Ngày nay, bệnh u phổi nói chung và bệnh ung thư phổi nói riêng là những bệnh lý rất thường gặp. Có rất nhiều ý kiến khác nhau về nguyên nhân gây nên bệnh này, nhưng trên thực tế, có nhiều yếu tố nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp, gây nên khối u phổi và đặc biệt là bệnh ung thư phổi như: Khói thuốc lá (những chất độc trong khói thuốc lá sẽ tác động đến đường hô hấp và có thể gây ung thư, những người hít khói thuốc lá chủ động hay thụ động đều bị ảnh hưởng như nhau), ô nhiễm môi trường, chất phóng xạ... Do vậy, bệnh ung thư phổi có thể phòng chống được.

Phẫu thuật nội soi u phổi cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ.

Hiện nay, trên thế giới đã áp dụng rất nhiều phương pháp điều trị ung thư phổi như: phẫu trị (phẫu thuật cắt bỏ khối u), hóa trị, xạ trị. Có thể sử dụng từng phương pháp riêng lẻ hoặc điều trị đa mô thức. Trong đó, phẫu trị là triệt để nhất (nếu có chỉ định phẫu thuật). Sau phẫu thuật, có thể kết hợp thêm hóa trị và xạ trị. Tuy nhiên, việc phẫu thuật không phải lúc nào cũng thực hiện được. Do đa số bệnh nhân bị u phổi lớn tuổi hoặc có những bệnh lý mạn tính đi kèm (cao huyết áp, tiểu đường...), nên những yếu tố nguy cơ về phẫu thuật rất cao. Mặt khác, phẫu thuật mở ngực cắt phổi là phẫu thuật lớn, do vết mổ mở ngực dài, cho phẫu trường đủ rộng để cắt được khối u phổi. Phẫu thuật banh ngực rộng, nên phải cắt nhiều cơ và có khi gãy cả xương sườn. Cho nên, sau phẫu thuật, bệnh nhân rất đau, không thể tự thở được, dẫn đến tình trạng thở máy sau mổ, nguy cơ viêm phổi có thể đưa đến tử vong. Từ khi phẫu thuật nội soi phát triển, trên thế giới đã áp dụng kỹ thuật cắt phổi qua nội soi và hiện nay, một số bệnh viện trong nước đã áp dụng phẫu thuật cắt phổi nội soi rất thành công.

Năm 2007, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ đã áp dụng phẫu thuật nội soi lồng ngực, để điều trị các bệnh lý về lồng ngực như: Cắt kén khí qua nội soi trong bệnh lý tràn khí màng phổi tự phát, bóc vỏ phổi trong bệnh lý mủ màng phổi, lấy máu đông màng phổi, cắt hạch thần kinh giao cảm ngực, điều trị đổ mồ hôi tay và tắc mạch mạn chi trên, cắt u trung thất qua nội soi... với tỷ lệ thành công rất cao, góp phần giúp bệnh nhân mau lành bệnh. Từ những thành công đó, đến tháng 3-2012, Bệnh viện đã áp dụng phẫu thuật cắt u phổi qua nội soi, để điều trị ung thư phổi. Cụ thể vào ngày 9-3-2012, Khoa Ngoại tổng hợp Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ đã thực hiện ca cắt phổi nội soi đầu tiên cho bệnh nhân Võ Thu Lan, ở quận Bình Thủy, TP Cần Thơ, với chẩn đoán u thùy dưới phổi phải, tiểu đường type II. Ca phẫu thuật tiến hành trong 2 giờ, khối u lấy ra có kích thước 3 x 3,5 cm. Sau mổ, bệnh nhân tỉnh sớm không cần thở máy.

Việc áp dụng phẫu thuật nội soi cắt u phổi, góp phần chỉ định cho phẫu thuật cắt phổi trong điều trị ung thư phổi rộng rãi hơn, so với mổ hở là vì những ưu điểm của phẫu thuật nội soi, như: Đường mổ nhỏ mang tính thẩm mỹ cao, không cần banh ngực nên không gây sang chấn bó mạch thần kinh liên sườn và gãy xương sườn. Mặt khác, không phải cắt cơ thành ngực nhiều, nên sau mổ ít đau, không bị suy hô hấp do đau. Điều này rất tốt cho bệnh nhân có bệnh lý về phổi hoặc bệnh tim mạch mạn tính đi kèm. Trong trường hợp bệnh nhân Võ Thu Lan, có bệnh lý tiểu đường do đường mổ nhỏ (nội soi) nên ít bị nhiễm trùng vết mổ hơn.

Như vậy, việc triển khai phẫu thuật nội soi cắt u phổi là thành công bước đầu trong điều trị ung thư phổi, làm giảm tỷ lệ tử vong sau mổ cắt u và chỉ định phẫu thuật cắt u rộng rãi hơn. Thời gian nằm viện ngắn nên giảm bớt chi phí điều trị cho bệnh nhân. Đây cũng là niềm hy vọng cho những người không may bị bệnh u phổi.

Bác sĩ PHẠM VĂN PHƯƠNG
(Phó trưởng khoa Ngoại tổng hợp Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ)