Chỉ còn hơn 1 tháng nữa, Quyết định số 04/2008 của Bộ Khoa học và Công nghệ về việc ban hành và thực hiện “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nón bảo hiểm (NBH) cho người đi xe mô tô, xe máy” (QCVN 2:2008/BKHCN) chính thức được áp dụng. Theo đó, NBH có tem chuẩn CR thay thế cho tem CS mới được lưu thông trên thị trường. Do vậy, các đại lý, cửa hàng, ý thức hơn trong việc lựa chọn chủng loại trong kinh doanh, còn nhiều người tiêu dùng chờ NBH thực hiện theo chuẩn mới…

* Hàng thời trang khó bán!

Thời gian qua, những thông tin về việc áp dụng quy chuẩn mới đối với mặt hàng NBH đã tác động đến sức tiêu thụ trên thị trường, đặc biệt là đối với mặt hàng NBH thời trang. Cũng như nhiều địa phương khác trong nước, tại TP Cần Thơ, sau khi có thông tin về quy chuẩn mới, không ít các cửa hàng kinh doanh NBH đã gom hoặc trả hàng cho nhà sản xuất. Chị Nguyễn Thị Bảo Thu, chủ cửa hàng Bảo Thu, cho biết: “Sau khi nghe thông tin là từ ngày 15-11-2008 các loại NBH thời trang sẽ bị cấm lưu hành, cửa hàng tôi đã ngưng bán và gom trả hàng lại cho nhà sản xuất”.

Theo các cửa hàng, thị trường NBH hiện nay gần như đã bão hòa, nhiều tháng nay người tiêu dùng mua mặt hàng này chủ yếu là tìm sản phẩm mới lạ để thay đổi mốt, chứ không còn là nhu cầu thiết yếu. Mặt hàng NBH thời trang ra đời đã phần nào kéo lại sức mua của thị trường, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng. Nhưng, sự bất ổn về chất lượng của chủng loại hàng này được cảnh báo làm người tiêu dùng quan ngại. Theo Cục Quản lý chất lượng hàng hóa, phần lớn các mẫu NBH kiểu dáng thời trang cách điệu (như nón có vành rộng, nón xếp bỏ túi, nón lưỡi trai...) khi thử nghiệm chất lượng đều không đạt yêu cầu và hầu hết chưa được công bố phù hợp tiêu chuẩn tại Chi cục Đo lường Chất lượng các tỉnh, thành phố.

Giờ đây, khi mua nón bảo hiểm, nhiều người tiêu dùng đã quan tâm đến quy chuẩn Việt Nam QCVN 02: 2008.

Nếu như trước đây, người bán do kiếm lợi và cũng để đáp ứng nhu cầu của một bộ phận người tiêu dùng, đã phớt lờ những cảnh báo nguy hiểm về sự an toàn của mặt hàng này thì giờ đây người bán lẫn người mua thận trọng, quan tâm hơn đến chất lượng sản phẩm NBH. Tuy nhiên, thông tin sẽ áp dụng quy chuẩn mới vào ngày 15-11 tới đã làm cho thị trường NBH thời gian này có nhiều chuyển biến tích cực. Rất nhiều cửa hàng trong nội ô TP Cần Thơ mất dần sự hiện diện của các loại NBH thời trang. Thay vào đó là các loại mẫu NBH truyền thống với sự xuất hiện khá nhiều của các thương hiệu được đăng ký rõ ràng. Người bán có tâm lý lo bị phạt nên phân vân không biết NBH thời trang nào thì hợp chuẩn và được phép bán, nên đã gom trả lại cho nhà sản xuất, chờ khi nào thực hiện quy chuẩn mới sẽ tiếp tục lấy hàng. Điều này đã khiến thị trường NBH nhiều ngày nay trở nên trầm lắng, do sức mua đã giảm đi nhiều.

* Thị trường còn thiếu thông tin

Do chưa có nắm chắc và hiểu rõ về quy chuẩn mới, nhiều người tiêu dùng tạm ngưng mua hàng mới vì lo lắng liệu những chiếc NBH thời trang có còn được sử dụng khi áp dụng quy chuẩn mới. Anh Nguyễn Văn Dũng, đường 3-2, quận Ninh Kiều, cho biết: “Tuy có nghe sắp tới NBH sẽ áp dụng quy chuẩn mới nhưng tôi cũng như rất nhiều người tiêu dùng khác vẫn chưa biết cụ thể ra sao. Có lúc lại nghe thông tin khác nhau nên tôi tạm sử dụng chiếc nón cũ”.

