Mỹ và các đồng minh đang cân nhắc tấn công quân sự chống lại lực lượng nổi dậy Houthi tại Yemen, động thái như một sự thừa nhận liên minh mới thành lập nhằm bảo vệ các tàu thương mại ở Biển Đỏ có thể chưa đủ sức loại bỏ mối đe dọa đối với tuyến đường biển quan trọng này.

Các tay súng Houthi ở Yemen.

Mỹ cùng các đồng minh dự định làm tê liệt khả năng của Houthi nhắm vào các tàu thương mại bằng cách bắn phá nhóm phiến quân này ngay tại Yemen, theo 4 nguồn thạo tin. Thậm chí, Nhà Trắng được cho là đang sẵn sàng trao cho Tổng thống Joe Biden khả năng phản ứng “mạnh tay” đối với phe Houthi do Iran hậu thuẫn. Dù vậy, các nguồn tin nhấn mạnh rằng Mỹ vẫn muốn sử dụng giải pháp ngoại giao và chưa quyết định xúc tiến kế hoạch.

Những cuộc thảo luận trên phản chiếu niềm tin rằng Mỹ cùng các đồng minh có thể cần hành động nhiều hơn để bảo vệ hoạt động thương mại đi qua Biển Đỏ sau khi hàng loạt vụ tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) của Houthi đã khiến nhiều hãng vận tải biển lớn yêu cầu tàu của mình chuyển sang lộ trình đi qua mũi Hảo Vọng ở Nam Phi để đảm bảo an toàn.

Liên minh an ninh gồm 10 quốc gia do Mỹ dẫn đầu ra đời ngày 19-12 sẽ mở rộng những nỗ lực hiện nay tại Biển Đỏ, vốn tập trung vào việc bắn hạ các tên lửa và UAV của Houthi. 

Thế nhưng, thực hiện các cuộc tập kích Houthi tại Yemen, nơi nhóm này khai hỏa tên lửa và UAV, sẽ ẩn chứa nhiều rủi ro. Trong đó, nguy cơ xung đột lan rộng hơn trong khu vực chính là kết quả mà chính quyền ông Biden muốn tránh sau khi Israel phát động chiến dịch quân sự trên bộ ở Dải Gaza nhằm xóa sổ phong trào Hồi giáo Hamas.

Các quốc gia đồng minh của Mỹ trong khu vực cũng đang dè chừng. Saudi Arabia, láng giềng của Yemen, ủng hộ cách tiếp cận ngoại giao và thận trọng hơn đối với Houthi do lo ngại Riyadh sẽ trở thành mục tiêu của hành động trả đũa mới từ các tay súng này. Trước khi các bên tham chiến ở Yemen - quân chính phủ và Houthi - đạt được thỏa thuận ngừng bắn vào tháng 4-2022, Saudi Arabia từng hứng chịu các cuộc tấn công từ nhóm phiến quân này. Vào năm 2019, Houthi đã bắn tên lửa và UAV vào các cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia, khiến sản lượng dầu của Riyadh giảm một nửa.

Houthi giành quyền kiểm soát thủ đô Sanaa của Yemen từ năm 2014, châm ngòi cho cuộc xung đột với Chính phủ Yemen - vốn được cộng đồng quốc tế công nhận và có được sự hậu thuẫn từ liên minh quân sự do Saudi Arabia dẫn đầu.

Kịch bản tấn công Houthi cũng sẽ đẩy Washington xích lại gần hơn với xung đột với Iran, quốc gia mà Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jonathan Finer gần đây cáo buộc là đang cung cấp sự hỗ trợ tình báo và quân sự “đáng kể” cho các tay súng nổi dậy ở Yemen. Hồi đầu tháng này, ông Finer nói rằng chính quyền Biden “không loại trừ khả năng thực hiện hành động quân sự chống Houthi”.

Phía Houthi khẳng định các cuộc tấn công của họ nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với người dân Palestine và sẽ ngừng khai hỏa cho đến khi Israel chấm dứt chiến dịch quân sự ở Gaza.

HẠNH NGUYÊN (Theo Bloomberg, Politico)