Lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah đã có hiệu lực từ 9 giờ ngày 27-11 (theo giờ Hà Nội), sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo cả hai bên đều chấp nhận một thỏa thuận do Mỹ và Pháp làm trung gian.

Người dân Lebanon chuẩn bị trở về nhà sau khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah có hiệu lực. Ảnh: AP

Cơ hội chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch

Tuyên bố chung của Tổng thống Biden và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh: “Thỏa thuận được thiết kế để chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch, đồng thời tạo ra những điều kiện để khôi phục bầu không khí yên bình lâu dài và cho phép cư dân ở cả hai nước trở về nhà một cách an toàn ở cả hai bên đường biên giới”.

Phát biểu từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ cho biết ông vừa kết thúc những cuộc điện đàm riêng rẽ với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thủ tướng lâm thời Lebanon Najib Mikati. Trong đó, hai bên đều thông báo chính phủ của họ đã chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn.

Theo lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày, Israel và Hezbollah không được tấn công lẫn nhau và quân đội Israel sẽ dần rút lui qua Ðường Xanh - khu vực biên giới được quốc tế công nhận giữa Israel và Lebanon. Trong khi đó, Hezbollah sẽ rút lực lượng qua sông Litani của Lebanon.

Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc và 5.000 binh sĩ Lebanon sẽ tăng cường đến miền Nam nước này như một phần của thỏa thuận nhằm tránh tạo ra “khoảng trống” sau khi Israel và Hezbollah rút lui.

Mỹ và Pháp sẽ tham gia một phái bộ được thành lập sau cuộc chiến tranh Israel - Hezbollah năm 2006 để giám sát việc tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn của các bên.

Khởi đầu lạc quan, triển vọng mong manh

Vài giờ sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, đã có những dòng xe chở người và vật dụng hướng về phía Nam Lebanon bất chấp quân đội Israel đã cảnh báo người dân di tản không trở về nhà ngay lập tức.

Viễn cảnh về một nền hòa bình lâu dài giữa Israel và Hezbollah dường như còn rất mong manh. Việc các máy bay không người lái (UAV) của Israel quần thảo trên bầu trời thành phố Tyre và thủ đô Beirut, như một lời nhắc rằng xung đột có thể tái diễn bất cứ lúc nào.

Trước đó, Thủ tướng Netanyahu cảnh báo nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận và tìm cách tái vũ trang, Israel sẽ tấn công quyết liệt. Ông cũng lưu ý rằng UAV của Israel sẽ theo dõi lãnh thổ Lebanon, điều mà các quan chức Lebanon không đồng ý.

Về phần mình, Hezbollah cho biết nhóm sẽ đợi “xem liệu có sự phù hợp giữa những gì chúng tôi đã tuyên bố và những gì đã được các quan chức Lebanon đồng ý hay không” trước khi cam kết ngừng bắn. Lực lượng này cũng tuyên bố sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel.

Truyền thông Israel đưa tin, sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, quân đội Israel đã bắn cảnh cáo vào những người mà họ nghi ngờ là chiến binh Hezbollah tại làng Kfarkela của Lebanon.

Vào cuối tháng 9, Israel đã đưa quân tấn công Lebanon để phá hủy cơ sở hạ tầng và tiêu hao lực lượng của Hezbollah tại quốc gia láng giềng. Ðến nay, giao tranh giữa hai bên đã khiến hơn 3.500 người Lebanon và 75 thường dân Israel thiệt mạng. Khoảng 60.000 người Israel đã phải di dời khỏi khu vực biên giới Israel - Lebanon kể từ tháng 10-2023, khi Hezbollah bắt đầu bắn tên lửa vào miền Bắc Israel để ủng hộ đồng minh Hamas tại Dải Gaza.

Hezbollah trước đây tuyên bố chỉ đình chiến với Israel nếu Tel Aviv chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Gaza. Do đó, việc thúc đẩy các cuộc đàm phán bị đình trệ tại Gaza sẽ là bước đi hợp lý tiếp theo để đạt được một triển vọng hòa bình giữa Israel với hai nhóm thân Iran này.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)