Thanh Long (thực hiện)
TP Cần Thơ có 27 dân tộc thiểu số (DTTS) đang sinh sống với khoảng 39.000 người, trong đó có trên 62% là đồng bào dân tộc Khmer. Những năm qua, TP Cần Thơ thực hiện ngày càng hiệu quả chủ trương, chính sách dân tộc của Ðảng và Nhà nước, nhất là trong vùng đồng bào dân tộc Khmer. Xung quanh vấn đề này, đồng chí Phạm Văn Hiểu, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HÐND TP Cần Thơ, cho biết:
Đồng chí Phạm Văn Hiểu thăm hỏi, chúc mừng Hòa thượng Đào Như, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Cần Thơ, nhân Tết Chôl Chnăm Thmây 2023. Ảnh: Ngọc Quyên
-Ðồng bào Khmer ở TP Cần Thơ sống đan xen trong cộng đồng dân cư, tập trung đông ở huyện Cờ Ðỏ, huyện Thới Lai, quận Ô Môn; đa số sống ở nông thôn, làm nghề nông, làm thuê, một ít hộ làm dịch vụ, mua bán nhỏ. Ðồng bào Khmer có truyền thống sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng gắn với 12 chùa Phật giáo Nam tông Khmer và Hội Ðoàn kết sư sãi yêu nước. Ðặc biệt, trên địa bàn TP Cần Thơ có Học viện Phật giáo Nam tông Khmer đặt tại quận Ô Môn.
Ðể phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc Khmer, thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách dân tộc; quan tâm thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội nơi có đông đồng bào DTTS; triển khai thực hiện đồng bộ Chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS; các chính sách an sinh xã hội được triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả. Ðến nay, vùng đồng bào dân tộc Khmer đã có bước phát triển, đời sống được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh. Ðến cuối năm 2022, số hộ dân tộc Khmer nghèo giảm còn 95 hộ, chiếm 1,5% tổng số hộ dân tộc Khmer.
* Ngày 10-1-2018, Ban Bí thư Trung ương Ðảng khóa XII ban hành Chỉ thị 19-CT/TW về tăng cường công tác ở vùng đồng bào dân tộc Khmer trong tình hình mới (Chỉ thị 19). Trong 5 năm qua, Thành ủy Cần Thơ đã triển khai thực hiện Chỉ thị này như thế nào, thưa đồng chí?
- Ngay sau khi Chỉ thị 19 ban hành, Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ đã có công văn yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể thành phố thực hiện tốt nhiều nội dung quan trọng trong Chỉ thị. Theo đó, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp quan tâm lãnh đạo triển khai thực hiện tốt chủ trương, nghị quyết của Ðảng, pháp luật Nhà nước, các chính sách, các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc Khmer. Ðồng thời, tạo điều kiện cho đồng bào DTTS nói chung, đồng bào Khmer nói riêng, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào.
Các hoạt động bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống được thành phố quan tâm thực hiện; công tác chăm sóc sức khỏe đồng bào được thực hiện tốt… Từ đó, đồng bào dân tộc Khmer tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước; thực hiện tốt chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội nơi có đông đồng bào dân tộc Khmer tiếp tục ổn định.
Song song đó, đời sống văn hóa, sinh hoạt tôn giáo của đồng bào dân tộc Khmer được đảm bảo, giữ gìn và phát huy. Sư sãi, Archa, Ban Quản trị và đồng bào dân tộc Khmer luôn tin tưởng vào chủ trương, nghị quyết của Ðảng, pháp luật Nhà nước. Các cơ sở thờ tự được xây dựng trùng tu ngày càng khang trang, đặc biệt là Học viện Phật giáo Nam tông Khmer.
Ngoài ra, công tác quy hoạch, đào tạo cán bộ, công chức, xây dựng Ðảng và hệ thống chính trị nơi có đông đồng bào Khmer được quan tâm chỉ đạo thực hiện. Năm 2018, TP Cần Thơ có 337/26.294 cán bộ, công chức là người dân tộc Khmer, tỷ lệ 1,28%. Ðến năm 2023, thành phố có 417/25.228 cán bộ, công chức là người dân tộc Khmer, tỷ lệ 1,65%.
Lực lượng người có uy tín trong đồng bào dân tộc Khmer và Hội Ðoàn kết sư sãi yêu nước thành phố luôn phát huy tốt vai trò gắn bó với địa phương, nhất là công tác tuyên truyền, vận động chăm lo hỗ trợ đồng bào dân tộc Khmer. Ðồng thời, thực hiện tốt công tác tranh thủ, thăm hỏi, động viên, hỗ trợ người dân tộc Khmer uy tín tiêu biểu khi có ốm đau, ma chay; tổ chức đoàn đến thăm, tặng quà, chúc mừng nhân dịp Tết Chôl Chnăm Thmây, Lễ Sene Dolta của đồng bào dân tộc Khmer.
* Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện Chỉ thị 19 cũng như thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn thành phố thời gian qua còn những khó khăn, hạn chế gì, thưa đồng chí?
- Như tôi đã nói ở trên, đồng bào Khmer cư trú đan xen trong cộng đồng. Ðây là một điểm thuận lợi trong thực hiện các dự án, kế hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội chung. Tuy nhiên, hiện nay các chính sách đối với đồng bào DTTS chỉ tập trung ưu tiên thực hiện ở vùng DTTS.
Dù thành phố có nhiều cố gắng trong công tác phát triển cán bộ, nhưng nhìn chung, cán bộ công chức lãnh đạo, quản lý là người dân tộc Khmer công tác ở địa bàn có đông đồng bào dân tộc Khmer còn ít. Thành phố có rất đông sư sãi, sinh viên người dân tộc Khmer từ các địa phương khác đến tu học, đặc biệt là sinh viên đang theo học tại các trường đại học cao đẳng trên địa bàn do các trường quản lý. Do đó, công tác quản lý của cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn...
Ngoài ra, cán bộ phụ trách công tác dân tộc một số địa phương có đông đồng bào dân tộc Khmer không biết tiếng Khmer nên hạn chế trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc Khmer. Một bộ phận đồng bào dân tộc Khmer còn mang tâm lý trông chờ vào các chính sách hỗ trợ của Ðảng và Nhà nước nên chưa có nêu cao ý chí phấn đấu vượt khó vươn lên trong phát triển kinh tế gia đình.
* TP Cần Thơ thực hiện các giải pháp gì để nâng cao hiệu quả công tác ở vùng đồng bào dân tộc Khmer trong những năm tới, thưa đồng chí?
- Bên cạnh đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 19, Thành ủy sẽ chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền và các sở, ban ngành hữu quan triển khai cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân, nhất là đồng bào DTTS quán triệt các chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là các quy định pháp luật và chính sách mới liên quan trực tiếp đến đồng bào DTTS nói chung, đồng bào Khmer nói riêng. Từ đó chủ động và kịp thời cụ thể hóa các chủ trương, chính sách dân tộc của Ðảng, Nhà nước, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đoàn thể và nhân dân trong thực hiện chính sách dân tộc; khẳng định tính nhất quán của chính sách dân tộc của Ðảng và Nhà nước: Các dân tộc Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển.
Thành phố đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào Khmer. Theo đó, thành phố tập trung nguồn lực đầu tư phát triển vùng đồng bào DTTS; đặc biệt quan tâm vấn đề nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực, giảm nghèo bền vững, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vũng mạnh gắn với đảm bảo quốc phòng - an ninh, tạo sự ổn định và phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer.
Thành phố thực hiện tốt chính sách phát triển văn hóa - xã hội ở vùng đồng bào Khmer, như: phát triển toàn diện văn hóa của đồng bào Khmer, chính sách giữ gìn, bảo tồn, tôn vinh và phát huy bản sắc văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết, tập quán, tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc Khmer… Tiếp tục thực hiện tốt các chính sách, tạo điều kiện cho con em đồng bào dân tộc Khmer ở các cấp có điều kiện học tiếng dân tộc Khmer, đầu tư nâng cấp Trường Phổ thông Dân tộc nội trú, huy động trẻ em dân tộc Khmer đến trường, tạo điều kiện cho việc tổ chức dạy và học chữ Khmer cho sư sãi, con em đồng bào trong dịp hè…
Thành phố tiếp tục tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức chính trị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, người dân tộc Khmer đề cao cảnh giác trước mọi âm mưu của các thế lực thù địch, xuyên tạc, lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc để kích động, gây chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc; làm tốt công tác tuyên truyền vận động đồng bào dân tộc Khmer phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thành phố tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện phát huy vai trò của Hội Ðoàn kết sư sãi yêu nước, Ban Quản trị chùa, các vị chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer, người có uy tín, lực lượng cốt cán trong đồng bào dân tộc Khmer; tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò người có uy tín trong đồng bào dân DTTS nói chung, đồng bào Khmer nói riêng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thành phố đẩy mạnh phát động phong trào thi đua yêu nước trong đồng bào dân tộc Khmer trên các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực quốc phòng - an ninh, đặc biệt là phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, tập trung nhân rộng các mô hình hiệu quả, có sức lan tỏa… Từ đó đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống trên địa bàn thành phố.
Tin tưởng rằng, với sự quan tâm của Ðảng và Nhà nước, đồng bào DTTS nói chung và đồng bào Khmer TP Cần Thơ nói riêng sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, hăng hái lao động sản xuất, góp phần vào sự phát triển chung của thành phố.
* Xin cảm ơn đồng chí!l