Hầu hết các bà mẹ đều muốn bảo vệ con thông qua chiếc điện thoại thông minh (ĐTTM), nhưng họ cũng lo ngại tác hại tiềm ẩn từ thiết bị này. Ngoài ra, sự bùng nổ của đồ chơi AI cũng dấy lên mối lo về an toàn và bảo mật dữ liệu của trẻ.

Trẻ dùng ĐTTM, tiện lợi nhưng cũng có hại

Nicole Cannon nghĩ rằng nếu sắm ĐTTM cho con trai 13 tuổi, cậu bé sẽ an toàn hơn vì thiết bị sẽ giúp bà giữ liên lạc với con khi đi chơi cùng bạn bè. Mặt khác, bà cũng lo sợ quý tử sẽ mê ĐTTM đến mức bỏ bê việc học, giảm thời gian hoạt động ngoài trời và cả nhu cầu ăn uống.

Các mẹ nên kiểm soát chặt việc sử dụng ĐTTM của trẻ. Ảnh: Getty Images

Những lo lắng của bà Cannon, một chuyên gia tư vấn giấc ngủ ở New Jersey (Mỹ), là hoàn toàn đúng đắn. Nghiên cứu do Tiến sĩ Ran Barzilay, bác sĩ tâm thần nhi khoa và vị thành niên tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia (Mỹ), thực hiện đối với hơn 10.000 trẻ 12 tuổi phát hiện, những trẻ vị thành niên sử dụng điện thoại từ khi còn nhỏ rất dễ bị béo phì, trầm cảm và ngủ không đủ giấc. 

Lý do ĐTTM có thể gây trầm cảm là bởi văn hóa so sánh. Trên mạng xã hội, mọi người thường đăng tải những khía cạnh đẹp đẽ và hoàn hảo về cuộc sống của họ. Tiếp xúc với hình ảnh này khiến người xem, đặc biệt là những trẻ nhạy cảm và thiếu tự tin, cảm thấy bản thân kém cỏi.

Về điều này, các mẹ được khuyến nghị nên giải thích với con về tác hại của việc so sánh bản thân với người khác. Bên cạnh đó, mẹ và con có thể cùng nhau tìm kiếm nội dung hướng trẻ đến những chủ đề lành mạnh, như các sở thích và vấn đề mà trẻ quan tâm. Đây cũng là cách hay để các thuật toán nắm bắt và hiển thị nội dung tương tự trong tương lai.

Tiến sĩ Barzilay cho rằng các mẹ vẫn có thể giữ liên lạc với con bằng điện thoại di động thông thường và đồng hồ tích hợp hệ thống định vị toàn cầu. Nếu buộc phải sắm ĐTTM, để đảm bảo thiết bị không chiếm hết thời gian vận động của trẻ, phụ huynh nên đăng ký cho con tham gia các môn thể thao đồng đội hoặc các lớp võ thuật, chạy bộ, yoga. Ngoài ra vào ban đêm, điện thoại nên đặt bên ngoài phòng ngủ để tránh tình trạng trẻ lén sử dụng và ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Theo Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ, trẻ thiếu ngủ có nguy cơ gặp tai nạn, khó khăn trong học tập và sa sút sức khỏe, bao gồm béo phì và trầm cảm.

Giật mình với đồ chơi tích hợp AI

Nếu trước đây thú nhồi bông chỉ “phản hồi” trong trí tưởng tượng của trẻ, thì ngày nay, chúng có thể “trò chuyện” với trẻ nhờ tích hợp chatbot trí tuệ nhân tạo (AI). Những đồ chơi này kết nối với WiFi và dùng micrô để hiểu yêu cầu của trẻ em, sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn để tạo ra phản hồi, thường là bằng lời nói thông qua loa gắn bên trong. 

Mặc dù có tính năng bảo vệ và lọc nội dung không phù hợp, song một số đồ chơi AI cũng tiềm ẩn rủi ro. Điển hình là gấu bông Kumma của công ty FoloToy (Singapore) gần đây gây sốc trong một cuộc thử nghiệm an toàn.

Con gấu này, sử dụng GPT-4o của OpenAI, đã chỉ dẫn nơi tìm thấy các vật dụng nguy hiểm trong nhà và tạo ra cuộc trò chuyện mang tính khiêu dâm, theo báo cáo của Quỹ Giáo dục thuộc Tổ chức nghiên cứu lợi ích công cộng Mỹ (PIRG). 

Thêm một nỗi lo là đồ chơi AI có khả năng lưu trữ dữ liệu cá nhân như tên, khuôn mặt, giọng nói và vị trí của trẻ. Azhelle Wade, nhà sáng lập hãng tư vấn Toy Coach, nhận xét đồ chơi AI giống như “sói đội lốt cừu” bởi người sử dụng chúng rất khó biết mình đang đánh mất quyền riêng tư.

MINH DŨNG (Theo CNN)