Ông Muhammadu Buhari đã trở thành chính khách Nigeria đầu tiên đánh bại một vị tổng thống đương nhiệm của đất nước, trở thành nhà lão đạo của nền kinh tế lớn nhất và đông dân nhất châu Phi.

Chiến thắng đầy thuyết phục

Sáng 1-4, Ủy ban Bầu cử Quốc gia Độc lập của Nigeria (INEC) đã công bố kết quả chính thức cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, theo đó ứng viên đối lập Buhari đã vượt qua đương kim Tổng thống Goodluck Jonathan và 12 đối thủ khác. Theo INEC, ông Buhari, ứng viên của đảng Liên minh tiến bộ (APC), giành được 53,95% phiếu ủng hộ trong khi đương kim Tổng thống chỉ nhận được 44,96% phiếu bầu. Ông Buhari cũng giành trên 25% số phiếu tại 24 trong tổng số 36 bang của quốc gia Tây Phi này, nhờ đó đã chiến thắng ngay trong vòng đầu của cuộc tổng tuyển cử.

Tổng thống Jonathan đã lập tức gọi điện chúc mừng và yêu cầu những người ủng hộ chấp nhận kết quả này. Trong khi đó, hàng loạt các cuộc ăn mừng đã diễn ra trên khắp các thành phố ở miền Bắc Nigeria, nơi ông Buhari được xem như một "thần tượng". Còn bên ngoài trụ sở APC tại Thủ đô Abuja, nhiều phụ nữ trong các bộ quần áo rực rỡ sắc màu không ngừng múa hát, gào thét. "Cuộc bầu cử này không dành cho ông Buhari hay ông Jonathan, mà nó dành cho Nigeria, cho tự do, cho sự thay đổi và đoàn kết" - một người dân vui mừng thốt lên.

Chính khách không xa lạ

Ông Buhari, 72 tuổi, là một thiếu tướng về hưu và do vậy nhận được sự ủng hộ của quân đội Nigeria. Ông từng nắm quyền điều hành đất nước sau cuộc đảo chính quân sự năm 1983 nhưng đã nhanh chóng bị một vị tướng khác lật đổ chỉ 18 tháng sau đó. Kể từ đó, ông không ngừng nỗ lực với hy vọng có thể chuyển đổi đất nước sang một nền dân chủ. Ông tham gia và thất bại trong hàng loạt các cuộc bầu cử nhưng không vì vậy mà nản lòng, luôn phấn đấu với hy vọng có thể làm trong sạch nền chính trị vốn bị cho là đầy tham nhũng của Nigeria.

Để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lần này, ông Buhari trước đó đã "nếm trải" không ít thất bại. Năm 2003, ông đã không chiến thắng được đối thủ Olusegun Obasanjo trong cuộc bầu cử mà các quan sát viên Liên minh châu Âu (EU) phát hiện ra hàng loạt sai phạm. Ông một lần nữa thất bại trước ông Umaru Yar’Adua trong cuộc bầu cử năm 2007 vốn bị chỉ trích là tràn lan phiếu gian lận, bạo lực, trộm cắp hòm phiếu. Sau cái chết của ông Yar’Adua hồi năm 2010, ông Jonathan đã được bầu làm tổng thống Nigeria sau một thời gian dài giữ vai trò phó tổng thống. Đến năm 2011, ông Buhari trở thành đối thủ nặng ký của ông Jonathan khi ra tranh cử tổng thống, nhưng một lần nữa lại thua cuộc.

Sau chiến thắng của ông Jonathan, hàng loạt các cuộc bạo loạn đã nổ ra ở miền Bắc Nigeria trong bối cảnh xuất hiện các cáo buộc gian lận bầu cử. Nhiều người biểu tình có vũ trang đã xuống đường và hô vang tên của ông Buhari. Kết quả là, hơn 800 người đã thiệt mạng trong các cuộc bạo loạn hậu bầu cử. Do đó, trước khi diễn ra cuộc bầu cử năm nay, hai ông Jonathan và Buhari đã ký một thỏa thuận không gây bạo loạn hồi tháng Giêng và dường như ông Jonathan đang thực hiện cam kết này.

TRÍ VĂN (Theo AP, Reuters, CNN)