Những người cùng sở thích thường gặp gỡ, trao đổi cách chăm sóc cây cảnh.

Tại TP Cần Thơ, chuyện chơi hoa, cây kiểng, chim cảnh... đã có từ rất lâu. Nếu trước đây, những thú chơi này thường tập trung ở những người khá giả hoặc có thời gian nhàn rỗi thì ngày nay nó đã phổ biến ở mọi tầng lớp và hình thành nên các bộ môn, câu lạc bộ...

Tận dụng thời gian rảnh rỗi, chăm sóc và “ngắm” để thưởng thức vẻ đẹp của xương rồng là thói quen hàng ngày của ông Nguyễn Minh Kiếm, 62 tuổi, cán bộ về hưu, nhà ở đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận Ninh Kiều. Những công việc như nhổ cỏ, tưới nước, ghép cây và gây giống đều được ông Kiếm làm rất cẩn thận. Ông Kiếm khoe với chúng tôi một số cây quí, hiếm trong bộ sưu tập của ông, có những cây đã trồng hơn chục năm, trong đó có cây cao hơn mái vòm che nắng của vườn. Ông Kiếm cho biết: “Đã có những người hỏi mua với giá rất cao nhưng tôi không bán, vì nếu bán rồi thì tôi trồng đến khi nào mới được những cây như thế”.

Từ khi được một người bạn giới thiệu chơi và sưu tầm xương rồng, ông Kiếm bắt đầu tập chơi và càng đi sâu vào trong nghề, ông càng bị vẻ đẹp của những cây xương rồng quyến rũ. Đến nay, ông Nguyễn Minh Kiếm đã chơi và sưu tầm xương rồng gần 20 năm. Ông Kiếm tâm sự: “Xương rồng có một vẻ đẹp tiềm ẩn mà càng ở gần, càng khám phá vẻ đẹp bên trong và bên ngoài của nó. Đó là tuy sống ở môi trường khắc nghiệt như sa mạc, những vùng có lượng mưa ít nhưng xương rồng vẫn xanh tốt và nở hoa. Con người cũng vậy, nếu biết vượt qua nghịch cảnh, vươn lên trong khó khăn thì sẽ gặt hái được thành công”.

Những người chơi xương rồng đều nói rằng: sau những giờ học tập, làm việc căng thẳng, thưởng thức và chăm sóc xương rồng sẽ khiến tinh thần thư giãn, thoải mái. Xương rồng vừa đẹp, vừa đa dạng về chủng loại, dễ trồng, ít tốn mặt bằng, không cần nhiều thời gian chăm sóc mà chi phí đầu tư không cao. Do đó, ai yêu thích xương rồng đều có thể chơi và sưu tầm mà không phân biệt thành phần, lứa tuổi: từ cụ cán bộ về hưu, công chức, sinh viên đến các em học sinh đều có thể tham gia. Có người chỉ để vài chậu xương rồng bên cửa sổ, góc sân; có người tận dụng một khoảng sân thượng để làm một khu vườn xương rồng nho nhỏ; còn người có vườn rộng và có điều kiện kinh tế thì đầu tư hẳn một khu vườn trồng xương rồng với mái che cẩn thận... Người chơi đơn giản thì chỉ sưu tầm vài loại để chưng và tưới nước cho cây khi cần thiết, còn người “mê” thì chịu khó học hỏi kỹ thuật, đầu tư thời gian, công sức, thậm chí có thể tự ghép cây, gây giống.

Năm 1996, những người chơi xương rồng đơn lẻ đã cùng nhau thành lập Câu lạc bộ (CLB) Xương rồng. Hiện nay, văn phòng CLB Xương rồng tọa lạc ở hẻm 10, đường Nguyễn Thị Minh Khai, vườn xương rồng ở cuối đường Phạm Ngũ Lão (Lộ 19), quận Ninh Kiều- trở thành hai địa chỉ quen thuộc mà các hội viên của CLB thường xuyên lui tới, trao đổi kinh nghiệm, cây giống. CLB sinh hoạt định kỳ mỗi tháng một lần nhưng lúc nào rảnh rỗi, các hội viên lại gặp nhau đàm đạo về xương rồng. Mỗi khi ai sưu tầm hoặc tạo, ghép được giống mới, lạ thì cuộc trò chuyện, trao đổi càng rôm rả, sôi động. Sở thích xương rồng đã giúp các hội viên xích lại gần nhau hơn, không phân biệt lứa tuổi, ngành nghề... Ông Nguyễn Minh Kiếm, giờ là Phó Chủ nhiệm CLB Xương rồng, cho biết: “Bộ sưu tập của CLB Xương rồng TP Cần Thơ hiện đã có hơn 1.000 loại xương rồng khác nhau. Nhiều người đã từng có dịp đi tham khảo các tỉnh trong nước và nước ngoài cho rằng bộ sưu tập của CLB có nhiều loại nhất Việt Nam và Đông Nam Á”.

