô hình cánh đồng lớn và cần tiếp tục phát huy trong thời gian tới nâng cao hiệu quả sản xuất cho nông dân. Tuy nhiên, địa phương chú ý hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp thực hiện tốt hơn việc bao tiêu và thu mua lúa của nông dân tại các cánh đồng lớn. Đồng thời, tăng cường các công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn và hỗ trợ, cung cấp thông tin thị trường tiêu thụ sản phẩm, giúp nông dân chuyển đổi cơ cấu trong sản xuất nông nghiệp hiệu quả…".

Giải quyết tốt vấn đề đầu ra sản phẩm là giải pháp quan trọng giúp các địa phương thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trong lĩnh vực sản xuất nông nhiệp, các địa phương cần làm tốt vai trò cầu nối giữa nông dân và doanh nghiệp, đồng thời giúp 2 bên giải quyết kịp thời các vướng mắc trong quá trình thực hiện hợp đồng bao tiêu và tổ chức thu mua nông sản để thúc đẩy việc liên kết và tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa các bên. Đối với lĩnh vực sản xuất công nghiệp và thương mại dịch vụ, các ngành chức năng tại địa phương cần theo dõi sát hoạt động của doanh nghiệp để kịp thời có hỗ trợ hoặc đề xuất, tham mưu cho cấp thẩm quyền có giải pháp giúp doanh nghiệp đẩy mạnh các hoạt động tiêu thụ hàng hóa và mở rộng thị trường. Trong đó, cần hỗ trợ doanh nghiệp xúc tiến thương mại tại các thị trường có tiềm năng, tăng cường tổ chức các phiên chợ hàng Việt về nông thôn và các hoạt động kết nối cung-cầu. Tại các buổi làm việc với huyện Vĩnh Thạnh và Thới Lai, ông Phạm Văn Quỳnh, Giám đốc Sở NN& PTNT TP Cần Thơ, lưu ý: Muốn phát triển hiệu quả mô hình cánh đồng lớn trong sản xuất lúa, các địa phương cần củng cố các ban quản lý, điều hành cánh đồng và tổ chức chặt chẽ việc liên kết, phối hợp giữa các bên có liên quan. Việc chuyển dịch bớt một số diện tích đất lúa kém hiệu quả sang luân canh hoặc chuyên canh các loại cây trồng vật nuôi khác cho hiệu quả kinh tế cao là cần thiết. Song khó nhất là thị trường tiêu thụ sản phẩm, do vậy phải làm từng bước gắn với các giải pháp vận động, hỗ trợ kỹ thuật và đầu ra sản phẩm cho nông dân.

Qua các buổi làm việc thực tế với các địa phương, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Lê Hùng Dũng nhấn mạnh: Muốn thúc đẩy sản xuất kinh doanh, các ngành chức năng thành phố và địa phương phải quan tâm thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Các địa phương cần theo dõi sát hoạt động của các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn để kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc; tiếp tục quan tâm đầu tư phát triển cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn, nhất là đối với các địa phương phát triển kinh tế - xã hội còn chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Các sở, ngành hữu quan thành phố phải quan tâm hỗ trợ địa phương trong việc thực hiện các giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh và kinh tế-xã hội nói chung.

Bài, ảnh: Khánh Trung