Ông Nguyễn Minh Thế, Chánh thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ, nhận định: “Qua đợt kiểm tra gần đây nhất, chúng tôi nhận thấy nhiều cửa hàng đã ý thức hơn trong kinh doanh, đã ít dần những loại nón, chủ yếu là NBH thời trang, chưa được công bố hợp chuẩn (CS). Tuy nhiên, vẫn còn nhiều loại NBH truyền thống không đạt chuẩn. Nhất là tồn tại các chủng loại không đạt đủ 3 chỉ tiêu chất lượng là độ đâm xuyên, độ bền va đập và hấp thụ xung động, độ bền quai đeo”.

Để tiêu thụ hết các loại hàng có tem CS và cải thiện sức mua, nhiều cửa hàng đã thực hiện chương trình khuyến mãi như bán hàng giảm giá từ 10-30% hoặc bán hàng đồng giá... Theo quy định, từ ngày 15-11-2008, các loại NBH sẽ được dán tem chuẩn “CR”, đồng thời các loại NBH đã đưa ra thị trường trước ngày 15-11-2008 với mẫu tem “CS” cũ vẫn được lưu hành nếu sản phẩm đáp ứng đủ yêu cầu của tiêu chuẩn hiện hành. Tuy nhiên, do người tiêu dùng thích mua hàng hợp chuẩn nên theo các cửa hàng kinh doanh, ngay từ bây giờ rất nhiều khách hàng khi mua nón đòi hỏi phải có tem CR chứ không chịu mua hàng dán tem CS.

Từ ngày 15-11-2008, các lực lượng chức năng sẽ kiểm soát NBH theo quy chuẩn Việt Nam QCVN 02:2008. Theo đó, NBH của các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu, phân phối, bán lẻ phải có cấu tạo cơ bản theo 3 kiểu dáng: nón che nửa đầu; che cả đầu và tai; che cả đầu, tai và hàm. Kể cả các bộ phận kèm theo, khối lượng nón phải từ 0,8-1,5kg, đồng thời các loại NBH sản xuất phải có chu vi vòng đầu từ 500 – 520mm. Bề mặt phía ngoài của vỏ mũ và các bộ phận lắp vào phải nhẵn, không có vết nứt, không có gờ và sắc cạnh Trích: Quyết định 04/2008/QĐ-BKHCN

Chị Nguyễn Thị Bảo Thu, chủ cửa hàng Bảo Thu, bộc bạch: “Nhiều khách hàng đến mua NBH hiện nay thường hỏi về qui định mới. Tôi phải tìm hiểu, theo dõi thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng để giải thích cho khách hàng cũng như lựa chọn sản phẩm trong kinh doanh. Sắp tới, ngoài việc quan tâm nguồn gốc đầu vào của sản phẩm, cửa hàng sẽ kinh doanh hợp tác trực tiếp với các công ty, trưng bày và theo logo thương hiệu”. Còn chị Nguyễn Thị Phượng Tần, chủ cửa hàng Khang Nhi, đường 30-4, quận Ninh Kiều, cho biết: “Không chỉ đến thời điểm này mới chuẩn bị mà ngay từ khi kinh doanh thêm mặt hàng NBH tôi đã chọn các loại sản phẩm có chứng nhận nguồn gốc rõ ràng”.

Thời gian qua rất nhiều chủng loại NBH hợp quy chuẩn đã bị nhái mẫu mã, nhãn hiệu và tem CS cũng bị làm giả. Sự thay đổi về quy chuẩn mới được nhiều người tiêu dùng quan tâm và ủng hộ nhưng tem CR sẽ được thực hiện theo qui cách nào, liệu có tiếp tục bị làm giả như tem CS nữa hay không? Chưa kể, việc quản lý còn chưa được tập trung như: Kiểm soát đầu ra sản phẩm thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, trong khi kiểm tra, xử phạt trên thị trường lại thuộc thẩm quyền của các cơ quan khác như quản lý thị trường, cảnh sát giao thông...

Bài, ảnh: KHÁNH NAM