Tổng thống Morsi (phải) tại lễ nhậm chức của tân Bộ trưởng Quốc phòng Abdel-Fattah el-Sissi. Ảnh: NY Times

Hãng tin AP của Mỹ cho biết Tổng thống Morsi lâm vào cuộc chiến tranh giành quyền lực với Hội đồng Tối cao các Lực lượng vũ trang (SCAF) – do Tantawi và Annan lãnh đạo, kể từ khi ông tuyên thệ nhậm chức hôm 30-6. Nhưng sau khi các phiến quân trên bán đảo Sinai tiến hành một cuộc tấn công đẫm máu giết chết 16 binh sĩ Ai Cập tại một chốt biên phòng giáp biên giới với Israel tuần trước khiến quân đội bị bẽ mặt, ông Morsi đã tăng cường khẳng định quyền hành của mình trước các tướng lĩnh. Cụ thể là cách đây ít hôm, ông đã sa thải giám đốc tình báo quốc gia và tiến hành hai chuyến thăm rầm rộ đến Sinai với sự tháp tùng của các chỉ huy quân đội hàng đầu. Ông cũng chủ trì nhiều cuộc họp với quân đội và tự nhận mình là chỉ huy tối cao của các lực lượng vũ trang trong các bài phát biểu trên truyền hình.

Được biết, cũng trong ngày 12-8, Tổng thống Morsi đã bổ nhiệm Trung tướng Abdel-Fattah el-Sissi và Trung tướng Sidki Sayed Ahmed (đều là thành viên SCAF) thay thế vị trí của Tantawi và Annan, đồng thời luân chuyển vị trí của các chỉ huy ở lực lượng hải quân, phòng không và không quân. Ngoài ra, ông Morsi còn bổ nhiệm thẩm phán cao cấp Mahmoud Mekki – người luôn bày tỏ quan điểm chống gian lận bầu cử trong 29 năm cầm quyền của ông Mubarak – làm Phó Tổng thống Ai Cập.

Hiện chưa rõ quyết định bất ngờ của Tổng thống Morsi có được quân đội chấp hành hay không, nhưng việc chỉ định hai ông Tantawi và Annan làm cố vấn tổng thống và ban cho họ những chức danh cao quý nhất của đất nước cho thấy trước mắt, họ có thể đã đồng ý, dù hơi miễn cưỡng. Hãng thống tấn Trung Đông chính thức của Ai Cập dẫn lời một quan chức quân đội giấu tên cho biết hiện chưa có “phản ứng tiêu cực” nào từ phía lực lượng này.

Vài giờ sau khi đưa ra các quyết định, Tổng thống Morsi kêu gọi người dân Ai Cập ủng hộ ông trên mặt trận đối phó với các thách thức của quốc gia. “Những quyết định của ngày hôm nay không nhằm vào cá nhân nào hoặc gây khó khăn cho cơ quan nào. Tôi chỉ quan tâm đến lợi ích quốc gia và nhân dân. Tôi muốn quân đội cống hiến cho sứ mệnh bảo vệ nhân dân và đất nước”- ông Morsi nói trong một bài phát biểu được phát trên truyền hình. Tối cùng ngày, hàng nghìn người ủng hộ ông Morsi đã tập trung tại Quảng trường Tahrir – nơi khai sinh cuộc nổi dậy lật đổ cựu Tổng thống Hosni Mubarak cách đây 18 tháng, cũng như bên ngoài dinh tổng thống để chúc mừng ông Morsi.

Với hàng loạt động thái được đưa ra hôm 12-8 vừa qua, Tổng thống Morsi đã khôi phục quyền hành của văn phòng tổng thống, giành lại quyền kiểm soát quá trình soạn thảo hiến pháp và quyền ban hành luật lệ. Ông quyết định nếu ủy ban soạn thảo hiến pháp gồm 100 thành viên không hoàn tất công việc vì bất kỳ lý do gì, ông sẽ chỉ định một ủy ban mới trong vòng 15 ngày và cho họ 3 tuần để hoàn thành nhiệm vụ. Dự kiến, dự thảo hiến pháp sẽ được đưa ra trưng cầu dân ý trong vòng 30 ngày, trước khi Ai Cập tiến hành cuộc bầu cử quốc hội.

THANH TRÚC (Theo AP, NY Times)