Hôm qua, Thủ tướng Enrico Letta đã đệ đơn từ chức lên Tổng thống Giorgio Napolitano, sau gần một năm cầm quyền đầy khó khăn và thách thức. Đây là kết quả của cuộc đấu đá nhiều tuần qua giữa Thủ tướng Letta và Matteo Renzi, người vừa trở thành lãnh đạo đảng Dân chủ (DP) cầm quyền với chủ trương cải cách chính phủ.

Quyết định ra đi của ông Letta được đưa ra sau cuộc họp nội các cuối cùng hôm 13-2, với phần đông thành viên trong DP quay sang ủng hộ ông Renzi – người đang kêu gọi thành lập một chính phủ mới có khả năng mở ra "một giai đoạn cải cách mới" và đưa nước Ý thoát khỏi "tình trạng sa lầy".

Theo tờ Guardian, Ý đang chật vật thoát khỏi cuộc suy thoái tồi tệ nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ 2 với tỷ lệ thất nghiệp trên 41% trong giới trẻ và nợ công hơn 2.000 tỉ euro. Các nhà chỉ trích cho rằng chính phủ của Thủ tướng Letta, lên nắm quyền từ tháng 4-2013, hầu như không thể đưa ra những giải pháp đáng tin cậy và nỗ lực vực dậy nền kinh tế lớn thứ 3 Khu vực đồng euro (Eurozone) diễn ra chậm chạp đã khiến bản thân ông ngày càng đơn độc.

Giới truyền thông nhận định nhiều khả năng DP sẽ ủng hộ ông Renzi, thị trưởng 39 tuổi của thành phố Florence, kế nhiệm ông Letta và ông này sẽ sớm được Tổng thống Napolitano yêu cầu thành lập một chính phủ mới. Nếu được bổ nhiệm làm thủ tướng, ông Renzi sẽ là nhà lãnh đạo thứ ba liên tiếp của nước Ý không thông qua bầu cử, sau nhà kỹ trị Mario Monti và Letta.

Được biết trước khi bước vào cuộc họp nội các quan trọng ngày 13-2, ông Renzi hứa sẽ nới lỏng các qui định về thuê nhân công và sa thải để giúp các công ty linh hoạt hơn trong điều hành, đồng thời chứng tỏ rằng ông ít coi trọng các qui định ngân sách của EU hơn đối thủ Letta khi nói rằng cải cách về cơ cấu nên được chú trọng nhiều hơn mục tiêu giới hạn thâm hụt ngân sách. Nhiều người chỉ trích Renzi có tham vọng quá lớn, nhưng ông nói rằng: "Ngày nay chúng ta phải có một tham vọng thật lớn, cần nghĩ rằng những năm tháng tới đây, nước Ý không thể tồn tại trong tình trạng không bền vững, sa lầy và thiếu quyết đoán".

Trong khi đó, ông Renzi được cho là sẽ đối mặt với nhiều thách thức trước khi hoàn thành mục tiêu trở thành người đứng đầu chính phủ trẻ nhất của "đất nước hình chiếc ủng" và là thủ tướng trẻ nhất Liên minh châu Âu (EU). Phó Thủ tướng Angelino Alfano, chủ tịch đảng Trung hữu Mới và từng là một nghị sĩ trung thành với cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, cho biết ông không chắc ủng hộ Renzi. Dù đã bị đuổi khỏi quốc hội do bị buộc tội gian lận thuế và đang đối mặt với 3 cáo buộc khác, ông Berlusconi vẫn có thể gây ảnh hưởng trên chính trường, khi đảng Nước Ý tiến lên của ông cho biết sẽ tham gia cố vấn chính sách cho người được chỉ định làm thủ tướng, ám chỉ ông Renzi.

THANH TRÚC (Theo AFP, Guardian, Reuters)