Một loại cây kiểng khác được nhiều người ưa thích là bonsai (cây cổ thụ thu nhỏ trồng trong chậu cạn). Có người chọn bonsai để trang trí nhà cửa, sân vườn để có cảm giác gần gũi với thiên nhiên, có người coi bonsai là vật để dành ngắm nghía, thư giãn và cũng có người sưu tầm bonsai như một đam mê. Người thích bonsai đơn thuần chỉ cần kiến thức căn bản, biết cách chăm sóc những cây đã được tạo dáng sẵn hoặc có thể tạo dáng đơn giản cho cây. Ông Phan Văn Thọ, Trưởng Bộ môn Nghệ thuật hoa viên, cho biết: “Bonsai chịu được môi trường sống khắc nghiệt và có nhiều dáng đẹp nên khi chăm sóc, thưởng ngoạn, người ta cảm thấy có thêm động lực để phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Bonsai có nhiều loại, nhưng người ta chơi phổ biến là kim quít, cần thăng, mai vàng, mai chiếu thủy, nguyệt quế...”.

Mỗi sáng, các thành viên CLB Chim cảnh đem lồng chim đến treo ở Công viên Lưu Hữu Phước.

Ngoài xương rồng, bonsai thì phong lan, mai, sứ, kiểng cổ, non bộ, đá nghệ thuật, cây khô mỹ thuật, chim cảnh, cá cảnh, quí khuyển... cũng được nhiều người ưa thích. Các CLB hoặc bộ môn chuyên ngành về các loại hình trên được thành lập để người chơi cùng sinh hoạt, gặp gỡ và trao đổi. Chẳng hạn như các thành viên của CLB Chim cảnh thường cùng nhau thưởng thức tiếng chim hót vào mỗi buổi sáng ở quán cà phê trong công viên Lưu Hữu Phước. Quán cà phê này có riêng một khoảng không gian với những thanh sào dài dùng để treo các lồng chim của các thành viên trong CLB. Tiếng hót của các loại chim: họa mi, chích chòe than, chích chòe lửa... khiến công viên Lưu Hữu Phước thêm rộn ràng và ấm cúng.

Trong cuộc sống tất bật, những thú chơi tao nhã này giúp người chơi vừa thưởng thức nghệ thuật, vừa thư giãn lành mạnh; góp phần đáp ứng nhu cầu về văn hóa tinh thần cho người dân- đặc biệt là người dân thành thị. Không ít thành viên của các bộ môn, CLB còn kinh doanh những loài cây cảnh, vật nuôi mình có, đem lại lợi ích về kinh tế cho gia đình và xã hội.

Ông Nguyễn Quang Hưng, Tổng Thư ký Hội Hoa- Lan- Cây- Cảnh TP Cần Thơ, cho biết: “Hội Hoa- Lan- Cây- Cảnh đã ra đời hơn 20 năm, nhằm tập hợp những bộ môn, câu lạc bộ chơi hoa, kiểng, chim- thú cảnh thành một tổ chức xã hội nghề nghiệp cụ thể. Hội vừa gắn kết các bộ môn, CLB với nhau, vừa tham gia các hội thi, triển lãm hay festival về hoa, cây cảnh ở các tỉnh, thành khác”. Đến nay, Hội đã tham gia Festival Hoa ở Đà Lạt 2 lần, tham gia các hội thi, triển lãm hội hoa xuân ở TP Hồ Chí Minh hơn 10 lần và đạt nhiều giải thưởng cao. Tại TP Cần Thơ, Hội đã nhiều lần tổ chức thành công các hội thi, triển lãm về hoa, cây cảnh... mang tính chất địa phương hoặc vùng ĐBSCL. Trong số hơn 200 hội viên của Hội, nhiều người có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, kỹ sư... đang công tác tại các viện, trường, sở, ngành. Mong muốn của Hội là có thể thường xuyên tổ chức các hội thi, triển lãm, tham gia các nghiên cứu khoa học, chuyển giao kỹ thuật....

Nói về sự phát triển của Hội Hoa- Lan- Cây- Cảnh TP Cần Thơ, Phó Giáo sư, tiến sĩ Phạm Văn Kim, Chủ tịch Hội cho biết: “Hội có 2 hướng phát triển lớn trong tương lai. Đó là thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về xây dựng vành đai hoa, kiểng ở huyện Phong Điền để giúp nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng hiệu quả; xây dựng khu triển lãm hoa, kiểng ở Khu văn hóa Tây Đô để góp phần thu hút khách du lịch. Ban Chấp hành Hội đang xúc tiến với các đơn vị liên quan và hy vọng rằng sẽ được các ngành, các cấp tạo điều kiện và giúp đỡ Hội hoàn thành được những dự định này”.

Bài, ảnh: LỆ THU