(CTO) - Sáng 10-2, tại Ban Quản lý di tích văn hóa Óc Eo, thị trấn Óc Eo, huyện Thoại Sơn, UBND tỉnh An Giang tổ chức lễ công bố Quyết định số 115/QĐ-TTg ngày 23-1-2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê và Quyết định số 2198/QĐ-TTg ngày 25-12-2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia (đợt 10).

Hiện vật được trưng bày tại Ban Quản lý di tích văn hóa Óc Eo.

Theo đó, Quyết định số 115 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê xác định, Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê có tổng diện tích quy hoạch là 433,2ha, gồm khu vực sườn, chân núi Ba Thê (khu A) có diện tích 143,9ha và khu vực cánh đồng Óc Eo (khu B) có diện tích 289,3ha.

Mục tiêu của quy hoạch nhằm bảo vệ các điểm di tích, di vật đã phát lộ của Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê. Nghiên cứu, khảo sát, mở rộng phạm vi khảo cổ để hoàn thiện, chỉnh lý hồ sơ và bổ sung, làm rõ các giá trị liên quan đến di tích, nhất là trong mối liên hệ với các di tích, di chỉ khảo cổ học liên quan đến Văn hóa, Văn minh Óc Eo. Đồng thời, bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê trở thành khu nghiên cứu khảo cổ học, để nhận diện đầy đủ và làm sáng tỏ giá trị của nền văn minh Óc Eo rực rỡ đã từng tồn tại, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa, du lịch của huyện Thoại Sơn và tỉnh An Giang.

Qua đó, kết nối các điểm quan trọng của tỉnh An Giang và vùng ĐBSCL để hình thành các sản phẩm du lịch đặc thù về lịch sử - văn hóa, sinh thái sông nước, đồng quê, nông nghiệp và du lịch chuyên đề khảo cổ học Văn hóa Óc Eo. Giúp địa phương có định hướng quy hoạch, lộ trình và các nhóm giải pháp tổng thể quản lý, đầu tư, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích Óc Eo - Ba Thê phù hợp với quy hoạch được phê duyệt và các đồ án quy hoạch khác có liên quan.

Trải qua gần 80 năm kể từ ngày nền Văn hóa Óc Eo được phát hiện và định danh, kết quả khai quật khảo cổ di tích Óc Eo - Ba Thê của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã thu về hàng ngàn hiện vật có giá trị, trong đó tỉnh An Giang đã chọn lựa, đề nghị và được Thủ tướng Chính phủ công nhận 2 bảo vật quốc gia gồm: Phù điêu Phật Linh Sơn Bắc, niên đại thế kỷ thứ III-IV trước Công Nguyên và nhẫn Nandin Giồng Cát, niên đại thế kỷ V trước Công Nguyên. Cả hai bảo vật quốc gia này hiện được lưu giữ tại Ban Quản lý di tích Văn hóa Óc Eo, tỉnh An Giang. 

Dịp này, UBND tỉnh An Giang cũng tặng bằng khen cho các gia đình có đất nằm trong Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê đã sớm cho Nhà nước khai quật khảo cổ và các cá nhân hiến tặng hiện vật Văn hóa Óc Eo.

Óc Eo được biết đến như một nền văn hóa khảo cổ tiêu biểu ở vùng đất Nam Bộ - Việt Nam những năm đầu Công nguyên. Chính nhà khảo cổ học người Pháp Louis Malleret đã phát hiện và định danh nền Văn hóa Óc Eo vào năm 1944.

Tính đến nay toàn tỉnh An Giang có hơn 80 di tích văn hóa Óc Eo, trong đó Di tích Óc Eo - Ba Thê được xác định có vị trí hết sức quan trọng, nơi đây từng là một đô thị, cảng thị, một trung tâm kinh tế - văn hóa lớn của Vương quốc Phù Nam xưa.

Chính vì những giá trị về mặt lịch sử, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật, Di tích Óc Eo - Ba Thê đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt năm 2012. Đặc biệt, Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê được các nhà khoa học và các nhà quản lý nhận định có đủ tiềm năng và điều kiện để trở thành Di sản văn hóa Thế giới.

Ngày 18-10-2021, Thủ tướng Chính phủ đã thống nhất chủ trương gửi báo cáo tóm tắt hồ sơ Di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê đề nghị UNESCO đưa vào Danh sách dự kiến lập hồ sơ di sản thế giới.

MINH ANH