Ngày 28-12-2004, UBND TP Cần Thơ ban hành Quyết định số 4039/QĐ.UB về việc quy hoạch đất ở phường Ba Láng, quận Cái Răng, TP Cần Thơ giao cho Bộ Chỉ huy quân sự TP Cần Thơ xây dựng xưởng sửa chữa. Dự án này có 19 hộ dân bị thu hồi đất. Đến nay, công tác bồi hoàn đã thực hiện xong cho 10 hộ dân, 9 hộ dân còn lại không chịu nhận tiền bồi hoàn, di dời nhà cửa mà còn khiếu nại nhiều nơi. Vì sao như vậy?

Theo trình bày của ông Lê Văn Hoàng thương binh 2/4, ở khu vực 2, phường Ba Láng: Gia đình ông Hoàng có phần đất hơn 80m2 bị thu hồi để xây dựng xưởng sửa chữa. Năm 2006, TP Cần Thơ có chủ trương thu hồi đất và số tiền bồi hoàn cho gia đình ông Hoàng bao gồm cả đất, vật kiến trúc, hoa màu gần 60 triệu đồng. Điều làm ông Hoàng bức xúc không chịu nhận tiền bồi hoàn và di dời nhà chính là giá bồi hoàn và chính sách tái định cư. Ông Hoàng cho biết: “Đây là phần đất mà gia đình tôi sinh sống nhiều năm. Ngoài phần đất này, tôi không còn phần đất nào khác để tự tái định cư. Trong khi đó, thu hồi đất từ năm 2006 nhưng đến năm 2008 mới chi trả bồi hoàn. Việc chậm chi trả do lỗi của cơ quan có thẩm quyền, đến năm 2008 cơ quan có thẩm quyền mới mời tôi nhận tiền bồi hoàn. Đáng lẽ trường hợp của tôi phải được áp giá bồi hoàn theo giá đất năm 2008 nhưng không được xem xét. Mặt khác, sau khi thu hồi, cơ quan có thẩm quyền chưa giải quyết tái định cư. Số tiền bồi hoàn chưa được 60 triệu đồng, không đủ mua được 1/3 cái nền nhà thì sau khi di dời gia đình tôi biết phải ở đâu?”.

Ông Tăng Văn Súng, ở khu vực 2, phường Ba Láng, đặt vấn đề: “Phần đất của tôi thu hồi áp giá theo Quyết định số 104 ngày 23-12-2005 của UBND TP Cần Thơ: Đối với đất ở giá 500.000 đồng/m2 và đất vườn 126.000 đồng /m2. Mặc dù phần đất của tôi nằm xen kẽ trong khu dân cư nhưng cũng không được xem xét hỗ trợ gì thêm. Năm 2006, UBND thành phố ban hành Quyết định số 1891/QĐ-UBND thu hồi đất và giao đất cho Bộ Chỉ huy quân sự thành phố Cần Thơ. Năm 2007, UBND quận Cái Răng cũng ban hành quyết định thu hồi phần đất của tôi. Đáng lẽ ra, việc áp giá bồi thường phải thực hiện theo giá đất ở cùng thời điểm thu hồi. Đằng này, cơ quan có thẩm quyền lại áp giá năm 2005. Cũng liền kề với phần đất của tôi nhưng một số hộ dân được điều chỉnh, áp dụng giá đất năm 2008 và hỗ trợ tính phần đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư, còn phần đất của tôi thì không được giải quyết như thế. Cùng thời điểm bị thu hồi đất, phần đất giáp ranh nhau nhưng tại sao có sự khác biệt này?”.

Theo ông Châu Hoài Tho, Trưởng Ban bồi thường thiệt hại - Giải phóng mặt bằng quận Cái Răng: Việc chậm chi trả tiền bồi hoàn cho một số hộ dân ở dự án xưởng sửa chữa là do nguyên nhân các năm trước công trình này thiếu vốn. Đối với những trường hợp khiếu nại yêu cầu áp giá bồi thường theo Quyết định số 49 ngày 28-12-2007 của UBND TP Cần Thơ về việc qui định giá đất năm 2008, qua xem xét, giá đất áp dụng để bồi thường thời điểm năm 2005 so với giá đất theo Quyết định số 49 thì giá đất bồi thường cho một số hộ dân ở dự án xưởng sửa chữa không có sự chênh lệch về giá đất. Nghĩa là giá đất tại thời điểm bồi thường (năm 2008) bằng với giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi, do vậy không phải điều chỉnh giá đất bồi hoàn. Ngoài ra, phần đất của 9 hộ dân không được xem xét áp dụng hỗ trợ hệ số phần trăm đối với đất nông nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư thâm hậu 50m là do chưa đủ điều kiện. Tuy nhiên, quận Cái Răng đang đề xuất cấp thẩm quyền xem xét hỗ trợ phần này cho một số hộ dân.

Giải thích về một số trường hợp được áp dụng giá đất năm 2008, được hỗ trợ hệ số phần trăm đất nông nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư, ông Châu Hoài Tho cho biết: Riêng đối với một số hộ có đất tiếp giáp với quốc lộ 1A bị thu hồi làm xưởng sửa chữa đến năm 2008 mới chi trả bồi thường. Khi so sánh giá đất áp dụng bồi thường có sự chênh lệch về giá đất. Tức giá đất tại thời điểm bồi thường cao hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi, nên phải điều chỉnh giá đất bồi thường theo qui định. Hơn nữa, phần đất của một số hộ dân này đủ điều kiện là đất vườn nằm xen kẽ trong khu dân cư tính thâm hậu 50m nên được áp dụng hỗ trợ hệ số phần trăm đất nông nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư thâm hậu 50m.

Về vấn đề giải quyết tái định cư, ông Tho cho biết thêm: Quận Cái Răng đang xem xét bố trí tái định cư cho một số hộ dân bị thu hồi đất có đủ điều kiện tái định cư. Việc bố trí tái định cư sẽ được quận Cái Răng thực hiện trong thời gian sớm nhất.

Qua vụ việc này cho thấy, công tác giải quyết khiếu nại của chính quyền địa phương chưa đến nơi đến chốn, cơ quan có thẩm quyền không giải thích rõ cho người khiếu nại biết trường hợp nào thì được áp dụng giá đất năm 2008, áp dụng hỗ trợ phần trăm đất nông nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư nên người dân không thông, phát sinh khiếu nại kéo dài, vượt cấp. Mặt khác, việc thu hồi đất nhưng chưa bố trí tái định cho người dân đã gây không ít khó khăn cho đời sống các hộ. Chính vì vậy, chính quyền địa phương cần giải quyết dứt điểm những thắc mắc, hoài nghi của người dân. Cơ quan có thẩm quyền cũng cần nhanh chóng giải quyết tái định cư cho những hộ dân đã đủ điều kiện để bà con “an cư lập nghiệp”.

VÂN LÂM